________________
પ્રબુદ્ધ જીવન
૧૬ નવેમ્બર, ૨૦૦૫
જવાબમાં ઉપરના-ઉદ્ગારો રજૂ કર્યા છે.
આજરોજ મળેલ સભા તેમના પવિત્ર આત્માને પરમ શાંતિ મળે તેવી પરમ લિ. મૃગેન્દ્ર વિજયના ધર્મલાભ કૃપાળુ પરમાત્માને પ્રાર્થના કરી ભાવભરી શ્રદ્ધાંજલિ અર્પે છે. XXX
-દીપચંદ એસ. ગાર્ડ-પ્રમુખ મુંબઈ વિદ્યાપીઠમાં ગુજરાતી વિભાગના અધ્યક્ષ તરીકે ઇ. સ. ૧૯૭૦ થી
શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય ૧૯૮૬ સુધી કાર્યરત રહી પોતાની સંનિષ્ઠ અધ્યાપન પ્રવૃત્તિ આદરનાર
* * * સાહિત્યમર્મજ્ઞ વિદ્વાન પ્રો. ડો. રમણલાલ શાહના તા. ૨૪-૧૦-૨૦૦પના આપણી ભાષાના અગ્રણી અભ્યાસી, સંશોધક, વિવેચક, સંપાદક, રોજ થયેલ દુઃખદ અવસાન બદલ મુંબઈ વિદ્યાપીઠ-ગુજરાતી વિભાગના વિદ્યાનિષ્ઠ અને વિદ્યાર્થીપ્રિય પ્રાધ્યાપક ડૉ. રમણલાલ ચીમનલાલ શાહના શૈક્ષણિક-બિન શૈક્ષણિક કર્મચારીગણ ઊંડા દુઃખની લાગણી અનુભવે છે અવસાનથી વિદ્યાજગતને મોટી ખોટ પડી છે. વિદ્યા અને ધર્મની ઉપાસનાને અને સ્વર્ગસ્થના આત્માને શાંતિ મળે તેવી પરમકૃપાળુ પરમાત્માને પ્રાર્થના વરેલું તેમનું જીવન એક અખંડ યજ્ઞ સમાન હતું. ૭૯ વર્ષના આયુષ્યમાં કરે છે.
તેમણે સંખ્યાબંધ પુસ્તકો પ્રગટ કર્યા હતાં. પણ અપરિગ્રહના આદર્શને સ્વર્ગસ્થના આત્માને ભાવભીની શ્રદ્ધાંજલિ !
અપનાવીને તેમણે પોતાનાં તમામ પુસ્તકોના કોપીરાઇટનું વિસર્જન કર્યું ડૉ. રતિલાલ રોહિત, ડૉ. ઉર્વશી પંડ્યા, ડૉ. નિતીન મહેતા, હતું. સેન્ટ ઝેવિયર્સ કૉલેજમાં અને પછીથી મુંબઈ યુનિવર્સિટીમાં તેમની
શ્રીમતી આરતી ડોંગરેકર, શ્રી મધુભાઈ તાંબોલી પાસે અભ્યાસ કરનારા અસંખ્ય વિદ્યાર્થીઓના તેઓ માત્ર માનીતા પ્રાધ્યાપક ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ગુજરાતી મુંબઈ યુનિવર્સિટી જ નહોતા, પણ તેઓ દરેક વિદ્યાર્થીના આપ્તજન બની રહેતા. XXX
તેમની પાસે એક વાર અભ્યાસ કરનાર તેમને ક્યારેય ભૂલી ન શકે એવું એક બહુમુખી વ્યક્તિત્વની ચિરવિદાય
પ્રેમાળ તેમનું વ્યક્તિત્વ હતું. છેલ્લા લગભગ પાંચ દાયકાથી સાહિત્ય, જૈન પત્રકારત્વ, જૈન તત્ત્વજ્ઞાન તેઓ ફાર્બસ ગુજરાતી સભાના પ્રમુખ હતા ત્યારે, અને એ સિવાય પણ અને મુંબઈ જેન યુવક સંધ, પ્રબુદ્ધ જીવન'ના પ્રકાશનમાં તથા જૈન ધર્મનાં સભાની પ્રવૃત્તિઓમાં રસ લઈ યોગ્ય માર્ગદર્શન આપતા. સભા સાથેના તેમના ઉચ્ચ શિક્ષણમાં જેમનો સિંહફાળો હતો તેવા આદ, મુરબ્બી શ્રી રમણભાઈ લાંબા અને સક્રિય સંબંધને કારણે અમારા સૌના મનમાં તેમને માટે સવિશેષ ચી. શાહની ચિરવિદાયથી સમસ્ત સંસ્કાએમી સમાજને અને મુંબઈ જૈન સ્નેહાદર હતાં. સમાજમાં એક અપુરણીય ક્ષતિ ઉભી થઈ છે. ઇ. સ. ૧૯૮૧ માં કોબાની આ આઘાત સહન કરવાનું બળ મળે એવી પ્રાર્થના સાથે ફાર્બસ ગુજરાતી સંસ્થાના ખાતમુહૂર્તની વેળાએ, સર્વશ્રી ચી. ચ. શાહ અને દુર્લભજીભાઈ સભા આ ઠરાવ દ્વારા ઊંડા શોકની લાગણી વ્યક્ત કરે છે. ખેતાણી સાથે તેઓ હાજર હતા અને ત્યાર પછી મુંબઈ, સાયલા, પાલીતાણા
ફા.ગુ.સભાનાટ્રસ્ટીઓ અને કારોબારી સમિતિના સભ્યો વતી અને ધરમપુર મુકામે તેઓનો પણ સમાગમ રહ્યો.
-દીપક મહેતા તેમના બહુમુખી વ્યક્તિત્વમાંથી નવી પેઢી પ્રેરણા પ્રાપ્ત કરીને જીવનને
X X X ઉન્નત બનાવે તે જ તેમની સાચી શ્રદ્ધાંજલિ ગણી શકાય.
જેન સાહિત્ય-પ્રાચીન મધ્યકાલીન સાહિત્યના ઊંડા અભ્યાસી અને ૐ શાંતિ ૐ શાંતિ
* આંતરરાષ્ટ્રીય ખ્યાતિ ધરાવનાર સંશોધક-ચિંતક રમણલાલ ચી. શાહનું . –પરમ શ્રદ્ધેય સંતશ્રી આત્માનંદજી
તાજેતરમાં મુંબઈ ખાતે દુઃખદ અવસાન થયાના સમાચારથી મેં ઊંડું દુઃખ XXX
અનુભવ્યું. સૌરાષ્ટ્ર યુનિવર્સિટી ભવનનાં તમામ અધ્યાપકો, વિદ્યાર્થીઓ અને તા. ૨૭-૧૦-૨૦૦૫ ના રોજ મળેલ સંસ્થાની વ્યવસ્થાપક સમિતિની
કર્મચારીઓ ઊંડા શોક અને આઘાતની લાગણી અનુભવે છે. સભાએ આ સંસ્થાના ભૂતપૂર્વ વિદ્યાર્થી, મંત્રી, પેટ્રન અને દાતાશ્રી ડૉ. રમણલાલ
- રમણલાલ ચી. શાહે વર્ષો સુધી એકનિષ્ઠભાવે સાહિત્યની આરાધના કરી ચી. શાહના તા. ૨૪-૧૦-૨૦૦૫ના રોજ થયેલ દુઃખદ અવસાનથી પસાર
છે. તેઓએ આજીવન પોતાની લેખનપ્રવૃત્તિ અવિરતપણે ચાલુ રાખીને શતાધિક કરેલ શ્રદ્ધાંજલિ ઠરાવ.
પુસ્તકો દ્વારા ગુજરાતી સમાજ અને સાહિત્યની બહુમુલ્ય સેવા કરી છે. આ સંસ્થાના ભૂતપૂર્વ વિદ્યાર્થી, ભૂતપૂર્વ મંત્રી, પેટ્રન અને દાતાશ્રી ડૉ.
આજે તેઓ આપણી વચ્ચે ક્ષરદેહે નથી, પરંતુ તેઓ અક્ષરદેહે અને રમણલાલ ચી. શાહના તા. ૨૪-૧૦-૨૦૦૫ના રોજ થયેલ દુ:ખદ
સેવાકાર્યથી ચિરંજીવી રહેશે. તેમનું જીવનકાર્ય ભાવિ પેઢીને સતત પ્રેરણા અવસાનથી આજરોજ મળેલ સભા ઘેરા શોકની લાગણી અનુભવે છે. સદ્ગત
પૂરી પાડતું રહેશે. • આ સંસ્થાના ભૂતપૂર્વ વિદ્યાર્થી હતા અને તેનો તેઓ ગર્વ અનુભવતા હતા.
ઇશ્વર સદ્ગતના આત્માને ચિર શાંતિ અર્પે અને તેમના પરિવારજનોને આઘાત. તેમના જીવનની પ્રગતિમાં સંસ્થાનો મોટો ફાળો રહ્યો છે અને સંસ્થા પ્રત્યેનું ત્રણ અદા કરવા સદાય તત્પર એવા ડો. રમણલાલ ચી. શાહ સંસ્થા પ્રત્યેનું
સહન કરવાની શક્તિ આપે તેવી અભ્યર્થના સહ. ઋણ અદા કરવાની દૃષ્ટિએ તેમના માતુશ્રી-પિતાશ્રીના નામે બે ટ્રસ્ટ યોજના
–ડૉ. બળવંત જાની તથા વિદ્યાલયના વિદ્યાર્થીઓને પ્રતિ વર્ષ સુવર્ણચંદ્રક અને રોણચંદ્રક આપવાની
પ્રાધ્યાપક અને અધ્યક્ષગુજરાતી ભાષા સાહિત્ય ભવન સો.યુનિ. રાજકોટ ભાવનાથી રૂા. ૪,૦૦,૦૦૦/- જેવી માતબર ૨કમ સંસ્થાને દાનમાં આપેલ
X X X
ગુજરાતી અને જૈન સાહિત્યના વિદ્વાન, શિક્ષક, લેખક અને તત્ત્વચિંતક વિદ્યાલયના વિદ્યાર્થીઓ/વિદ્યાર્થિનીઓના ધાર્મિક શિક્ષણની શ્રેણી-૧ થી ડો. રમણલાલ ચીમનલાલ શાહે 'પ્રબુદ્ધ જીવન'ના તંત્રી તરીકે પત્રકારત્વની શ્રેણી-૪ સુધીનો અભ્યાસક્રમ તૈયાર કરવામાં ખૂબ જ જહેમત ઉઠાવેલ છે. પોતાની આગવી શૈલીના દર્શન કરાવ્યા.
સંસ્થાની સાહિત્યને લગતી પ્રવત્તિઓમાં આજ દિન સુધીમાં જૂદા જૂદા ડૉ. શાહની ચિરવિદાય વિશિષ્ટ પત્રકારત્વ જગતને મોટી ખોટ છે. મુંબઈ સ્થળે ૧૭ જૈન સાહિત્ય સમારોહ યોજવામાં આવેલ, તેના તેઓ શ્રી સંવાહક ગુજરાતી પત્રકાર સંઘ એક બહુમુખી પ્રતિભાવાન પત્રકારના નિધનથી શોક હતા અને તેનું તેઓએ સફળ સંચાલન કરેલ છે અને જૈન સાહિત્યની પ્રવૃત્તિને સંતપ્ત છે. વેગ આપેલ છે અને તેમાં તેમની વિદ્વતાના પણ દર્શન થાય છે. તેઓશ્રીએ
કેસરસિંહ ખોના, પ્રમુખ મુંબઈ, ગુજરાતી પત્રકાર સંઘ વતી જૈનસાહિત્ય પર ઘણા લેખો લખ્યા છે અને ઘણા પુસ્તકો પણ લખેલ છે.
. XXX અન્ય સંસ્થાઓની પ્રવૃત્તિમાં પણ સંકળાયેલા હતા. તેઓ શ્રી ધર્માનુરાગી, શ્રી રમણભાઈએ આ મંડળના પ્રમુખ અને ટ્રસ્ટી તરીકે ઘણાં વર્ષો સુધી ઉદાર દિલ અને કોઈને માટે કંઈક કરી છૂટવાની ભાવના ધરાવતા હતા. યશસ્વી અને કિંમતી સેવા આપેલ છે. જેને સાહિત્યના એક સમર્થ અભ્યાસી, તેઓના અવસાનથી આ સંસ્થાને, સમાજની અન્ય સંસ્થાઓને અને તેમના વિવેચક અને વિદ્વાન લેખક હતા. યોગનિષ્ઠ આચાર્ય બુદ્ધિસાગર રચિત પરિવારને કદી ન પૂરાય તેવી ખોટ પડી છે.
સાહિત્યને આ મંડળ દ્વારા પ્રગટ કરવામાં એઓશ્રીએ ઉત્તમ કોટીનો કાળો