Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1953 Year 13 Ank 17 to 24 and Year 14 Prabuddha Jivan Year 01 Ank 01 to 16

SR No.: 525938
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1953
Total Pages: 226
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 24 MB

Page 219

રાજની
ત, ૧૫-૧ -પર
પ્રબુદ્ધ જીવન.'
વ્યકિતવિશેષ પરિચય . એક ઠાવકા રાજપુરૂષનો દેહવિલ
તપાસવાની સમિતિના તેઓ પ્રમુખ થયા. હિન્દુ-કાયદા સમિતિ ગયા નવેંબર માસની ત્રીસમી તારીખની વહેલી સવારે અને બીજા કમિશનના તેઓ પ્રમુખ થયા. જ્યારે રીઝર્વ બેંક આંતરરાષ્ટ્રીય અદાલતને હિન્દી ન્યાયાધીશ શ્રી, બેનિગલ નર- ઓફ ઈન્ડિઆ અને વાત ... પહેલાંની મધ્યસ્થ સરકાર વચ્ચે સિંગરાવનું સ્વીટઝરલેન્ડમાં આવેલા કરિચ ખાતે છાસઠ વર્ષની વિખવાદ ઉમે થશે ત્યારે ગવર્નર-જનરલે તે વિશે શ્રી. રાવને ઉંમરે અવસાન થયું. આમ તે, શ્રી. રાવ બહુ વગેવાએલાં પિતાને સલાહ આપવા બેલાવ્યા. ૧૯૪૪ માં તેઓ નિવૃત થયા આઈ. સી, એસ. અમલદારોમાંના એક અમલદાર હતા; પણ
કે તુરત શ્રી. રાવ કાશ્મીરના વડા પ્રધાન બન્યા અને તે સ્થાને દિ તત્રતા પ્રાપ્ત કર્યા બાદ તેમણે બંધારણીય અને આંતર તેઓ જુલાઈ ૧૯૪૫ સુધી રહ્યા. જ્યારે હિન્દના સ્વાતંત્ર્ય વિશે રાષ્ટ્રીય ક્ષેત્રે દેશની એવા સેવા કરી કે સંસદની બહારના સભ્યના વાટાધાટ કરવા કેબિનેટ મિશન હિન્દીમાં આવ્યું ત્યારે તેઓ અવસાનની સંસદમાં નોંધ ન લેવાની પ્રથાને એક બાજુએ મૂકી ' હિન્દી સરકારના બંધારણુવિષયક સલાહકારક બન્યા અને આ ' ' ને વડા પ્રધાન શ્રી. નહેરૂ તથા ઉપ-પ્રમુખ ડો. રાધાકણને રાષ્ટ્રના કાર્યો માટે પગાર લેવાની તેમ છે ના પાડી. સપુતને છાજે તેવી શ્રી. રાવને અંજલિ આપી.
શ્રી. રાવની વહીવટી અને બંધારણીય શકિત સ્વતંત્ર શ્રી. રાવની સેવાઓની નોંધ લેતા શ્રી, નહેરૂએ કહ્યું કે હિન્દના વાતાવરણમાં અસાધારણ ગતિએ વિકસી. હિનદી બંધા1 શ્રીરાવ આ દેશના બંધારણના એક “પ્રમુખ ઘવૈયા” હતા. રણસભાના તેઓ બંધારણીય સલાહકાર થયા અને આ કામ
શ્રી. રાવ સાવ એકન” કર્મચારી અને વહીવટકર્તા હતા માટે પ ! તેમણે વતન લેવાની ના પાડી. ૧૯૪૭ ના અંતમાં અને હિન્દના આવા “અસાધારણ પુત્ર” ના અવસાન નિમિતે આયર્લેન્ડ અને અમેરિકાના બંધારણને નિકટને અભ્યાસ કરવાનું લોકસભા શોક વ્યક્ત કરે એ યોગ્ય જ છે એમ શ્રી. નહેરુએ જણાવ્યું. તેઓ દેઢ મહિના સુધી અમેરિકા અને આયર્લેન્ડમાં રહ્યા.
' હિન્દ સ્વતંત્ર થયું તે પહેલાં સર બી. એન. રાવના જયારે શ્રી. રાવ બંધારણસભાના સલાહકાર હતા ત્યારે ડે. : નામથી ઓળખાતા શ્રી, રાવને જન્મ ઈ. સ. ૧૮૮૭ના રાજેન્દ્રપ્રસાદ બંધારણસભાના પ્રમુખ હતા. ડે. રાજેન્દ્રપ્રસાદને કાર - ફેબ્રઆરીની ૨૬ મી તારીખે દક્ષિણ હિન્દના કાનડા જિલ્લામાં
વિચાર આવ્યો કે દુનિયાના મહત્વના રાષ્ટ્રોના બંધારણની .. 4 : થયો હતો. શ્રી. રાવ એક પ્રતિભાશાળી કુટુંબમાં જન્મ્યા હતા. અગત્યની બાબતે સમાવી લેતી એક પુસ્તિકા હેવી જોઈએ
તેમના બીજા ત્રણે ભાઈઓ પોતપોતાના ક્ષેત્રે અગ્રસ્થાને છે. અને ડે. રાજેન્દ્રપ્રસાદને શ્રી. બી. એન. રાવે ગ્રેટ બ્રિટન, અમે. તેમના મોટા ભાઈ સંજીવરાવ હિન્દી સરકારના શિક્ષણ ખાતા રિકા, કેનેડા, ઓસ્ટ્રેલિયા, સોવિયેટ રશિયા, સ્વીઝરલેન્ડ અને સનદી અમલદાર હતા અને તે હમણાં જ બનારસની કવીન્સ સ્વીડનના બંધારણના મહત્વના મુદ્દાઓ સમાવી લેતી કેલેજના પ્રિન્સિપાલ પદેથી નિવૃત્ત થયા. બીજા ભાઈ શ્રી, રામા- પુસ્તિકામાં માત્ર ચાર દિવસમાં તૈયાર કરી આ ની.. : રાવ રેઝર્વ બેંક ઓફ ઈડિઆના ગવર્નર છે, જ્યારે સૌથી
એમ કહેવાય છે કે હિન્દનું બંધારણ ઘડવામાં બી. બી. એન. . | નાના શ્રી. શિવરાવ આ દેશના એક અગ્રગણ્ય પત્રકાર અને રાવને ડે. આંબેડકર કરતાં પણ મેટ ફાળેા હતા. આથી જ સંસદના સભ્ય છે.
'
બ્રહ્મદેશની સરકારે બ્રહ્મદેશનું બંધારણ ઘડવા શ્રી. બી. એન. - શ્રી. બી. એન. રાવતી વિદ્યાર્થી કારકીર્દી પૂરા અર્થમાં રાવને વિનંતિ કરી અને તે કામ તેમણે એક પખવાડિયા કરતાં પ્રતિભાશાળી હતી. તેઓ સંસ્કૃત, અંગ્રેજી અને ગણિતશાસ્ત્ર એ એ ઓછા સમયમાં પુરૂં કરી આપ્યું હતું. ત્રણે વિષયોમાં એકીસાથે પહેલાં આવી મદ્રાસ યુનિવર્સિટીના સ્નાતક શ્રી. બી. એન. રાવના જીવનનો સૌથી મહત્વનો તબકકો થયા. સન ૧૯૦૭). હિન્દી સરકારની શિષ્યવૃત્તિ મેળવી ઈગ્લેન્ડની ત્યારે આવ્યો કે જ્યારે વડા પ્રધાન શ્રી. નહેરૂએ ૧૯૪૯ના કેમ્બ્રીજ યુનિવર્સિટીમાં જોડાયા. (આ સમયે વડા પ્રધાન શ્રી. જાનમાં સંયુકત રાષ્ટ્ર સંઘના વડા મથક લેઈક સકસેસ ખાતે . નહેરૂ પણ કેમ્બ્રીજમાં અભ્યાસ કરતા હતા). એક વર્ષમાં એમણે હિન્દના કાયમી પ્રતિનિધિં તરીકે એલચીના હોદા સાથે શ્રી. રાવની | કચ્છીજમાં એવી પ્રગતિ કરી છે તે વર્ષ બાદ તેઓ ગણિતશાસ્ત્ર નિમણુંક કરી. શ્રી. રાવ સંયુકત રાષ્ટ્ર સંઘથી અપરિચિત ન ા : અને ભૌતિકશાસ્ત્રના રેંગ્લર (wrangler) થયા અને તેમને હતા, કેમકે ૧૯૪૮ના નવેમ્બરમાં એ હિન્દી પ્રતિનિધિ
: તે વિષયમાં વધુ અભ્યાસ કરવા શિષ્યવૃત્તિ મળી. પણ શ્રી. રાવે મંડળના એક સભ્ય તરીકે લેઈક સકસેસ ગયા હતા અને તેમની છે . તે શિષ્યવૃત્તિ ન સ્વીકારી અને હિન્દી સનદી અધિકારી (આઈ. આંતરરાષ્ટ્રીય કાનૂન પંચના ઉપ-પ્રમુખ તરીકે, ચુંટણી. સી. એસ.) ની પરીક્ષામાં બેઠા.
થઈ હતી. જમાનાના ખાધેલા મુત્સદીઓની વચ્ચે પણ શ્રી. શ્રી. રાવ ૧૯૧૦માં સની નોકરીમાં જડા અને સોળ રાવની પ્રતિભાને સ્વીકાર થયો અને “ સર બી. એન”ના નામે - વરસ સુધી તેમણે બંગાળમાં નાયબ કલેકટર અને ન્યાયાધીશ તેઓ જાણીતા થયા. પંડિત નહેરૂએ, શ્રી. રાવને સંસદમાં . તરીકે કામ કર્યું. ત્યારબાદ તેમણે આઠ વર્ષ સુધી આસામ અ જલિ આપતાં કહેલું કે, શ્રી. રાવ પિતાની અપાર વિદ્વતા
સરકારના સૌથી વરિષ્ઠ પધિકારી તરીકે કામ કર્યું. આસામમાં - નમ્રતાપૂર્વક છુપાવતાં અને તે કદી અસ્વસ્થ થયા હોય એવું તેમને કાયદા ઘડવાની પ્રક્રિયા વિષે સારી તાલીમ મળી. કેમકે શ્રી નહેરૂએ જોયું ન હતું. આ વિઠંતા, સ્વસ્થ રહેવાની આસામની ધારાસભાના તેઓ મંત્રી હતા. અને આસામ અને જવાહરલાલ નહેરૂની પરદેશનીતિના ઉચ્ચ આદર્શોને શ્રી. ": ક સરકારના એડમિનિસ્ટ્રેટર-જનરલ હતા, ૧૯૩૩માં તેઓ હિંદી રાવમાં ત્રિવેણી સંગમ થયા અને એક ઉચ્ચ કક્ષાના વહીવટસરકારના કાયદા ઘડનારા વિભાગના સહમંત્રી થયાં અને તેમણે કતાં મટી શ્રી. રાવે આંતરરાષ્ટ્રીય રાજકારણના બનને જાને.. :
વિસ્તૃત ક્ષેત્રમાં પ્રવેશ કર્યો. બે વરસ બાદ શ્રી. રાવ કલકત્તા માન્ય એવા રાજપુરુષ બન્યા. ને હાઈકોર્ટના ન્યાયાધીશ થયા અને તે સ્થાને તેઓ સનદી નેક- " સંયુકત રાષ્ટ્રસંધમાં શ્રી. રાવની મેટામાં મોટી કામ - “રીમાંથી ૧૯૪૪ માં નિવૃત્ત થયા ત્યાં સુધી રહ્યા. કલકતાની 'ગીરી તે એશિયન આફ્રિકન જૂથની રચના હતી. જ્યારે ઉત્તર
હાઈકોર્ટના ન્યાયધીશનું કાર્ય કરતાં કરતાં શ્રી.ન.રાવે બીજી પણ કેરિયાએ દક્ષિણ કેરિયા પર આક્રમણ કર્યું ત્યારે ૧૯૫૦ના કામગીરી બજાવી. જી. આઈ. પી. રેલ્વેના કામદારોની સ્થિતિ જુનની ૨૫-૨૭ તારીખની ઐતિહાસિક સલામતી સમિતિની.