Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1939 Year 01 Ank 01 to 17

SR No.: 525924
Original Sutra Author: N/A
Author: Manilal Mokamchand Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1939
Total Pages: 156
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 15 MB

Page 86

To
પ્રબુદ્ધ થાય આ સુત્ય પ્રયાસ છે અને પ્રવૃત્તિ માટે સૌ. શીબહેન -
ો . "A 3. 21: વાદઃ કાઈ, , ધપવાદઃ ઘટે છે !' ' . . . :- 13 -1 !! !! is : :મિત્તિ સેકસ ભૂએસ 3 . સદ્ગત શ્રી લક્ષ્મીદાસ રવજી તેરી , ' ',' is its: ઇ . 1, : Ki : 1 , ; } : ', 'શ્રી. લક્ષ્મીદાસ રવજી તેરશીનાં શોકજનક અવસાન સાથે ' “મિત્તિ મેં સવ્ય ભૂએસ એ ભગવાન મહાવીરનું પરમ મુંબઈએ એક વિશિષ્ટ વ્યક્તિને ગુમાવી છે. એક વખત મુંબઈનાં વચન: ભેગવાન મહાવીરે જેને ને અને જંગલને આપેલે એ જાહેરજીવનમાં તેમનું અજોડ સ્થાન હતું. કેઈ પણ સામાજિક અષ્ટાક્ષરી મંત્ર. ચરમતીર્થ કરે એ મંત્ર જૈમને શા માટે ? કે રાજકીય અત્યાચાર સામે પડકાર ઉઠાવવો હોય કે” ઝુંબેશ એને જીવી બતાવી જંગત સમક્ષ ધરવાં. ' , ' ચલાવવી હોય તો તેમાં લક્ષ્મીદાસ રવજી તેરશી અગ્રસ્થાને જ , , “ . હોય. તેઓ પ્રખર સમાજસુધારક અને હો જમાવી બેઠેલ
' પણ એ વચનનો અર્થ છે? જિન ભગવાને એને અતિ ગોસાંઈઓ અને ધર્માધિકારીઓના કટ્ટર શત્રુ હતા. વ્યાપારી
મહત્વે શા માટે આપ્યું ?' દુનિયામાં તેમનું અગ્રસ્થાન હતું. ઈન્ડિયન મરચન્ટસ ચેંબરના
- સર્વભૂત પ્રત્યે–પ્રાણી માત્ર પ્રત્યે--મારી મૈત્રી હો ! મારે વિકાસમાં તેમનો ઘણો મોટો ફાળો હતો. તેઓ અર્થશાસ્ત્રી
કેઈની સાથે વેરઝેર ન હો! એ એને સાદ અને સીધે અર્થે. અને રાજકારણના ઊંડા અભ્યાસી હતા. રાજકારણમાં તેઓ એની ભાવના પણ કેટલી રમ્ય અને આકર્ષક ? વેરઝેર વિનીતવાદી હેઈને ગાંધીવાદ અને તેમના નેતૃત્વ નીચે ચાલતી કોઇને ગમે છે? નાહક ક્રોધનકામી ચીડ-મિથ્યા મારામારી માનવ રાષ્ટ્રીય મહાસભા સાથે તેમના મનને અને વિચારને પૂરે સ્વભાવમાં જ નથી. એને એ ગમે જ નહિ. મેળ નહોતો અને તેથી પાછળના દશકામાં મુંબઈના જાહેર તમે જ વિચાર! અંતરાત્માને પૂછો! તમને કાઈના દુશ્મન જીવનમાં તેમનું સ્થાન કાંઈક ગણ બની ગયું હતું, એમ છતાં
થવું ગમે છે? તમારો કોઈ દુશ્મન થાય—હોય એ તમને એ છે? તેમની નિડરતા, સ્પષ્ટવક્નત્વ અને જે કોઈ કાર્ય તેઓ હાથમાં લે તે પાછળની તેમની નિષ્ઠા અજોડ અને સૌ કોઈને અનુકર
પણ હરકોઈ તમારો દેત હોય તો? બધા તમારા મિત્ર
હોય તો? તમારું હૈયું ગજ ગજ ફૂદે કે નહિ ? :ણીય હતા. તેમના આત્માને પરમ શાંતિ મળે એવી આપણે પ્રાર્થના કરીએ !
- બેટી ખારાશ–નાક કડવાશ કેઈને ગમતી નથી. ઉપલક શ્રી લક્ષ્મીચંદ એરડીઓને અભિનંદન
*
કે મિયા મીઠાશ પણ એટલી જ સૂગ ઉપજાવે છે; પણ સાચી
મૈત્રી કને ગમતી નથી? જીવ જાન દોસ્તી કેને ખપતી નથી ? આ ભાઈ શ્રી લક્ષ્મીચંદ ઓરડીઆ મુંબઈની જે. જે. સ્કૂલ ઓફ આર્ટની જી. ડી. આર્ટની છેલ્લી પરીક્ષામાં સફળ થયા છે
હૈયાનાં હેતનું કોણ ભૂખ્યું નથી ? તે માટે તેમને અભિનંદન ઘટે છે. જુદા જુદા અનેક વિષયમાં
; મહાવીરની મૈત્રીભાવના ઉદાત્ત છે, પણ ઉપલક નથી; એ આજે અનેક જૈન યુવકેએ નામ કાઢયું છે અને જૈન કેમના
મનહર છે, પણ મનમેળ વિહોણી નથી; એ હેતમીડી છે, પણ ૌરવમાં વધારો કર્યો છે પણ લલિત કળાના વિષયમાં તેમજ હૈયાસૂની નથી. ' રમતગમતના ક્ષેત્રમાં સમાજ હજુ બહુ જ પાછળ છે. તેથી તે
એટલે જ મહાવીરના વચનમાં રૂટિની વાટે નથી. એ ક્ષેત્રમાં કઈ કઈ નામ કાઢે ત્યારે આપણું સહેજે ધ્યાન વાડો એણે તેડફાડીને ફેંકી દીધી છે. ખેંચાય છે. ભાઈશ્રી ઓરડીઓએ ઉપરની ડિગ્રી મેળવી છે એટલું જ
પ્રાણીમાત્રને, ભૂતમાત્રને, મિત્ર-સ્ત જાણુ એટલે તેને નહિ પણ ભારતવર્ષમાં આજકાલ અનેક સ્થળોએ ભરાતાં ચિત્ર- બાથ ભરીને ભેટવું. પ્રદર્શનમાં પોતાના મૌલિક ચિત્રો ઉપર અનેક પારિતોષિક
એક સડતા શ્વાનને, એક ગંધાતા ગધેડાને કે એક બદબો તેમજ ચંદ્રક મેળવીને ચિત્રકળાના વિષયમાં પોતાની નિપૂણતા
મારતી બિલાડીને પણ સ્પર્શ કરીને, તેના પ્રત્યે મૈત્રી દાખવીને સિદ્ધ કરી છે. તેમની કળાને ઉત્તરોત્તર વિકાસ થતો રહે અને
અનુભવીને તેને શાતા ઉપજાવવાની જે વાણીમાં આશા છે તે તેને કાંઈક લાભ રસશન્ય જૈન સમાજને રસપ્રણત બનાવવામાં
વાણી અસ્પૃશ્ય અને આભડછેટની વાતને મંજૂર રાખે ખરી? પરિણમે એવી શુભેચ્છા અને આશા આપણે ચિન્તવીએ.
પરમાનંદ
એ શાતા પણ ઉપકારક નજરે કે કીતિની દૃષ્ટિએ નહિ,
પણ આત્માર્થે જ ઉપજાવવાની જે જિન ભગવાને ધોષણા કરી સ્ત્રીસ્વાતંત્ર્ય અને અહિંસા
હોય તેનાં દર્શનની ઢેડ ભંગીને, હરિજનને, મનાઈ હોઈ શકે ખરી? - સ્ત્રીસ્વાતંત્ર્ય એ અહિંસા અને સંસ્કૃતિની કસોટી છે. | સર્વ ભૂત પ્રત્યે મૈત્રીની ધોષણ કરનાર અરિહંત-કર્મ મનુષ્યની હિંસક બુદ્ધિએ સ્ત્રીને ગુલામ બનાવી છે. સ્ત્રીઓના
શત્રુને હણનાર-તીર્થકર પિતાનાં વચને ઢેઢભંગી ન સાંભળે અંતઃકરણમાં જે અરસીમ માતૃપ્રેમ ન હોત તો આ ગુલામી
એમ છે ખરા ? સ્ત્રીઓએ કદીપણ સ્વીકારી ન હોત, તેઓએ આત્મહત્યા કરીને | સર્વ પ્રત્યે સાચી દોસ્તી બાંધવાની, વિશ્વપ્રેમ જગાડવાની, સમગ્ર માનવજાતિનો અંત આણ્યો હોત. પદડા જેવી ભયંકર પવિત્ર અને પ્રચંડ જીવન છેષણ કરનાર જિન ભગવાનની પૂજા રૂઢિઓ સહન કરીને પણ જે સ્ત્રીઓએ આપણને આજસુધી -એના અનુયાયીઓ-ઢેટને અડવામાં સ્પર્શવામાં–આભડછેટ ગણે, જીવતા રાખ્યા હોય તો તે કેવળ આ માતૃપ્રેમને જ આભારી છે. ભગવાનની પુણ્ય પવિત્ર–પતિતપાવની–મુનિ મહારાજ દ્વારા પણ સ્ત્રીઓને આવી રીતે ગોંધી રાખીને મનુષ્યએ તે પિતાની ઝરતી–વાણી ભંગીને સંભળાવવામાં–સાંભળવા દેવામાં અપવિહિંસક બુદ્ધિની પરાકાષ્ટાનું પ્રદર્શન કર્યું છે. આથી અહિંસાત્મક ત્રતા માને અને પ્રભુની પવિત્ર અને પ્રેરક મૂર્તિનાં દર્શન સંસ્કૃતિને જે પૂર્ણપણે વિકાસ કરવો હોય તે સ્ત્રીઓને સર્વતે- હરિજનન કરવા દેવામાં ભ્રષ્ટતા સમજે એ તે શાસન પ્રત્યે પરી સ્વતંત્રતા આપવી જોઇશે. સ્વતંત્ર સ્ત્રીઓની મદદથી જે આશ્ચર્યકારક મિથ્યાત્વભરી શાસ્ત્રસમજણ અને જિનભગવાન સંસ્કૃતિને ઉદય થશે તે જ સંસ્કૃતિ અહિંસાત્મક બનશે અને પ્રાંત અધઅજ્ઞાનપૂણે અશ્રદ્ધાભરા
પ્રતિ અંધઅજ્ઞાપૂર્ણ અશ્રદ્ધાભરી ભકિત. સિવાય બીજું ‘તેથી જ માનવજાતિને માટે સુખકારક અને હિતાવહ થશે. શું સમજવું ? ' . . . .
* . . ,, ધન રસ , , . . . . . પોપટલાલ પ. શાહ