________________
C
તા૦૩-૧૨-૩૪
પહોંચ્યા ત્યાં સુધી પાટણ જવાને તે મક્કમ હતા. પણ અમદાવાદ સ્ટેશને દીક્ષા પાર્ટીના સભ્યા મળ્યા. અને તેમણે તેને કહ્યું કે તેના બાપ તરફથી તાર આવ્યા છે જે તેને જોવા ઇચ્છે છે, આ ઉપરથી તે છેકરાનુ મન બદલાયુ અને હવે સાનંદ જવા ઇચ્છે છે, જો કે તે જણાવે છે કે ફરી તેને દીક્ષા લેવાને ઇરાદો નથી.
૨૫:૨૫૨૨ પ્રબુદ્ધ જૈન
કે
તે . તાર તે છોકરાને
(૫) મારે જણાવવુ જોઇએ કે કહેવાતા તાર કે જે એક છેતરપટી છે તેથી કરાનુ મન બદલાયું અને તેથી તે અનિશ્રિત જણાય છે. મારી આગળ તાર રા કરવામાં આવતા નથી અને મને શક છે સાનંદ લઈ જવા લલચાવવાને અને ફરી તેને દીક્ષા આપવા સમજાવવાને એક દાવપેચ છે. કારણ કે જૈન ધર્મ પ્રમાણે બાપ દીક્ષા લીધા પછી તેના પુત્ર સાથે સંબંધ રાખી શકતા નથી તેમ જ તેને ઉપાશ્રયમાં પણ રાખી શકતા નથી. (૬) તે છેકરાની માએ અને પૂર્વાશ્રમના બાપે ાકરાને પોતપોતાના તામે લેવા લેખો અરજી આપી છે. મને આશ્રય લાગે છે કે પૂર્વાશ્રમના બાપે તેના સગા સંબંધીના તમામ
દુનિયાદારીના વ્યવહાર છોડી દીધા છે છતાં પણ તે છોકરાને પૂર્ણ
તેના પુત્ર તરીકે માની હિત સંબંધ ધરાવવા પ્રયત્ન કરે છે. કરાના પૂર્વાંશ્રમના બાપને આવા ખેદજનક બનાવમાં ઘસાવા, અને આ કાર્ટીમાં હાજર કરી વકીલાતનામું દાખલ કરવા અને સ્ટેમ્પવાળી અરજી આપવા દીક્ષાપાર્ટી કેવા ગાંડા` પ્રયત્નો કરે છે તે જોઈ મને ઘણી જ અજાયખી ઉત્પન્ન થાય છે. બિચારા સધુને પોતાનુ પહેલુ અને પાંચમું મહાવ્રત કે જે તેણે દીક્ષા લેતી વખતે લીધેલું તેને ભંગ કરવાની ફરજ પડે છે. તેની શિક્ષા દશવૈકાલિકસૂત્રમાં જણાવ્યા પ્રમાણે ઘણી જ ભારે છે એટલે કે તે આ અવતારમાં નિંદાને પાત્ર છે અને આવતા ભવમાં નરકમાં જાય છે. આ હકીકત જણાવતાં અને ઘણી જ ગ્લાનિ ઉત્પન્ન થાય છે. પરંતુ દીક્ષાપાર્ટીના આગેવાનો છે. રાને પેાતાના પક્ષમાં લેવા કેટલી હદ સુધી પ્રયત્ન કરે છે. તે માત્ર બતાવવાને અને બંને પક્ષમાં સુલેહના ભંગ થવાને કવેશ ગંભીર સંભવ છે તે દર્શાવવાને આ હકીકત જણાવવી પડે છે.
ઉપર પ્રમાણે દીક્ષાપાટીની ધમાલ સબધી ટીકા કરી પોતાને તે કેસના છેવટના નિકાલ કરવાને અધિકાર નહિ હાવાથી મેજીસ્ટ્રેટે તે હેાકરાને જણાવ્યું કે તેને જ્યાં જવું હોય ત્યાં જાય, તે ઉપરથી તે છેકરા પેાતાની માની પાસે ગયા અને સરકારે પૂરા પોલિસના બ' દોબસ્ત સાથે તે હેાકરાને તેની મા સાથે પાટણ માણ્યે.
પ્રિય વાંચકા! શુ આવી ખટપટથી, તારની ખોટી વાતેથી અને દાવપેચ ભરેલી પ્રવૃત્તિથી જૈનશાસનની શાલા વધશે? ભતવિજય સાધુને આવી રીતે પતિત કરવા તે શું ધર્મી અને શાસનપ્રેમીનું લક્ષાણુ ગણાય ? દીક્ષાપાટીના અગ્રેસરો અને તે પાર્ટીને પૈસાથી પોષી રહેલા ગૃહસ્થ આવી આવી ટીકાઓથી નહિં સમજે? અને ધર્મોને નામે મેળવેલા પૈસાના આવા દુરૂપયોગ થવા દેશે? આવા કાવાદાવાનું અદલતના આંગણે પ્રદર્શન થવાથી સરકાર દીક્ષા ઉપર અંકુશ મૂકવા તૈયાર થાય તેમાં શી નવાઇ? સાધુ સંસ્થા ! હવે તારી આંખ ઉઘ!ડ! સાધુ સમ્મેલન મેળવી તારૂં અધ:પતન થતુ અટકાવ! કાર્ય માં તારા આવા ભવાડાથી જૈન ધર્મ વગેાવાય છે.
મહાસુખભાઇ ચુનીલાલ શેઠ
તે
.....w
૪૭
મી॰ શાહની ડાયરી પર દ્રષ્ટિપાત.
મી॰ શાહની ડાયરીના ચિત્રો યુવક હૃદયને સહેજ સમજાશે કે સમાજમાં સુધારણા કરવાના કાર્યાં ઘણા પડેલા છે. મી શાહની ડાયરીના આવા તો કેટલાયે ચિત્રા સંગ્રહિત છે જે અવસરે જનતા સમક્ષ રજી થયા જ કરશે. એનુ ક્ષેત્ર પણ અતિ વિશાળ છે. એમાં અમદાવાદ, ખંભાત, મુંબઇ અને ભાવનગર કે, પાલણપુર સા સમાઇ જાય છે. જેમ સામાજીક બનાવેાની તારવણી છે તેમ ધાર્મિકની પણ છે જ. એમાં શેરી, ચાટા કે ઘરના ખૂણા બકાતમાં નથી તેમ દેરાસર, વિદ્યાશાળા કે ઉપાશ્રયના ખૂણા પણ આવી જાય છે. ટુકમાં કહીએ તે સર્વ જાતની આછી પાતળી નોંધ છે જ.
આજે તે વિચારવાને મુદ્દા એ છે કે આપણે યુવા કેટલે સુધી મજલ કાપવા તૈયાર છીએ? કાઇ કાળે બધા સુધારા એકદમ થઇ શકયા નથી. અને એક હાથે પણ અની શકયા નથી જ. સુધારાનું ક્ષેત્ર ભલે વિશાળ રહે પણ યુવક તા‘પગ જોઇને પાથરણુ તાવું' એ યુતિ અનુસાર પેતીકા બળાબળના વિચાર કરી જલદી પાર પડે તેવું અને અતિ અગત્યનું
હોય તેને જ પ્રથમ હાથ લગાડવા જોઇએ.
પરિષદ અને વર્તમાનપત્રોના હવાલા પરથી એટલું તે તારવી શકાય છે કે માત્ર મોટા શહેરના જ નહિ પણ આછી વસ્તીવાળા ગામેાના યુવકેામાં પણ જાગૃતિની ઉષાના કરણે। ઠીક પ્રમાણમાં પ્રસરી ચૂકયા છે. જરૂરનું તો એ છે કે એ બધાને પ્રથમ તર્કસંગ્રહિત કેવી રીતે કરી શકાય એ માટે માર્ગદૂ શોધવા. અયોગ્ય દિક્ષાના સામના' એ મારી સમજથી એમાં પાયાનુ કામ કરશે. એટલે કે એ બાબતમાં સર્વ સ્થળના વિચારા સરખા જ દષ્ટિગોચર થાય છે. એવી જ રીતે સામાજીક રૂઢિઓ સામે બળવા અને ધાર્મિક ખાતાના દૂર કરવા અર્થેનું આંદોલન ખસૂસ એમાં ચણતરનું કામ કરશે. એ વિષયે એટલા તે! ડ્ડાયેલા છે કે હવે માત્ર એ સામે તક પ્રાપ્ત થતાં ઝુકાવનાર એકાદ ાથની જરૂર છે. વળી શારદા એકટ થી અને ‘ટ્રસ્ટના કાયદા 'થી લડત લડવામાં અને માર્ગ નિષ્કંટક કરવામાં ઠીક સહાયતા પ્રાપ્ત થઇ છે. આટલા દૃષ્ટિબિંદુ પર વિજ્યમાળા અવશ્ય પડવાની. અંતરની લાગણીથી સતત કૂચ કરાતી રહે તો યુવકાના શીરે
•
રખે કાઈ માની લ્યે કે આથી ખીન્ન સવાલા ખારભે પડે છે ! અગર તે એને વિચાર કરવામાં દોષ છે! વિચારણામાં વાંધા ન જ હેાય, બાકી એના ઉપચારમાં અવશ્ય મતભેદ હાય જ, એ સાથે હાથ ધરવાની ને તેડ આણવાની બાબતમાં પણ મુશ્કેલી હોય જ, કેટલીક વાર એવા સવાલા સારૂ સમયના પરિપાકની, વાતાવરણની અને પગ પર કુહાડા મારી પહેલ કરનારની રાહ જોવી પડે છે.. દેવદ્રવ્ય અને વિધવાવિવાહને આ કક્ષામાં મૂકું છું. એટલે જ યુવક સંગઠન વેળા અને સ્પ કરવા પણ તે! નથી, વળી એ સવાલે જૈન સમાજના હાલના વાતાવરણને જોતાં અને એની અત્યારની દશા વિલેાકતા એટલા બધા ગહન કપરા અને યુવા ઉપરાંત મેટેરાઓની મદદની અપેક્ષાવાળા છે કે જેથી એમાં ભૂસ્કા મારવા કે એ પાછળ આંધળીયા કરવા.
યુવકાનું બળ એકત્ર થવાને બદલે વિશી થવાને મને સંપૂર્ણ ભય છે. મારૂ તે મતવ્ય એટલું જ છે કે યુવકાની ધગશને! લાભ લેવા હોય તો પહેલી તકે બળ સંગતિ થાય તેવા માર્ગે પ્રયાણ કરવાની અગત્ય છે. પૈસા કે લાગવગ