________________
*
thes
२४
કાચા સૂરીએ ચડતુ
પ્રશુદ્ધ જૈન
૦ ૧૨-૧૩ ની
જૈન મંદિરોમાં શ્રાવકોદ્વારા-પૂજાતાં શિવલિંગો.
શ્રાવકેાએ હવે સાવધાન રહેવાની અગત્ય..
નગજશ્રી જયવિજયજી મહારાજ
ગતાંકથી ચાલુ -
( ૨ ) સિરાહીથી અાદરા તરફ જતાં વચ્ચે સિરોહી જો" "કે આગળના સમયમાંના સિરાહી દરબાર પાસે નામનુ ગામ આવે છે ત્યાં ગામ બહાર શ્રીબ્રાહ્મણવાડાજી નામનું જૈનાનું ચલણ વધારે હતું. જૈને! દિવાન અને એવી ટીએક જૈન મંદિર શ્રાવકાએ બંધાવેલું છે. તેની અંદરની ભમતીમાં જમણા હાથ તરફ એક ખુણામાં એક શ્રાવકે થ્રેડ જ વર્ષે પહેલાં એક દેહરી કરાવીને તેમાં શિવલિગ અને પેઢીએ વિગેરે સ્થાપન કરેલ છે.
મેટી જગ્યા ઉપર અમલદાર હતા. નામદાર દખારની જૈન ઉપર રહેમનજર વધારે હતી તેમ જૈને પણ દરબાર ઉપર શુભ નિષ્ટા રાખવાવાળા હતા, નામદાર સિરોહી દર શ્રીમાન મહારાવશસિંહજીએ લગભગ સો વર્ષથી વીરવાડા ગામની રોકડ આવકમાંથી બાર આની ભાગ અને જમીનની ઉપજમાંથી
આ
(૩) એરણુપુર સ્ટેશનથી પાંચ માઇલ દૂર શિવગજ ગામ છે. ત્યાં ગામની બહાર એક શ્રાવકે પોતાના બગીચામાં જોડાઆી ભાગ તથા તે સિવાય બીજા પણ અરટાજોડ ત્રણ દેરીએ કરાવી છે. તેમાં વચ્ચેની દેરીમાં તીર્થંકર ( કુવાવાળાં ખેતા ) શ્રી બ્રાહ્મણુવાડાજીના મંદિરને ભેટ ભગવાનની મૂર્ત્તિઓ, એક બાજીની દેરીમાં શિવલિંગ અને કર્યાં છે, જેની વાર્ષિક આવક લગભગ રૂપીયા બે હજારની હજુ પાડીએ તથા ખીજી બાજુની દેરીમાં પોતાના ગુરૂ કઇ હિન્દુ પશુ શ્રી બ્રાહ્મણવાડાજીના મંદિરને મળ્યા કરે છે. આમ પરસ્પર સાધુ (બાવા)ની સ્મૃત્તિ સ્થાપન કરેલી છે. પ્રેસના જમાનામાં ના. દરબાર, ઠાકારો અને અન્ય મુસદ્દાવની દક્ષિણ્યતાથી મારવાડના કેટલાક શ્રાવકાની 'સઘળા દેવ સાચા' એવી માન્યતાથી, પૂજારીના કારણથી ક્ર મીન ગમે તે કારણથી શ્રી બ્રાહ્મણવાડાજીના કંપાઉન્ડમાં જ એક આજીમાં ખાસ મેટું શિવાલય વિદ્યમાન હોવા છતાં શ્રી મહાવીરસ્વામીના મંદરમાં સેવાલ’ગો સ્થાપન કરેલ છે અને તેને આજ સુધી એમને એમ ચલાવી લેવામાં આવ્યું છે. પરંતુ હવે જમાના બદલાયા છે. પહેલાંની સ્થિતિ હવે રહી નથી. કામ વેળાએ કવી આફત આવશે તે સમજી શકાતું નથી. માટે આવા અવસરે સિરોહીના શ્રી સંઘે સવેળા નતાની અને યુક્તિ તથા શાંતિપૂર્વક રાજ્યની મદદ ક સમાંત મેળવીને તે બાબતના સાચા દોબસ્ત કરવાની ખાસ અગત્ય છે. તેમ કરવામાં નહિ આવે તો પાછળથી તમારે-લ જૈન સંઘને અથવા તમારી ભવિષ્યની સાતને કેટલું સહન કરવું પડશે? કેટલું ધમંપમાન ખમવું પડશે અને કેટલુ ગુમાવવું પડશે? તે સંબધી હું અત્યારે કાંઇ કહેવું ઊચત વારતા નથી.
મારવાડમાં અને તેમાં પણ ગેડવાડ અને સિરોહી પ્રાંતમાં કેટલાક શ્રાવકો હજી પશુ એવા જોવામાં આવે છે કે જે “બુધા દેવ સાચાં ' ની માન્યતા રાખવાવાળા હોય છે. અથવા તે ખાસ જૈન હોવા છતાં અન્ય દર્શનીયાના દેવા ઉપર શ્રદ્ધા
રાખનારા અને તેમનાં મંદેશ બધાવનારા ગાય છે. તે નીચેના કેટલાક દાખલાથી પુરવાર થઈ શક છે.
(1) સરાહીમાં શ્રી આદીશ્વર ભગવાનનું એક મેટું અને પ્રાચીન મંદિર આવેલું છે. જેને લોકા આંચલીયાનું મંદિર કહે છે. તેમાં પ્રવેશ કરનાં ભમતીની દેરીએની પાસે જ જમણા હાથ તરફ એક આરસની ખાસ કરીની અંદર શિવાંલગ, પા તી અને પેડમે વિગેરે હિંદુ ધર્મનાં દેવ-દેવીઓની મૂત્તઓ આ મંદિર ધાવનાર અથવા તેમના વારસદાર શ્રાવક સ્થાપન
ફલ છે.
(૯) સોજતગામની અંદર એક ઓસવાળ શ્રાવક એક ક પાઉડમાં જોડાજોડ બે દેરીઓ કરાવીને એકમાં શ્રી તીથ ફરદેવની મૂર્તિ તથા બીજી દેરીમાં શિવલિંગ વિગેરે સ્થાપન કરેલ છે.
(પ) મારવાડના કેટલાક શ્રાવકા પેાતાની દુકાનમાં છે, એક "કે અરધી આની મહાદેવજીને, પેડીયાનો, પાર્વતીનો, ભાઈને!, ચામુંડાદેવીનો, ખેતલાના, શ્રીકૃષ્ણ ભગવાનને અને એવા અનેક દેવ-દેવીઓના નામે ભાગ રાખે છે. પછી તેની આવકમાંથી તે તે દેવ-દેવીઓનાં મંદિશ ક દેશ બંધાવે છે, છણાધાર-નરામત કરાવે છે અથવા હિન્દુ તીર્થોમાં જને અનેક રીતે તે ક્રમ ખરચે છે. જિનેશ્વરદેવ કે પશુિવાર, ચક્રેશ્વરી દેવી વિગેરે જૈન દેવ-દેવીના ભાગ રાખનાર તા કા વિલા સામાં એકાદ જ હશે. જેવા કુ ાંકલીવાળ! શા હજારીમલજીએ પેતાની દુકાનમાં શ્રી બ્રાહ્મણુવાડછને ભાગ રાખેલ છે, અને તેની આવકની મેડી મારી રકમ વખતા વખત તેઓશ્રા બ્રાહ્મણવાડના શ્રી ન્હાવીરસ્વામીના મંદિરમાં ખરચે છે.
.
(૯) સિાદી પ્રાંતના લગભગ ઘણાંખરાં માદરાબાં મૂળ ગભારામાં કે ગુઢ મંડપમાં, દેરીમાં કે ગોખલામાં, છેવટે દીવાલમાં ખુણે ખચરે કાઇ પણ જગ્યાએ, પાષાણુની, ચુનાની કે ધાતુની સુપતિની મૂર્તિ તે પ્રાય હોય જ. આ મૂર્તિએ ઘણેભાગે તિઓના ઉપાશ્રય, મહાત્મા (કુલગુરૂ)ની પાળ કે શ્રાવકાના ઘરેથી આવેલી હુંય છે. પહેલાં તેઓ આવી વૃત્તિ પોતાના ઉપયેગ માટે કરાવે છે અને પોતાના મકાનમાં ગામે છે. પાછળથી તે તે મકાનેાના નાશ થતાં, તેના પૂજનારાઓના અભાવ થતાં કે તે સાચવવાને અસમર્થ થતાં તેવી મ જૈન મંદિશમાં મૂળ દ્યે છે. અને જૈન સંધ, પદ્મ કે આગેવાને તેને માટે અટકાયત કરતા નહે હોવાથી જ આવી મૂર્તિઓ જૈન મંદિરમાં ઘણી દાંષ્ટગોચર થાય છે. ---Àાવ્યુ. Printed by Lalji Harsey Lalan at Mahendra Printing Press, Gaya Building Masjid Bander Road Bombay, 3 and Published by hivlal Jhaverchand Sanghvi for nik Yuvak Bangh, at 26–3), Thanji Street Bombay 3