________________
૧૦
પ્રબુદ્ધ જીવન
૧૬ નવેમ્બર, ૨૦૦૫ તેમણે મારા પ્રશ્નનો જવાબ ખૂબ જ સ્વસ્થતાપૂર્વક આપ્યો તે જ તેમની વિદ્વતાની મેં સદાય માણસ બનવાની કોશિશ કરી છે. ઝાંખી કરાવે છે. આત્મિયતાપૂર્વકનું તેમનું મારા માટેનું ‘ભાભી’નું સંબોધન મેં બાહ્યાંતર પ્રવાસમાં સૌન્દર્યનું પાન કર્યું છે. કાનમાં ગુંજ્યા. કરશે.
તમે પણ જીવનમાં જે કંઈ સુંદર છે તેને જાળવજો. ખરેખર જૈન સમાજે એક હીરલો ગુમાવ્યો છે. મનના ભાવોને હૃદયની હું તમારાથી દૂર ક્યાં છું ? લાગણીઓ વ્યક્ત કરવા શબ્દો પાંગળા પૂરવાર થાય છે.
શરદનું નિરભ્ર આકાશ અને નદીનાં ૨મા-વિનોદની હૃદયપૂર્વકની શ્રદ્ધાંજલિ નીતય નીર જોતાં [X XX.
હું તમને યાદ આવીશ. સીએ એક સ્વજન ગુમાવ્યા છે, અને મારા માટે એટલે કે, ગીતા માટે
મેં તમારા હૃદયમાં જગા મેળવી છે. તો એક કુટુંબીજન પણ હતા.
મારે યશોવિજયજી, ઉદયરત્નજી, અમેરિકાના જૈન સમાજના અગ્રણીઓએ તેમના અવસાનનો શોક પ્રદર્શિત
આનંદઘનજી, સમયસુંદરજી સૌને મળવું છે. કર્યો છે. મુરબી પરમાનંદભાઇના અવસાન પછી ‘પ્રબુદ્ધ જીવન'નું સુકાન
મારે હવે ફેરા પણ કેટલા રહ્યા ? થોડા સમય માટે ચીમનભાઈ ચકુભાઈએ સાચવેલું, અને ત્યારબાદ શ્રી
છતાં હું તમારાથી ક્યાં દૂર છું ? રમણભાઇએ બહુ કુશળતાએ એ કામ જીવનના અંત સુધી કર્યું. “પ્રબુદ્ધ જીવન”
હું યાત્રામાં હોઉં અને તમે જેમ એક વિશિષ્ટ પ્રકારનું માસિક છે. એટલે રમણભાઈનું તેના તંત્રી તરીકેનું
વર્તા તેમ વર્તજો. પ્રદાન બહુ મોટું છે.
હું તમારાથી દૂર ક્યાં છું? -સૂર્યકાન્ત પરીખ
–ગુલાબ દેઢિયા, સાહેબનો એક વિદ્યાર્થી XXX
XXX શ્રી રમણલાલ શાહનું ૨૪મી ઓક્ટોબર, ૨૦૦૫ના રોજ અવસાન
મુંબઈ જેન યુવક સંઘે તેમ જ “પ્રબુદ્ધ જીવન’એ તો એક મહામૂલો થતાં આપણને એક સાચા અને સમર્થ સમાજ સેવકની ખોટ પડી છે. તેઓએ
કાર્યકર ગુમાવ્યો પરંતુ સમસ્ત જૈન સંઘે એક અમૂલ્ય રત્ન ગુમાવ્યું. શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના પ્રમુખ તરીકે તથા “પ્રબુદ્ધ જીવન'ના તંત્રી તરીકે
પ્રભુ તેમનો અમર આત્મા જ્યાં હોય ત્યાં ચિરઃશાંતિ અર્પે એ જ પ્રાર્થના. ઘણી સારી લોકચાહના મેળવી હતી. સચોટ, માહિતીસભર તથા સરળ ભાષામાં લખેલ અધ્યયન કરવા જેવા તેમના લેખોથી સમાજને જૈન ધર્મનું તથા અન્ય
લિ. કેશવજી રૂપસી શાહના સપ્રેમ પ્રણામ (લંડન) વિષયોનું સુંદર સાહિત્ય મળ્યું છે જે ચિરંજીવ છે અને રહેશે.
XXX : તેઓ ગુજરાતી ભાષાના પ્રોફેસર હોવા ઉપરાંત ઘણા બધા વિષયો ઉપર
પૂજ્ય (ડૉ.) રમણભાઈના આકસ્મિક દેહાવસાનના સમાચાર જાણી અમો
" ઊંડી સમજ સાથેનું પ્રભુત્વ ધરાવતા હતા. તેઓ ખૂબ સાદાઇથી રહેતા. તેમના
સહુને ખૂબ આઘાત લાગ્યો છે. બ્રહ્મલીન પૂ. ડૉ. અધ્વર્યજી (પૂ. બાપુજી) સાદા પહેરવેશ સાથેનો તેમનો કપડાંનો બગલથેલો તેમના ટ્રેડમાર્ક
સાથેનો તેમનો અને આપનો અતૂટ નાતો શિવાનંદ પરિવારના કાર્યકરો જેવો હતો. હું શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનો આજીવન સભ્ય થયા પછી સને
માટે પણ સબળ પ્રેરણા આપનારો બની ગયો હતો અને અમો સહુ પણ આ ૧૯૯૨-૯૩ થી શ્રી રમણલાલના અંગત પરિચયમાં આવ્યો. તેમના વિવિધ
અલોકિક લાભ મળવા બદલ અમારી જાતને ધન્ય બનાવી શક્યા છીએ. વિષયોના જ્ઞાન તથા સરળ ભાષામાં તેને રજૂ કરવાની તેમની શૈલીથી હું
સ્વ. પૂ. રમણભાઇની જીવનના તમામ ક્ષેત્રોની ઉપલબ્ધિ, વિદ્વતા અને ખૂબ જ પ્રભાવિત થયેલ. તેમનામાં માણસ પરખવાની અને તેમની પાસેથી
ખાસ તો માનવતાવાદી અભિગમને લીધે ગુજરાતની અનેક સેવાભાવી સમાજ ઉપયોગી કામો લેવાની આવડત હતી. કોઇપણ સમસ્યા હોય તેનો
સંસ્થાઓને ખૂબ લાભ મળ્યો છે. તેઓશ્રી હર હંમેશ સહુના હૃદયમાં શાંતિથી દરેક પાસાનો ચીવટથી અભ્યાસ કરી યોગ્ય નિર્ણય લેવાની તેમની
વિરાજમાન રહેશે અને પરમ કૃપાળુ પરમેશ્વર પણ આ અતિ પવિત્ર આત્માનાં શક્તિ અજોડ હતી. શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘને ટેક્ષ કન્સલ્ટન્ટ તથા લીગલ
ઉર્ધ્વગમનથી ધન્ય થયા હશે. એડવાઇઝર તરીકે માનદ સેવા આપવાની મારી ઇચ્છાને વાચા આપવા શ્રી
ૐ શાંતિ જય જિનેન્દ્ર. રમણભાઇએ મને સંઘના કાર્યવાહક સમિતિના સભ્ય તરીકે સ્થાન જ આપી
-અનસૂયા ધોળકીયા, શિવાનંદ પરિવારનાં પ્રમુખ તથા ટ્રસ્ટીઓ સેવા કરવાનો મોકો આપ્યો તેનો મને આનંદ છે. - -વલ્લભદાસ રામજી ઘેલાણી, શ્રી મું.જે.યુ.સંઘકારોબારી સભ્ય
XXX XXX
ધર્મપ્રિય તારાબેન અને તમારો પ્રેમી પરિવાર
છ મહિનાથી ધર્મયાત્રા નિમણે ભારત બહાર હતો. આવતાં જ તમારા પૂજ્ય રમણભાઈ હું બહારગામ યાત્રાએ કે પ્રવાસે
ફોનથી શ્રી રમણભાઈના પાછા થયાના સમાચાર સાંભળ્યા. આવા વિયોગના ગયો હોઉં અને
સમાચાર આપતાં પણ તમે જે ચિત્તથી સ્વસ્થતા જાળવી છે તે તમારી સમજણ " તમે જેમ વર્તા, તેમ વર્તજો.
અને સાધનાનું પરિણામ છે. હું તમારાથી દૂર ક્યાં છું ?
શ્રી રમણભાઈ ગયા નથી પણ પાછા થયા છે. ધર્મ આત્માઓની વિદાય
એ તો પશ્ચિમમાં પણ farewell કહેવાય છે. બની શકે તો થોડોક સ્વાધ્યાય કરજો.
આપણે જાણીએ છીએ કે જ્યાં જન્મ છે, ત્યાં મૃત્યુ છે જ, ભલે અજ્ઞાનીને એમાં જાતને પરોવજો.
દેખાતું ન હોય, ભલે પ્રતિષ્ઠા અને પાપાનુબંધી પુણ્યને લીધે એ મોહમાં તમારા પ્રોફેશનનું ગૌરવ વધારજો.'
મસ્ત હોય પણ મૃત્યુ તો જન્મમાં છુપાયેલું છે જ. સમજણભરી સરળતા પ્રગટાવજો.
જન્મ અને મરણ રાત અને દિવસની જેમ અનાદિ કાળથી મોહમા થોડાંક દિલમાં જગા મેળવજો.
આત્માઓને કાળચક્રમાં ભમાવ્યા જ કરે છે પણ જેને નમો અરિહંતાણનું હું તમારાથી દૂર ક્યાં છું ?
અમૃત અંતરમાં ઉતરી ગયું છે એને તો સાધનાને અંતે આવતું મૃત્યુ મુક્તિ મારી આંખો તમને બધાને જુએ છે.
પ્રત્યેનું પ્રમાણ છે. રાગદ્વેષને પાતળા કરતાં કરતાં પોતાના પરમાત્મ સ્વરૂપનું જયાં શ્રાવકની સાધના છે ત્યાં હું છું.
દર્શન કર્યાનો ઉત્સવ છે. જ્યાં અપ્રમાદની આરાધના છે ત્યાં હું છું.
શ્રી રમણભાઈ પૂલ દેહે નથી પણ એમણે જે ધર્મવર્ધક કાર્યો કર્યા છે,