________________
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧૬-૩-૯૨
સંઘ-આયોજિત બે મુલાકાત
2 ચીમનલાલ કલાધર ' શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ દ્વારા પ્રતિવર્ષ પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળા વખતે વિજાપુર મુકામે અમે સૌ પહોંચ્યા હતા. અહીં સમાધિમંદિરના બ્લોકમાં અમારો રાત્રિ માનવસેવાના કાર્યો કરતી કોઇપણ એક સંસ્થાને સહાય કરવાનો પ્રોજેકટ હાથ ધરાય નિવાસ ગોઠવાયો હતો. છે તે મુજબ ગત પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળા દરમિયાન શ્રી સુરેશ સોની સંચાલિત બીજા દિવસે, અમે તીર્થધામ મહુડી તરફ પ્રયાણ કર્યું. ત્યાં દર્શન કરી બાર સહયોગ કુક્યા ટ્રસ્ટ (રાજેન્દ્રનગર તા. હિંમતનગર) ને સહાય કરવા અંગેનો પ્રોજેકટ વાગે અમે શ્રી સુરેશ સોનીની તપોભૂમિ રાજેન્દ્રનગર પહોંચ્યા. અહીં વસતા સી હાથ ધરાયો હતો અને જાણે ચમત્કાર થયો હોય તેમ આ સંસ્થા માટે જોતજોતામાં ભાઈ-બહેનોએ અમારું ઉષ્માભર્યું સ્વાગત કર્યું. અમે સૌએ અહીંના કુષ્ઠયજ્ઞ આશ્રમની રૂપિયા દસ લાખ જેવી માતબર રકમ એકત્ર થઈ ગઈ હતી. સંઘ તરફથી ઘતાઓ, મુલાકાત લીધી અને તેમની સેવા પ્રવૃત્તિઓને નજરે નિહાળી. દરમિયાન, સુંદર એવા શુભેચ્છકો અને સમિતિના સભ્યોને આવી સંસ્થાઓની મુલાકાત કરાવવાનો કાર્યક્રમ અર્થીના નાનકડા સભાગૃહમાં કાર્યક્રમ આયોજિત થયો હતો. જાણીતા લેખક અને પણ યોજાય છે. તે મુજબ તા. ૭-૮- માર્ચ, ૧૯૯૨ના રોજ સહયોગ કુષ્પજ્ઞ ટ્રસ્ટ સંસ્થાના એક ટ્રસ્ટી શ્રી રજનીકુમાર પંડયાએ સૌનું સ્વાગત કરતા જણાવ્યું હતું કે, (રાજેન્દ્રનગર- સાબરકાંઠા) ની મુલાકાતનો કાર્યક્રમ યોજાયો હતો. તદુપરાંત વ ચંદુલાલ આ સંસ્થા સાથે શરૂઆતથી જ હું સંકળાયો છું અને હવે તો સંસ્થાના પરિવારનો મોહનલાલ ઝવેરીના સ્મરણાર્થે શ્રીમતી તારાબહેન ચંદુલાલ ઝવેરી ચેરિટેબલ ટ્રસ્ટ : સભ્યો બની ગયો છું. તમે બધા ઠેઠ મુંબઈથી આ તીર્થ જોવા આવ્યા છો, આપ તરફથી મળેલા આર્થિક સહયોગથી સંઘના ઉપક્રમે શ્રી રવિશંકર મહારાજ આંખની સૌનું સ્વાગત કરતા મને ખરેખર અત્યંત આનંદ થાય છે. શ્રી સુરેશભાઇ સોની તો હૉસ્પિટલ ચિખોદરા (આણંદ) દ્વારા માતર તાલુકાના હુ ગામે યોજાયેલ નેત્રયજ્ઞની અહીંના સષિ છે અને આ સંસ્થાના પ્રાણ છે. આ સંસ્થાનું કામ એક ઇશ્વરી સંકેત * ઉદ્ઘાટનનો કાર્યક્રમ પણ સાથે સાથે યોજવામાં આવ્યો હતો.
છે અને તમારા જેવા શ્રેષ્ઠિઓની તેમાં સહાય પણ મળે છે તેનો આનંદ છે.' વડોદરા એકસ્પેસ ટ્રેન દ્વારા તા. ૭મી માર્ચના સવારના છ વાગે વડોદરા શ્રી સુરેશભાઇ સોનીએ પોતાના વક્તવ્યમાં કહ્યું હતું કે જૈન યુવક સંઘ અને પહોંચી બસ મારફત ચિખોદરા મુકામે અમે સૌ પહોંચ્યા હતા. અહીં સ્નાનાદિ કાર્ય ડે રમણભાઈ શાહે અમને સહયોગ આપી ણી બનાવ્યા છે. આ સંસ્થામાં ૧૫ર કરી ચા-નાસ્તો લઈ અમે સૌ ચિખોદરાની શ્રી રવિશંકર મહારાજ આંખની હૈસ્પિટલ, કરોગીઓને વસાવવામાં આવ્યા છે. તેમાં ૧૦૦ અપંગ અને બાવન અર્ધ અપંગ આણંદની હૉસ્પિટલ અને દરબાર ગોપાલઘસ ટી.બી. હૉસ્પિટલની મુલાકાત લીધી છે, ૧૬ ખેતી કરે છે, ૧૭ અંબર ચરખા ચલાવે છે, અને ૧૫ પરચૂરણ કામ કરે હતી. નબળી આંખોવાળા બાળકોને અપાતી સારવારનું પણ અમે નિરીક્ષણ કર્યું હતું. છે. અહીં ૩૦મી જાન્યુઆરીથી મંદબુદ્ધિના ૧૮થી ઉપરની ઉંમરના પુરૂષોનું કેન્દ્ર આ સંસ્થાઓના પ્રણેતા અને મુખ્ય સૂત્રધાર સમા, ઠે. રમણીકભાઈ દોશી જેવા પણ અમે શરૂ કર્યું છે. તેમાં ૧૭ જેટલા ભાઇઓ અત્યારે છે. આજીવન સેવાવ્રતધારી ડૉકટરના આ વિસ્તારમાં થતા સેવાકાર્યથી અમે સૌ પ્રભાવિન - સંઘની સમિતિના સભ્ય શ્રી મફતલાલ ભીખાચંદ શાહે ઉદ્ધોધન કરતાં થયા હતા. બપોરનું ભોજન લઈ થોડો આરામ કરી અમે સૌ શ્રી રવિશંકર મહારાજનાં જણાવ્યું હતું કે ભગવાન કેવા સ્વરૂપે આવે છે તેની આપણને ખબર નથી. પરંતુ જન્મસ્થળ રઢ મુકામે જવા ઊપડ્યા.
સુરેશભાઈ અહીં જે રીતે કામ કરી રહ્યા છે તે જોતાં લાગે છે કે જેનું કોઈ નથી તેના સાંજના ચાર વાગ્યાની આસપાસ અમે સૌ ૨૯ ગામ પહોંચ્યા. અહીં શ્રીમતી સુરેશભાઈ છે. યોગ એવો ઊભો થયો છે કે સુરેશભાઈ અને તેમની આ સંસ્થા સાથે તારાબહેન ચંદુલાલ ઝવેરીના આર્થિક સહકારથી આયોજિત નેત્રયજ્ઞનું અમે નિરીક્ષણ માટે સંકળાવાનું બન્યું છે. અને એમાં પણ કંઈ ઇશ્વરનો સંકેત મને જણાય છે. કર્યું. આ વિસ્તારના જુદાં જુદાં ગામોના ૫૦૦ દર્દીઓની એક મહિના દરમિયાન પ્રા. તારાબહેન ૨. શાહે વકતવ્ય કરતા જણાવ્યું હતું કે અહીં અમે એક તપાસણી થઈ હતી અને તેમાંથી ઓપરેશન કરવા યોગ્ય દર્દીઓનાં ઓપરોશન મંદિરના દર્શન કરવા આવ્યા છીએ. સુરેશભાઈને મારા સાદર વંદન છે કે જેમણે અહીં રદ્ધના નેત્રયજ્ઞમાં થયા હતાં.
તરછોડાયેલા, વિખૂટાં પડેલા માનવોને જીવન જીવવાનું એક નવું પરિમાણ આપ્યું અહીં રમણભાઈ શાહે મંગલદીપ પ્રગટાવી કાર્યક્રમનું ઉદઘાટન કરતાં છે. સુરેશભાઈને સરકારના પદ્મભૂષણ કે પદ્મશ્રી જેવા ઈલ્કાબની જરૂર નથી. ખુદ જણાવ્યું હતું કે આંખ એ માનવ જીવનનું સૌથી ચળકતું કિંમતી રત્ન છે. નેત્રયજ્ઞનું સુરેશભાઈ જ નિષ્કામ સેવા ક્ષેત્રના ભૂષણ છે. કાર્ય પૂ રવિશંકર મહારાજની પ્રેરણાથી ઠેર ઠેર ચાલ્યું અને ગુજરાત માટે અને સમગ્ર સંધના મંત્રી શ્રી નિમ્બહેન એસ.શાહે જણાવ્યું હતું કે 'તમારો બધાનો આદર દેશ માટે તે આશીર્વાદરૂપ બન્યું. આજના કપરા સમયમાં દરેક બાબતમાં સરકાર સત્કાર પામી અમારાથી ગદ્ગદિત થઈ જવાયું છે. જીવનમાં માનવીને પ્રેમ સિવાય પર આધાર ન રાખી શકાય. આવા સેવા કાર્યો માટે સામાજિક સંસ્થાઓએ આગળ શું જોઈએ? આપ સૌને જોઇને અમને આજે ઈશ્વરનો અને ઈમારના પ્રેમનો અનુભવ આવવું જોઇએ. ૫. . દોશીકાકાએ પોતાનું જીવન આ સેવાયજ્ઞમાં સમર્પિત કરી થયો છે.' દીધું છે. એમના જીવનમાંથી અનેકોને પ્રેરણા લેવા જેવી છે.
ડૉ. રમણલાલ ચી. શાહે પોતાના વકતવ્યમાં કહ્યું હતું કે સંસ્થાની મુલાકાત પ્ર. તારાબહેન ૨. શાહે તેમના વકતવ્યમાં કહ્યું હતું કે ' યાત્રાના ભાવથી લેતાં ખૂબ જ આનંદ થાય છે. એક વ્યક્તિ ધારે તો પોતાના સંકલ્પથી કેવું ઉત્તમ અમે અહીં આવ્યા છીએ. તમારા બધાનાં દર્શન કરી અમે બધા ધન્ય બન્યા છીએ. કાર્ય કરી શકે તેનું ઉદાહરણ શ્રી સુરેશભાઇ સોની છે. સુરેશભાઇ યુનિવર્સિટીમાં માનવ દુઃખ ઓછું કરવાની તક મળતી હોય એવે વખતે એ દર્શન પવિત્ર હોય છે. અધ્યાપનનું કાર્ય છેડી સેવાના ક્ષેત્રમાં આવ્યા છે. તેમની પાસે પ્રતિભા છે. ભાવના સંધના મંત્રી શ્રી નિરુબહેન સુબોધભાઈ શાહે ઉબોધન કરતા જણાવ્યું હતું કે આંખના છે, નિદ્ધ છે, ધર્મબુદ્ધિ અને પ્રામાણિકતા છે અને તેનું પ્રત્યક્ષ પરિણામ આજે આ રનનનું જતન આપણે કંઇ રીતે કરી શકીએ તે પૂ. ડેકટર દોશીદાદાએ આપણને સંસ્થામાં જોવા મળે છે. તદુપરાંત સર્વશ્રી વસુબહેન ભણસાળી, ધીરજબહેન વોરા, સારી રીતે સમજાવ્યું છે. આપ સૌને મળવાનું સદ્ભાગ્ય પ્રાપ્ત થયું તેનો આનંદ છે. નેમચંદ ગાલા, પ્રવીણભાઈ મફતલાલ શાહ, સુધાબહેન દલાલ, અરુણાબહેન ચોક્સી,
3. રમણીકલાલ દોશીએ પોતાના વકતવ્યમાં જણાવ્યું હતું કે અહીં આજે ત્રણ ડ. નવીનભાઇ મોદી વગેરેએ આ પ્રસંગે પ્રાસંગિક વક્તવ્ય કર્યું હતું. નારાયણોનો સમન્વય થયો છે. પહેલા નારાયણ છે દરીદ્રનારાયણ, બીજા બુદ્ધિનારાયણ કાર્યક્રમનું સંચાલન સંસ્થાના સેવાવ્રતધારી કાર્યકર્તા અને ટ્રસ્ટી શ્રી અને ત્રીજા છે લક્ષ્મીનારાયણ. ગામડાના ગરીબ લોકોને - દરીદ્રનારાયણોને જેઓ સુભાષભાઇએ કર્યું હતું. તેમણે કેટલાક આશ્રમવાસી અશિક્ષિત ગભરુ ભાઈ-બહેનોને આંખના ઓપરેશન માટે ખર્ચ કરી શકે તેમ નથી તેમને આ નેત્રયજ્ઞનો લાભ મળી ખાસ તાલીમ આપીને તેમની પાસે ગુજરાતી, મરાઠી, હિંદી, બંગાળી, કન્નડ, તેલુગ, રહ્યો છે. ગામની ભણેલી વ્યક્તિઓ, આચાર્ય, શિક્ષકો, વિદ્યાર્થીઓ વગેરે બુદ્ધિનારાયણ મલયાલમ વગેરે પોતપોતાની ભાષામાં આભાર અને આશીર્વાદનાં વચનો બોલાવ્યાં છે. અને તેઓએ આ નેત્રયજ્ઞને સફળ બનાવવા મહેનત ઉઠાવી છે. મુંબઈથી પધારેલાં હતાં. તથા મંદબુદ્ધિવાળા એક યુવાન પાસે પશુપક્ષીઓના અવાજની સરસ નકલ મહાનુભાવો કે જેમના દાનથી આ ટુ ગામમાં નેત્રયજ્ઞ યોજી શકાયો છે તે બધા કરાવી હતી. લક્ષ્મીનારાયણો છે અને તેમનો આપણે જેટલો આભાર માનીએ તેટલો ઓછો છે. આમ સહયોગ કુષ્ઠયજ્ઞ ટ્રસ્ટના આ આશ્રમની મુલાકાતથી સૌ અત્યંત - આ પ્રસંગે સંઘની સમિતિના સભ્ય શ્રી રસિકલાલ લહેરચંદ શાહ તથા શ્રી પ્રભાવિત થયા હતા. અહીં શ્રી સુરેશભાઈ સોની અને તેમના ધર્મપત્ની ઇન્દિરાબહેનું મફતલાલ ભીખાચંદ શાહ અતિથિવિશેષ તરીકે ઉપસ્થિત રહ્યાં હતા. સર્વ શ્રી વસુબહેન સેવાકાર્ય ખરેખર સેવાક્ષેત્રની એક ઉજ્જવળ યશોગાથા સમું જણાયું. ભણસાલી, ધીરજબહેન વોરા, નમચંદ ગાલા, સરપંચ શ્રી રતનસિંહ, પૃથ્વીસિંહ વાઘેલા, આ પ્રવાસના આયોજનની જવાબદારી શ્રી યોગેશભાઇ તથા ચંદ્રિકાબહેને સહર્ષ રતિભાઇ સુથાર વગેરેએ પ્રાસંગિક પ્રવચનો કર્યા હતાં. હું શાળાના આચાર્ય શ્રી ભટ્ટ ઉપાડી લીધી હતી. આમ, ચિખોદરાની હસ્પિટલની મુલાકાત, નેત્રયજ્ઞનું ઉદ્ઘાટન સાહેબે કાર્યક્રમનું સંચાલન અને આભારવિધિ કરી હતી,
તથા સહયોગ કુષ્ઠ યજ્ઞ ટ્રસ્ટના આશ્રમની મુલાકાતના કાર્યક્રમની એક સરસ છાપ નેત્રયજ્ઞ પછી સૌ બસમાં ગોઠવાયા હતા અને રાત્રીના સાડાદસ આસપાસ અમારા મનમાં અંકિત થઈ હતી. યોગનિષ્ઠ જૈનાચાર્ય શ્રીમદ્ બુદ્ધિસાગરસૂરિજી મહારાજના જન્મ અને કાળધર્મના ગામ
* * * માલિક : શ્રી મુંબઈ જન યુવક સંધ ૦ મુદ્રક, પ્રકાશક: શ્રી ચીમનલાલ જે. શાd. • મળ : ૩૮૫, સરદાર વી.પી. રૉડ, મુંબઈ- ૪૦૦૦૦ ૪ છે. ફોન : ૩૫૦૨ ૨૬, પદસરથાન : રિલાયન્સ ઓફસેટ પ્રિન્ટર્સ, ૬૯, ખોડિયા સ્ટ્રીટ, મુંબઈ ૪૦૦૦૦૮ ફીટીટાઈમસેટિગર કન, મુંબઈ.