Page Text
________________
૧૯૪ aaspassword તરૂણ જૈન
sex
sad તા. ૧-૧૧-૩૪
શ્રી ભારત જૈન કન્યા ગુરૂકુળ.
લેખક:
[એક યોજના]
શ્રી. કુલચંદ હરીચંદ દોશી.
સમાજે હજુ સુધી ન
આવે અને તે પણ આ વિકાસ માટે બહુજ
જ્યાં સુધી કન્યા કેળવણી આગળ નહિ વધે ત્યાં સુધી સમાજ પ્રગતિ કરી શકવાનો નથી; એટલે ભાઈ શ્રી. ફુલચંદભાઈએ કન્યા કેળવણી અંગે “ભારત જૈન કન્યા ગુરૂકુળ”ની એક યેજના અમારા ઉપર મેકલેલી તે સહર્ષ છાપીએ છીએ અને સમાજના વિચારક ભાઈબ્દનોને કન્યા ગુરૂકુળ અંગે વિચાર કરવા વિજ્ઞપ્તિ કરીએ છીએ
વર્તમાન સમયમાં પ્રાથમિક શિક્ષણ આપતી કન્યાશાળાઓથી કન્યા કેળવણી આગળ નહિ વધે પરંતુ કન્યા ! ગુરૂકુળ જેવી સંસ્થાથી જ સાચી કન્યા કેળવણી આગળ વધશે.
- -તંત્રી. શ્રી. ગૃહની દેવી છે, ગૃહરાજ્ય પ્રધાન છે, અને કન્યાશાળાના ૫-૬ વર્ષમાં જોઈએ તેટલું જ્ઞાન આપી ચહસંસ્થાને વ્યવસ્થાપક છે.
શકાય નહિ, જ્યાં કન્યાઓને ઘરકામમાં રોકી રાખવામાં જનેતાના શિક્ષણ-વિકાસને માટે શું શું કરવું જોઈએ, આવે, ભાઈબહેનને સંભાળવાનો ભાર તેના પર હૈય, રસોઈ, શું શું કરી શકાય તેનો વિચાર જૈન સમાજે હજુ સુધી પાણી, વાસણુ, કપડાં વગેરેને બે અભ્યાસી અવસ્થામાં કર્યો નથી.
નાંખવામાં આવે અને તે પણ અભ્યાસના ભેગે. તેવી પ્રજા સમાજ-ધૂમ અને રાષ્ટ્રનું ઉત્થાન સ્ત્રીશકિતના સ્થીતિમાં માબાપે કન્યાના શિક્ષણ અને વિકાસ માટે બહુજ સ'ગ-પૂણે વિકાસ વિના સંભવિત નથી.
કાળવાળાં નથી તેમ આપણે જોઈએ છીએ. ' આજના કૈટુંબિક કલેશે, શ્રી પુરૂષની અસમાનતા,
કન્યાશાળાઓ તે ચાલશેજ, ચાલવી જોઈએ, પણ તેના સામાજીક બદીઓ અને કુરિવાજો, ચહજીવનની શુષ્કતા અને
* શિક્ષણક્રમમાં પરિવર્તનની જરૂર છે; પણ આજે જૈન સમાજને કલુષિતતા, સમાજની અવ્યવસ્થા અને છિન્નભિન્નતા, બાળ- કે
- સાથી પ્રથમ જરૂર એક કન્યા ગુરૂકુળની છે. કેની અસંસ્કારિતા, સ્ત્રી સમાજની અજ્ઞાનતાને આભારી છે.
' ઉદેશ. આપણી કન્યાઓ અશિક્ષિત ન રહે તે સૈ કઈ સમજી શકે છે. અજ્ઞાન સ્ત્રી, અજ્ઞાન માતા કે અજ્ઞાન ગૃહિણી,
૧ જને કન્યાઓને સવદેશીય વિકાસ સાધનાની દૃષ્ટિએ કુટુંબજીવન અને સમાજજીવનને વિકાસને બદલે વિનાશને
વ્યવહારિક, શારીરિક અને ધાર્મિક કેળવણી આપવી, ગૃહવિજ્ઞાન, પથે ઘસડી જાય છે. કન્યાઓને શિક્ષણ ન આપવાના જૂના
આવશ્યક ગૃહઉદ્યોગ તથા લલિતકળાનું શિક્ષણ આપવા પ્રબંધ વિચારે આજે નભી શકે તેમ નથી, પણ માત્ર બે ચાર
કરે. કન્યાઓમાં નિર્ભયતા, સબળતા જાગત કરવી અને તે ચોપડી ભણાવ્યાથી આપણે સંતોષ માની બેસી રહીએ કે
દ્વારા જૈન કન્યાઓને ગૃહ, સમાજ, ધર્મ અને દેશ પ્રતિના ઘરનું કામકાજ, સમાજની ખોટી બીક, ઉંચા કુળની ખોટી
કર્તવ્ય તરફ માર્ગદર્શન કરાવવા યથાશકિત પ્રયત્ન કરવા. પ્રતિષ્ઠા કે માન્યતાઓના કારણે કન્યાઓને આગળ અભ્યાસ કાર્યોની યાજની. કરતી અટકાવીએ તે પણ હવે ના ચાલી શકે.
- ૧ ગુજરાતના સુંદર કેન્દ્ર સ્થળે એક કન્યા ગુરૂકુળ જમાને એ આવે છે કે સ્ત્રીઓએ ગૃહવ્યવસ્થા, બાલવું. (જે શહેર કન્યા ગુરૂકુળને અપનાવે, તન-મન-ધનથી કુટુંબપાલન, બાળઉછેરની સાથે સમાજહિત, બાળવિકાસ, સેવા આપે, ગુરૂકૂળના વિકાસ-વર્ધનમાં ફાળો આપે અને સામાજીક સુધાર, સ્ત્રીઓની ઉન્નતિ અને દેશના પ્રશ્નો હાથ સ્ત્રી કેળવણીના પ્રચાર માટે થતા નવીન પ્રયોગને વધાવી - ધરવા પડશે. સમાજ, કામ, નગર અને દેશના અભ્યદયમાં લેવા તૈયાર હોય તે શહેરમાં કન્યા ગુરુકુળ ખેલવું ઈટ પિતાને યથાશકિત ફાળે આપવા પુરૂને સાથ આપવો પડશે. ર૭-). એટલે બની શકે તેટલું વિશાળ દ્રષ્ટિએ શિક્ષણ લીધા સિવાય
૨ બાળમંદિરથી માંડીને મેટ્રીક સુધીના શિક્ષણને ચાલશે નહિં.
પ્રબંધ સાધન પ્રમાણે કરે. (હાલ કર્વે વિદ્યાપીઠના મેટ્રીકની કન્યાઓને પુરૂષના જેટલા ઉંચા વિષયમાં નિપુણતા વ્યવસ્થા થઈ શકે. કેટલાક જરૂરી વિષેનું શિક્ષણ વિશેષ મેળવી હરીફાઈ કરવાનો વિચાર આપણે બાજુએ મુકીએ
અપાય.) એટલે કે પુરૂષને મળતા વિધવિધ વિષયના શિક્ષણની સ્ત્રીઓને
૩ સ્ત્રી કેળવણી વિષે નવીન પ્રવેગો કરવા અને
સમાજમાં લેકમત કેળવવો. પિતાના ઉત્કર્ષ માટે જરૂર નથી પણ ભાષાજ્ઞાન, ગૃહવ્યવસ્થા,
- ૪ શિક્ષણ નવીન પધતિએ આપવા પ્રયત્ન કરો. ભયબાળઉછેર, અરેગ્યતા, ગહઉદ્યોગ ગૃહિણી ધમ, શરીરશાસ્ત્ર
લાલચ, ઇનામ-હરિફાઈ, શિક્ષા-દંડની પ્રથા બંધ કરવી. રીન અવશ્ય મળવું જોઈએ. ધમ શિક્ષણ નવીન દૃષ્ટિએ ઉદારતાથી આપવા પ્રયાગ કરવા. સ્ત્રી શિક્ષણ માટે આજ સુધી આપણે જે કાંઈ કર્યું ૫ ભારતના કોઇપણ પ્રાંતની જૈન ધર્મ પાળતી છે તે કોઈપણ રીતે સંતોષપ્રદ નથી. મોટા શહેરોમાં કન્યાઓને સ્થાન આપવું. કન્યાશાળાઓ છે, પણ તેની સંખ્યા અલ્પ છે–પણ જે ૬ કન્યાઓ સંસ્કારી માતાએ, સુશીલ ગૃહિણીએ, શિક્ષણ અપાય છે તે લગભગ પુરૂષ શિક્ષણને મળતું અપાય આદર્શ સેવિકાઓ બને તેવી સર્વાંગસુંદર કેળવણી આપવાનો છે. તેમાં મામુલી ફેરફાર કરવામાં આષા છે પણ સ્ત્રી શિક્ષણની પ્રબંધ કરો. દૃષ્ટિએ તેમાં ભારે પરિવર્તનની જરૂર છે.
અનું. . . . . . . પ. ૧૯૯
| SR No. | 525919 |
| Book Title | Prabuddha Jivan - Tarun Jain 1934 Year 01 Ank 01 to 24 - Ank 16 is not available |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandrakant V Sutariya |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1934 |
| Total Pages | 228 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 24 MB |