________________
Regd. With Registrar of Newspapers for India No. R:N. 1. 6067/57 Licence to post without prepayment No. South-81/2006-08 i Posted at Patrika Channel sorting office Mumbai-400 001 .. Regd. No. MH / MR / SOUTH-146/2006-08 PAGE No. 20
PRABUDHHA JIVAN
| DATED 16, JUNE, 2006
પંથે પંથે પાથેય...
[ (જીવનયાત્રા દરમિયાન કેટલાંક એવાં સાત્વિક જીવન પ્રસંગો, પાત્રો અને શબ્દો મળી જાય છે કે ચિત્તમાં એ ચિરંજીવ સ્થાને બિરાજી જાય છે અને ? - સફરમાં વારે વારે સ્મૃતિ ઉપર ઉભરવા લાગે છે. આવાં પ્રસંગો, પાત્રો અને શબ્દો આપણા જીવનનું પાથેય બની જાય છે અને જીવનની કોઈક ક્ષણે વિજો. ઝબકાર જેવું અજવાળું પાથરી આપણી ચેતનાને જાગૃત અને ઝંકૃત કરી દે છે, અને ચિત્તવિકાસમાં એ બધાં એક મોતીની જેમ પરોવાઈ જાય છે. ', “પ્રબુદ્ધ જીવન’ના છેલ્લાં પૃષ્ટ ઉપર વિવિધ મહાનુભાવોના આવાં અનુભૂતિત સત્ય-સન્વ-તત્ત્વને પ્રત્યેક મહિને અભિવ્યક્ત કરવાનો અભિગમ છે. સર્વ મહાનુભાવોને આવાં સત્ત્વશીલ પ્રસંગો, પાત્રો, શબ્દો મોકલવાનું નિમંત્રણ.-તંત્રી.)
શ્રેષ્ઠીનો ધર્મ સંપત્તિ-સમૃદ્ધિ સર્જન એ જ કર્મ લગભગ પચીસ વર્ષ પહેલાંનો એક બોધદાયક અણમોલ પ્રસંગ યાદ આવે છે. ચતુર્માસમાં પરમ પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંત શ્રી રામચંદ્રસૂરી મ.સા. મુંબઈમાં નેપિયન સી રોડ ઉપર આવેલા દેરાસર પાસે બિરાજતા હતા. બે-ત્રણ ચોમાસા નિષ્ફળ ગયા હતા. પૂજ્ય મ.સા.ના આવાહર મુંબઈના જૈન સમાજે લાખો રૂપિયાના દાનથી તેમની જોળી છલકાવી દીધી હતી જેના સદુપયોગથી હજારો માણસો અને પ્રાણીઓને જીવતદ:મળ્યું હતું. 'મારા એક વડીલ સદ્ગૃહસ્થ શ્રી બાબુકાકા શ્રોફ રોજ એમના દર્શને જતા. એક દિવસે મને મ.સા.ના દર્શન કરવા અને આશીર્વાદ લેવા લઈ ગયા. સાંજનો સમય હતો. થોડાં મોડા પડ્યાં એટલે લગભગ અંધારૂ પણ થઈ ગયું હતું. મ.સા. આખા દિવસના પરિશ્રણ બાદ આરામ કરતા હતા. કાકાને થયું પૂછી જોઈએ, મોડું તો થયું જ છે, અનુકૂળ ન હોય તો આવતી કાલે આવીશું. એક ભાઈ અંદરથી પૂછીને આવ્યા. મ.સા.એ કહ્યું કે જરૂરથી આવે જેથી અમે અંદર ગયા. પૂજ્ય બાલુકાકાએ મારી ઓળખાણ આપી. તે વખતે હું બેન્ક ઓફ બરોડામાં જનરલ મેનેજર તરીકે ઋણ-કેડિટ વિભાગ સંભાળતો હતો.
થોડીવાર સામે જોયા પછી મ.સા. બોલ્યા “બેન્કર એટલે શ્રેષ્ઠી. હું તમને જેન શાસ્ત્રો અનુસાર શ્રેષ્ઠીનો ધર્મ શું છે તે સમજાવું. જોત જોતામાં લગભગ ૬૦-૭૦ ભક્તો આગળ પાછળ ર્ગોઠવાઈ ગયા. મ.સા.નો વાણી પ્રવાહ મધુર ઝરણાની માફક વહેતો ગયો.
શ્રેષ્ઠીનું પરમ કર્તવ્ય સંપત્તિ નિર્માણ કરવાનું છે. બુદ્ધિ પ્રતિભા અને સાહસથી નવા ધંધા-ઉદ્યોગ, વેપાર-વાણિજ્ય અને ખેતીવાડી વિકસાવવા જોઇએ જેથી સમાજ-રાષ્ટ્રની સમૃદ્ધિ વડે અને શક્તિશાળી બને. આ એક ભગીરથ કાર્ય છે જેમાં પૂરી શક્તિ લગાવી, શ્રદ્ધા અને પ્રેમથી જોડાઈ જવું એ શ્રેષ્ઠીઓબેન્કરોનો પરમ ધર્મ છે.
બેન્કો પાસે અઢળદ ધન સંપત્તિ છે, તે રાષ્ટ્રની છે અને તેના વિકાસ માટે વાપરવી જોઇએ. નવા ધંધા રોજગારો ઊભા કરવામાં અર" બની મદદ કરવી જોઇએ. બીજા દેશોમાં બેન્કોએ આ પ્રકારનું કાર્ય કર્યું હોય તેમાંથી બોધપાઠ લઈ રાષ્ટ્રના ઝડપી વિકાસમાં ભાગીદાર બનઃ જોઈએ.
બીજી પણ એટલી જ મહત્ત્વની વાત. ધન સંપત્તિ કેવળ પોતાના સ્વાર્થ કે સત્તા સંતોષવા ક્યારેય ન વાપરવા. એ અધર્મ કહેવાય. ધન-સંપત્તિ પવિત્ર ગંગાની માફક વહેતા રહેવા જોઇએ જેથી અનેક લોકો તેનો લાભ લઈ શકે-રોજી રોટી કમાઈ શકે. સમાજ કે રાષ્ટ્રની .
જ્યારે હાકલ પડે ત્યારે પળનો પણ વિચાર કર્યા વિના શ્રેષ્ઠીઓએ મોટા મોટા ભંડાર સમર્પિત કર્યા છે. ભામાશાનો દાખલો લો, વસ્તુપાલ-તેજપાકે જગડુશાને યોદ કરો. દુકાળ પડે ત્યારે અનેક શ્રેષ્ઠીઓએ પોતાના ભંડાર ખૂલ્લા મુક્યાના અનેક દાખલાઓ છે. આ વાતો કેવળ ભૂતકાળનાં જ છે તેવું નથી. આજે પણ આવા શ્રેષ્ઠીઓ છે. મહાત્મા ગાંધીની હાકલ પડતાં શ્રેષ્ઠીવર્યા જેવા કે ઘનશ્યામદાસ બિરલા, કસ્તુરભાઈ લાલભાઇ જમનાલાલ બજાજ અને જે.આર.ડી. તાતા પોતાનાં બધા જ સામર્થ્ય સાથે બાપુના-રાષ્ટ્રના પડખે ઊભા રહ્યાં હતાં. આપણા શાસ્ત્રોની શા પ્રમાણે અને ઇતિહાસમાંથી શ્રેષ્ઠીવર્યોના દૃષ્ટાંતો ધ્યાનમાં રાખી, શ્રેષ્ઠીઓ અને બેન્કરો પોતાનું નિષ્ઠાથી કાર્ય કરે તો સમાજ-રાષ્ટ્રની માં સેવા કરી ગણાશે.
તમને મારા આશીર્વાદ આપું છું અને શ્રેષ્ઠીનો ધર્મ તમારા કાર્યમાં ઉતારશો એવી અપેક્ષા રાખું છું. ' ઘડીભર તો હું આવાક બની ગયો. કંઈ પણ બોલી ન શક્યો. મ.સા.ના વિનમ્ર ભાવે દર્શન કરી કાકા સાથે ઘરે પાછો આવ્યો. પર, મ.સા.ના શબ્દો મારા કાનમાં ગુંજ્યા જ કર્યા. મ.સા.નો એ મહાન સંદેશ મેં મારી ડાયરીમાં લખી લીધો અને નિર્ણય કર્યો કે મારી શક્તિ એક સંજોગો અનુસાર આ દિવ્ય સંદેશનું પરમ કર્તવ્ય તરીકે મારા કાર્યમાં પાલન કરીશ. હું
| ડૉ. એ. સી. શાહ સી-૧૨, લોયડસ ગાર્ડન, આપા સાહેબ મરાઠે માર્ગ, પ્રભાદેવી, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૨ ૫.
-પૂર્વ અધ્યક્ષ, બેંક ઑફ બરોડ inted Published by Nirúbahen S. Shah on behaltiot Shri Mumbali Jain Yuvak Sanghang antara lahedat 385) ŠVP RTS 1312/A Býculla Service Industrial Estate, Dadal Konddev Cross Road, Bycula, Mumbal-400'0272 And Published at: 385; SVP Ray Mumbal:400004. Temparary Add: 33. Mohamad Minar, 14th Khetwadi. Mumbai 400004, Tel.: 23820296. Editor: Dhanvant T Sha