________________
વર્ષ : ૧
અંક ૩: * તા. ૧૬-૩-૧૯૯૦
— Regd.
No. MH-BY | South 54
* Licence No. : 37
પ
ઝીલીની
* શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું માસિક મુખપત્ર * વાર્ષિક લવાજમ રૂા. ૩૦/- *
સી અનાવલ મી. શાહ
તંત્રી : રમણલાલ ચી. શાહ
ચૂંટણી છેલ્લા થોડા મહિનાઓમાં યુરોપના કેટલાક દેશોમાં, લોકોના પ્રતિનિધિઓ સરકારની રચના કરતા હોવાથી તે નિકારાગુઆમાં, જાપાનમાં, ભારતમાં તથા અન્યત્ર પ્રતિનિધિઓની પસંદગૈ ચૂંટણી દ્વારા જ ઉત્તમ રીતે કેટલાક રાષ્ટ્રોમાં રાજદ્વારી ચૂંટણીઓ વિવિધ કક્ષાએ થઈ શકે. શું ચૂંટેલાં પ્રતિનિધિઓ કાયમ માટે લોકોનું યોજાઈ ગઈ. દુનિયાભરમાં લોકજાગૃતિ કેટલી બધી પ્રતિનિધિત્વ ન ધરાવી શકે કે જેથી વારંવાર ચૂંટણીની વધતી જાય છે તે આ ચૂંટણીઓ ઉપરથી જોઇ શકાય જરૂર ન રહે? શું ચૂંટેલા પ્રતિનિધિઓની બનેલી સરકાર છે. સામ્યવાદે લોકશાહીને અને સ્વતંત્ર વિચારની કાયમ માટે સારી સરકાર ન રહી શકે કે જેથી અભિવ્યક્તિને કચડી નાખવાનો પ્રયત્ન કર્યો, પરંતુ વખતોવખત નવી સરકાર માટે ચૂંટણી યોજવી પડે? " લોકશાહીની પ્રક્રિયાને અને મુક્ત અભિપ્રાયને તક દરેક માણસને કામ કરવાની પોતાની આવડત હોય * મળતાં જ યુરોપના સામ્યવાદી દેશોમાં લાખો કરોડો છે. દરેક માણસને વિચાર કરવાની પોતાની શક્તિ લોકોએ અજબનો ઉત્સાહ અનુભવ્યો છે. કાન્તિ જ્યારે હોય છે. બધાંની આવડત અને બધાંની વિચારશક્તિ -1 ખોટી દિશામાં લઈ જવાય છે ત્યારે પ્રતિકાંતિ પણ કાયમને માટે એક સરખી ન રહી શકે. વળી વ્યક્તિની બીજા અંતિમ સુધી જાય છે. વિરોધી લોકલાગણી એ શક્તિ ઉપર ઉંમરની અસર પણ પડે છે, તેની કામ કેટલી બધી તીવ્ર બની જાય છે તે બુખારેસ્ટમાં કરવાની દક્ષતા ઘટે છે, તેનામાં રૂઢિચુસ્તતા અને લેનિનનાં મોટા : કાંસાના પૂતળાને ઉતારીને કાઢી સંરક્ષણ વૃત્તિ આવી જાય છે. બીજી બાજુ થોડાં વર્ષોમાં નાખવાની ઘટનામાં જોવા મળી છે.
- નવા ચેતનવંતા યુવાનો , શક્તિ અને ઉત્સાહ સાથે દુનિયાના તમામ રાષ્ટ્રોમાં લોકશાહીની દષ્ટિએ સમાજમાં આગળ આવે છે, જેઓ જૂની પેઢીને બાજુએ. ભારત સૌથી મોખરે છે. ૮૦ કરોડ જેટલી પ્રજાને ખસેડી પોતાનું સ્થાન મેળવવા ઇચ્છે છે. લોકશાહી પદ્ધતિથી પોતાના પ્રતિનિધિઓ ચૂંટવાની તક . વળી જીવન સતત પરિવર્તનશીલ છે. મનુષ્ય - મળે એ કંઈ નાની સૂની વાત નથી. ભારતમાં જયાં સ્વભાવ પણ વિલક્ષણ છે. એને લીધે અનેક પ્રકારની સુધી લોકશાહી જાગૃત ' છે ત્યાં સુધી સામાજિક, ધાર્મિક, આર્થિક વગેરે સમસ્યાઓ ઊભી સરમુખત્યારશાહીને અવકાશ નથી. ભારતની પ્રજાનું થયા કરે છે. કુદરતી આપત્તિઓ, દુકાળ અને ખમીર પણ એવું છે કે સરમુખત્યારશાહીને વધુ વખત રોગચાળો, યુદ્ધ અને આંતરવિગ્રહ જેવી મોટી તે સહન નહિ કરી શકે. ભારતમાં ચૂંટણીપંચ પણ સમસ્યાઓ પણ ઊભી થાય છે. આ બધી સમસ્યાઓને સ્વાયત્ત છે. એ પોતાના નિર્ણયો પોતાના અધિકાર અમુક પ્રકારના બૌદ્ધિકો એક રીતે ઉકેલવાનો પ્રયત્ન મુજબ લે છે અને તેમાં રાષ્ટ્રપતિ કે વડાપ્રધાનની કરે તો બીજા પ્રકારના બૌદ્ધિકો તેને બીજી રીતે દખલગીરી ચાલતી નથી એ પણ ભારતીય લોકશાહીનું ઉકેલવા ઇચ્છે. આમ થાય એટલે કેટલીક ક્ષતિઓ એક મોટું શુભ લક્ષણ છે. આવડી મોટી લોકશાહીમાં સરકાર દ્વારા થવાનો સંભવ રહ્યા કરે. કોઇપણ સરકાર ચૂંટણીઓ દરમિયાન કોઈક ગેરરીતિઓ થાય એ સંપૂર્ણ અને આદર્શ હોઇ જ ન શકે. અને હોય તો પણ સ્વાભાવિક છે. એવી ગેરરીતિઓ કે હિંસાત્મક ઘટના, તેવા સ્વરૂપે કાયમ માટે ટકી ન શકે. માટે જ કહેવાય ઓ ન બને એ વધુ સારી સ્થિતિ ગણાય. સદ્ભાગ્યે 3 All Governments have a tendency ભારતની આ વખતની ચૂંટણીઓમાં ચૂંટણીપંચ વધુ to degenerate એટલા માટે જ એક વખત : " તટસ્થ રહી શકયું છે અને ઘણા મત કેન્દ્રો માટે ફરીથી ચૂંટેલા પ્રતિનિધિઓ લોકોનું કાયમ માટે પ્રતિનિધિત્વ ચૂંટણી કરવાનો આદેશ આપ્યો છે એ પણ ભારતની ધરાવી ન શકે, આથી જ લોકોના પ્રતિનિધિઓની જીવંત લોકશાહીને અનુરૂપ છે.
ચૂંટણી વખતોવખત થવી બિલકુલ જરૂરી બને છે. અબ્રાહમ લિંકને લોકશાહીનું સરસ સૂત્ર આપ્યું છે : અલબત્ત, કેટલાક પ્રતિનિધિઓ જીવનભર લોકોનું સાચું * Government of the people, by the પ્રતિનિધિત્વ ધરાવવાને પાત્ર હોય છે. કેટલાક , , people qnd for the people. લોકશાહીમાં પ્રતિનિધિઓ ચુંટાયા પછી થોડા વખતમાં જ અહંકાર