________________
છેલ્લી ઝંખના
• બિરાદરે ! તમાએ ભાઈ દિવસ આવતી કાલની કલ્પના કરી છે ? એના શહેરના રસ્તામા ઉપર પ્રકાશનાં ધવળપૂર ઉભરાતાં હશે. એના મકાનોના દરવાજા ઉપર સુંદર
વેલે વીંટળાઈ હરશે, એની સ્રીએ રાષ્ટ્રની ખડ઼ેને સમી પૂજાશે. એના પુરૂષો નેક ખરકતથી રળતા હશે. એના વૃધ્ધા પેાતાના બાળક ઉપર આશીષા વરસાવતા હશે. એના પ્રજાજને સંપૂર્ણ આઝાદીથી વિચારશ અને વિહારી કરી શકતા હશે. માનવી માનવીની સાથે, પુરૂષ સ્ત્રીની સાથે, પ્રજા પ્રજાની સાથે સંપૂર્ણ સમાનતાથી રહેતાં હશે.
તરણ
જેન
X
એ સમાજમાં માનવીનું હૃદય યજ્ઞની વેદી જેવું વિશુધ્ધ બન્યુ હશે. એ સમાજમાં રાગ નહિ હોય, દ્વેષ નિહ હાય. કારખાનાંએ અને શાળાઓની, સંમાન રાજગારીની અને સમાન શિક્ષણની સાચી બિરાદરી હશે. એ સમાજમાં કીર્ત્તિ એ પુણ્યકાર્યના પૂરા બદલા લેખાશે, તે નામચીની પાપની પૂરતી સજા ગણાશે. એ સમાજમાં સહુને રાજગારી મળશે, સહુને અધિકારા મળશે, સહુને શાંતિ મળશે. એ સમાજમાં રક્તપાતને સ્થાન નહિ હોય. વિગ્રહખારીનુ નામેાનિશાન નહિ હોય. એ સમાજમાં માતાએ! સુખી હશે. પત્નિએ બંધનમુક્ત હશે. બાળકાને સમાન શિક્ષણ મળશે. એ સમાજ રાગમુક્ત હશે. શાંતિભરી આઝાદીને સુરભિવાયુ લહેરાતા હશે.
- બિરાદરો ! કઇ દિશામાં પ્રસ્થાન કરવાને માટે આપણે આજે કદમ ઉઠાવ્યાં છે? આપણે વિજ્ઞાન અને બુધ્ધિએ સ્થાપેલુ* રાજતત્ર જોઇએ છીએ, એના અંતરમાં જેટલું ખમીર હાય એટલેા અમલ ચલાવતા અને એટલી સજા કરતા કુદરતી કાનુન આપણે સ્થાપવા માગીએ છીએ. આપણે પ્રજાઓનુ સંગ′ન કરવા માગીએ છીએ. આપણે માનવી માનવી વચ્ચે એકતા સ્થાપવા માગીએ છીએ. એ સમાજમાં કાઈ કૃત્રિમ અધિકારી ભાગવી શકશે નહિ. ક્રાઇ કાઇને શેષી શકશે નહિ. કાઇ કાના પરસેવાને લુંટી કે ચૂંથી શકશે નહિ. આપણી નેમ સ્થિતિ ઉપર સત્યનું શાસન સ્થાપવાની છે.
X
X
X
· બિરાદરો! આજે આ સ્થાને ગમે તે અ ંજામ આવે. આપણે જીતશું તેય ક્રાંતિ સર્જી શકીશું. જેમ આગ એક શહેર ઉપર લાલ પ્રકાશ ફેક છે તેમ ક્રાંતિ સમસ્ત માનવજાતને લાલ તેજથી ઝળકાવે છે. અને આપણે સગુ એ ક્રાંતિ કવી થશે? એ ક્રાંતિ સત્યના આચારની ને સત્યના વિચારની ક્રાંતિ અનશે.
X
X
• રાજકીય દ્રષ્ટિએ આપણે એકજ સિદ્ધાન્ત સ્થાપવા માગીએ છીએ. માનવી પોતાના કુલમુખત્યાર માલીક અને. મારી જાત ઉપરની મારી આ કુલમાલીકી એજ ખરી
આઝાદી છે. જ્યારે આવી
ત્રણ ચાર અલાહેદી ઓઝાદીએ! એકત્ર થાય 診 ત્યારેજ રાષ્ટ્રની રના થાય. આ સ્વતંત્ર સા માં કાઇનું કાઇના ઉપર વસ્ત્ર નહિ હેાય. માત્ર
દરેક માનવી પોતાની આઝા દીમાંથી થોડા થોડા ભાગ એકીકરણ એ સવ સાધારણ જન્મસિધ્ધ જન્મસિદ્ધ અધિકારની હેાળામાં
આપશે. એ ભાગાનું અધિકાર બનશે. આ
અહેાળી વ્યાપકતા એજ સાચી સમાનતા લેખાશે.
X
X
X
જન્મસિદ્ધ અધિકારીને અર્થે એકજ હોઇ શકો. સમાજના અંગભૂતાના તમામ અધિકારાનું પૂરેપૂરું જતન એણે કરવું જોઇશે. આ તમામ આઝાદીએના વર્તુ જે
સ્થળે સયેાજીત થશે તેનેજ સમાજ કહેવાશે. આ સયેાજન વ્યકિતએની આઝાદીએ સંગમસ્થાન હાવાથી ત્યાં ગાંઠે પડશે. એનેજ સામાજીક બંધન, સામાજીક નીતિ કે સામાજીક જીવનના નામથી ઓળખવામાં આવશે. એ બંધન એજ છીએ તે આવી સ્વતંત્રતા, સમાનતા ને ભાતૃતાના પાયા ભ્રાતૃમાવ, નૂતન સમાજ, જે તુ' અને તમે રચવા માગીએ
ઉપરજ રચાવી જોઇશે,
X
X
X
નાગરિકત્વની દ્રષ્ટિએ સર્વને વિકસવાની પુરેપુરી તે સમાન તકા મળતો. રાજકીય દ્રષ્ટિએ સર્વાંના મતનું સમાન વજન રહેશે, આર્થિક દ્રષ્ટિએ દરેકને જીવવાના સમાન અધિકાર પ્રાપ્ત થશે. સને પ્રાથમિક કેળવણી ફરજ્યાત મળશે. માધ્યમિક કેળવણી સર્વ કાઇ માટે સજ્જ સાધ્ય બનશે. સને સમાન પ્રકાશ મળશે, કેમકે સ` કાષ્ટ વસ્તુ પ્રકાશમાંથી સર્જાય છે, ને પ્રકાશમાંજ સમાય છૅ,
આ પત્ર શ્રી જમનાદાસ અમરચંદ ગાંધીએ ધી કલાપી ખીલ્ડીંગ, દુકાન નં. ૨૪ મુંબઇ નં. ૨, તણુ જૈન એપીસમાંથી પ્રગટ કર્યું....
X
X
X
- બિરાદરા ઓગણીસમી સદી મહાન છે. પરંતુ વીસમી સદી સુખી બનશે. પુરાતન ઇતિહાસે એના જેવી કાઇ સદી તેોંધાઇ નહિ હોય એવી એ બનશે. આજની જેમ માનવીને પરાજયની, પરચક્રની, સત્તારશાખતી, સિતમગારીની, પ્રજાએની સશસ્ત્ર હરિફાઇની, રાજાના લગ્નથી, વારસાગત જુલમગાર સત્તાને એકાદ બાળકના જન્મથી, ભાગેલિક સહ૬ના ભેદથી, સંસ્કૃતિની આગેકદમની રૂકાવટ થવાની માનવીને કાઇ દહેશત નહિ રહે. દુષ્કાળ કે થાકના કાઇ ભય
નહિ રહે. 'ગાલિયતને કારણે વેશ્યાવૃત્તિ સ ંભવી શકશે નહિ.
રાજગારીને અભાવે ભૂખમરે સંભવી શકશે નહિ. ફ્રાંસીના માંચડાએ ત્યાં ઉભા થશે નહિ. તલવારાની તાલીએ ત્યાં પડશે નહિ. યુદ્ધના કાલાહલ ત્યાં સંભળાશે નહિ. પ્રસગામાંથી જાગતી આકસ્મિકતાનું કાષ્ટ આક્રમણ થઇ શકશે નહિ. હુ તા એમ કહેવા માંગુ છું કે આવતી કાલના એ સમાજમાં કાઇ વિશિષ્ટ પ્રસંગેાજ બનશે નહિ. આપણે સ’પૂર્ણ આઝાદી ને સ'પૂણ સુખને સંપૂર્ણ ઉપભાગજ કરતા હશું અને કરતા રહેશ.
ફ્રેન્ચ સાહિત્ય સમ્રાટ વિકટર હ્યુગેાકૃત ‘લા મિઝરેખલ’ માંથી] પ્રેસમાં છાપી શ્રી જૈન યુથ સીંડીકેટ માટે ન્યુ ખાર, સેન્ટ્રલ