Page Text
________________
૨૮૨
પ્રબુદ્ધ જેન.
તા. ૧-૭-૩૩
૫ બા ની
પ્રીતિ શા.
લેખક,
શ્રી પદ્ધકુમાર.
(સામાજીક નવલિકા)
- પ્રકરણ ૨ જું. (ચાલુ)
પદ્યાની નજર બહાર એ ન ગયું. તે તરતજ બેલી ઉઠી,
" નાથ, વીલ કે ટ્રસ્ટીની બાબત ઉપરછલી જણાય છે, એ પાનાચંદ-મારો વિચાર પણ હતા જ, છતાં વાત હાલ તે સિવાય તમારા મનમાં બીજું કંઈ ભૂત ભરાયું છે તે વિના વાંધામાં પડી છે!
આટલી બધી મુંઝવણ ન હોય. માટે જે હોય તે સ્પષ્ટ કહે હીરાચંદ શેઠ—ત્યારે પિલા ધરમચંદની વાત ખરી લાગે કે ઝટ એને ઉપાય થાય.’ છે ! જે જે જીવાન બાઈના ભસે રહેતા ! (નજીકમાં આવી) “તો પછી તું દુઃખ ને ધરતી, મને શંકા રહે છે કે હારા મેં તે પુનરલગ્નનું સાંભળ્યું છે! પેલા નાસ્તિકના મંડળમાં
હાથમાં આટલું ધન આવતાંજ તું પુનરલગ્ન કરવાની, કેમકે
યુવાની, નિરંકુશતા અને ધનનો વેગ ! એમાંથી એ પરિણામ કાગળ પણ ગયા છે!
સહજ આવેજ. વળી અત્યારે વાયરો પણ એ જાતને વામ છે!” ‘મિત્ર, શેઠની વાત સટચના સોના જેવી સમજવી. આંખ
આ શબ્દો કાને પડતાંજ પડ્યાનો જુસે ભભૂકી ઉઠયો. દઈ ને કંઈ થયું નહિં તો જાણજો કે બધા પર પાણું કર્યું. એક
૧ ૨૩ • એક વાઘણ તડુકી ઉઠે તેવા ગુજરવથી તે બોલવા લાગીવારૂ પેલા જીવદયાના કંડ માટે અને આંબાવાડીયાના દેવળને “મારૂ અનમાન સાચું પડયું. અમે નારીજાતિની અત્રુટ જીર્ણોદ્ધાર માટે શો વિચાર કર્યો? ચેમાસાનાં પારણામાં પણ સેવા ભક્તિ છતાં અમારે માટે સંશય પુરૂષ હૃદયમાં ઘણે ઘટાડો તે છેજ.’લાલચંદશાએ તે સવાલોની હારમાળા રચી નાંખી.
ખરે અંશે હેવાનો જ. એ પોતાની નિર્બળતાના માપે સારી 0 પાનાચંદ–એ સંબંધમાં કાલે છેવટનો નિર્ણય થઈ જશે.
આલમને માપવાને, એમાં જ પ્રધાનતાને બુદ્ધિ પ્રગલભના નહિ ! આજે મારું મગજ કામ નથી કરી શકતું.
દલીલ કરી તમોને કંટાળો આપવાનું મને ઉચિત નથી જણાતું. ‘વારુ ત્યારે કાલે,” એમ કહી ત્રિપુટી ઘર બહાર નીકળી
| ત્રિપુટી ઘર બહાર નીકળી આ બંધુઓની સાક્ષીએ હું પ્રતિજ્ઞા કરું છું કે—હવે પછીનું બૈરાં સમુહ પણ વિખરાયે ત્યાં તે જ્ઞાનચંદ્ર ને શરતચંદ્રરૂપ
મારું શેષ જીવન પવિત્રપણે વૈધવ્યમાંજ હું છે
વ્યતીત કરીશ. મિત્ર યુગર્લના પગલાં થયાં. પવા પણ પાસે આવી, પાનાચંદ ,
પીનચિ ૪ સાદા ખાનપાન ને વેત વસ્ત્રો એ મહારે કાયમને શણગાર. શેઠના અંગપર દવા ચાળવા લાગી. . '
તમારી આબરૂને જરા પણ ક્ષતિ પહોંચે તેવું એક પણ કાર્ય - જ્ઞાનચંદને શેઠે ટૂંકમાં બધી વાત સમજાવી અભિપ્રાય આપવા માટે નહિ, થાણ તારી આ દેવત પગ ધ મળે માંગે. શરતચંદ્ર સાથે વાત કરી જ્ઞાનચંદે જણાવ્યું કે
અને સમાજના શ્રેમ માટે ખરચવાની મારી અભિલાષા છે. મુરબ્બી, તમો કહે છે તે રીતે સ્ત્રીની જરૂર છે ખરી
હા, બાળા તારા માટે હું કંઈ કહી શકું નહીં, એ બિચારીએ પણ પદ્મા બહેન, શિક્ષિત હોઈ, હિસાબ કિતાબ સારી રીતે અસર
શ્વસુરગૃહને ઉમરો સરખો જોયો નથી. ભલે હું તેની સાવકી રાખી શકે તેવાં છે વળી નજીકના કોઈ એવા પીતરાઈ, નથી મા છું, છતાં મારાથી તેના શીરે ફરજીયાત વૈધવ્યને ચાલે કે જેનો હકક ચાલી શકે, તેથી મને ટ્રસ્ટીની જરૂર જણાતી નહીં જ કરી શકાય. હજી તે ચૌદ વર્ષની છે. જયારે પાણી નથી. પાનાચંદશેઠના ચહેરા પર આ સાંભળતાં કરચલી પડી. ઉમ્મરની થશે ત્યારે તેની ઈચ્છા હશે તેમજ હું વર્તીશ. નથી દરેક પ્રકારની સગવડ અને વ્યવસ્થા કરી આપી તેની શ્રદ્ધા તો તમારા અંકુશથી કે નથી તે આ સ્વાથી સમાજના અચળ રહે એવો પ્રબંધ કરવો જોઈએ!
ભયથી હું આમ કરતી એ ધ્યાનમાં રાખજે. મને જે ધર્મના ટુંકમાં મહારી, પૂર્વ પૂર, ભાવીક શ્રીમંત અને પેઢીના તો સમજવાનું સદ્ભાગ્ય પ્રાપ્ત થયું છે તેના બળથીજ હું ટ્રસ્ટીઓને વિનંતી છે કે જે પ્રાચીન તીર્થો આપણી પૂર્વે આ પ્રતિજ્ઞા લેવા પ્રેરાયેલી છું. ભીષ્મપિતામહ જેમ એ પાળી સંસ્કૃતીના સ્મરણ ચિન્હ છે. તેને બહુ માન પૂર્વક સંભાળી બતાવવાનું બળ મારી છાતીમાં છે. બાકી તમારી કે મારા રાખવા આપણી તમામ શકિત ખર્ચવાનું લક્ષ રાખવા ન પિતાની કરણી સામે નજર કરતાં તે હારું અંતર બળી ભૂલવું જોઈએ. મહારા આ વખતના મારવાડના અનુભવે જાય છે. મારું જીવતર ખાખ કરનાર આ સમાજ સામે, લખતાં મને શરમ ઉપજાવે એવા અનુભવ્યા છે. અનુ
છે. ઉપરોકત પ્રતિજ્ઞા બળથી મેં ઝુઝવાના સંકલ્પ કરી
રાખે છે. તમારા પણ એ વાન પર આશીર્વાદ વરસશે એવી ભવે હાર પાડવાથી જે શ્રદ્ધા આજે, ઘટતી જાય છે તેમાં
મને આશા છે. તમને હવે કઈ વાતની શંકા છે ?” એર ઉમેરો થાય. પણ એ ન થાય એટલા માટે જ હું એવા
જ્ઞાનચંદ્રને શરત તે યુવાન બાળાનું આવું સૌ જોઈ પ્રસંગેની નેંધ નથી લખતા. સૌને મહારી નમ્ર વિનંતિ છે ?
ર દિંગ થઈ ગયા. સાચું યૌવન કેવું હોય છે તેની આજેજ કે જે કાર્ય પદ્ધતી આજે સરમુખત્યારીપણે ચાલી રહી છે તેમને ઝાંખી થઈ. તેમાં તાત્કાળીક સુધારો થવાની જરૂર છે. જેટલે અંશે પાનાચંદ–પા, પા, ને ધન્ય છે. મારા આશીર્વાદ આપણી શુદ્ધતા વધશે એટલે અંશે પ્રાચીન તીથી જગતનાં દ્વારા કાર્ય માટે અવશ્ય છે. મારે વીસ કે ટ્રસ્ટીની હવે અગત્ય માનવીને પવિત્ર વાતાવરણે પૂરા પાડશે.
નથી. મારી મિલ્કતની તું સર્વાધિકારી છું. હારા ખોળામાં યાત્રાળુઓ માટે તમામ જાતની મંદીર કે ધર્મશાળાને હું શાંતિથી દેહ તજી–હે ધર્મને શોભાવ્યો છે. લગતી વિવેકભરી અને ચેકની સગવડ પૂરી પાડવાની સગવડ શેઠે જ્ઞાનચંદ્ર સાથે કેટલીક મસલત કરી. બીજી તરફ શરત કરવી જોઈએ. યાત્રાળુઓને નાહકના, ખોટા ખર્ચામાં ન ઉતરવું સાથે પદ્માએ કેટલીક વાત કરી, પછી ઉય મિત્રો છુટા પડયા. પડે તેની પણ ખાસ સાવચેતી કારખાના તરફથી થવી જોઈએ. પદ્મા પણ હળવા હાથે રસેડામાં સિધાવી. (અપૂર્ણ)
| SR No. | 525918 |
| Book Title | Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1933 Year 02 Ank 11 to 45 - Ank 39 40 and 41 is not available |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandrakant V Sutariya |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1933 |
| Total Pages | 268 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 30 MB |