________________
ती व्यक्ती आवडीच्या क्षेत्रामध्ये पैसा फक्त शिक्षणानेच मिळतो हा चढउतार खूपच पाहायला मिळत आहेत. आपोआपच शिखरावर पोहोचते. नुसते गैरसमज आहे. त्याकरता अनेक गुण, जी गोष्ट शाश्वत नाही व तिच्याने काही घोकंपट्टी करून, रस नसलेल्या विषयात अॅटिट्यूड (वृत्ती) व पोटात आग असावी विकत घेता येत नाही, त्याच्यामागे किती मार्क पडत नाहीत व पडले तरी पुढे लागते.
धावायचे? पैसे असणे गैर नाही पण करिअरमध्ये त्याचा कधीही उपयोग होत ज्ञान युगात शिक्षण गरजेचे आहे त्याच्यामागे धावताना किती स्पर्धा करायची. नाही. आवड नसलेल्या विषयात पण याबद्दलत दुमतच नाही पण शिक्षण या मृगजळासाठी एक जीवघेणी स्पर्धा स्पर्धेमुळे व पुढे चांगली नोकरी मिळेल आवडीचे व आनंददायी व खरेच पळायची का? तेच जर मनासारखे, म्हणून शिकलेले विद्यार्थी त्या क्षेत्रात फारशी ज्ञानाकरिता असावे. आवडीच्या क्षेत्रात समाधानाने, दडपण न घेता, संस्कारांनी प्रगती करू शकत नाहीत.
अगदी स्पेशालिस्ट असावे व नसेल तर जगले, कठोर परिश्रम केले, सचोटी व आय.आय.टी. आणि जनरल क्षेत्रात असे असावे की ज्यात बरेच कसोटीने प्रयत्न केले तर भरपूर पैसेही मिळू आय.आय.एम. मधील विद्यार्थी सुद्धा काही पयार्य उपलब्ध आहेत. बेसिक शिक्षण शकतात. याचे अनेक दाखले आपल्या वर्षांनी आवडीच्या इतरा क्षेत्रामध्ये गेल्याची असले व वेळोवेळी होणाऱ्या बदलाप्रमाणे आजूबाजूला आहेत. उदाहरणे आहेत.
नवीन शिकून इंडस्ट्रीच्या गरजेप्रमाणे पालकांना हे प्रथम पटले पाहिजे व मग शिक्षणात सुद्धा सूर सापडावा लागतो. स्वत:ला अपडेट केले तरीही अडचण येत मुलांना. प्रथम पालकांच्या वागण्यामध्ये या
पैसा कमविणे सूत्र तर फारच और नाही. वेळेप्रमाणे स्वत:ला बदलण्याची व गोष्टी दिसल्या तरच मुलांमध्ये उतरतील. आहे. अगदी बिल गेटस् यांनी १२ वीत नवीन आव्हानांना सामोरे जायची क्षमता परम पूज्य तरुण सागरजी महाराज म्हणतात, शिक्षण सोडून स्वत:ची कंपनी स्थापन केली शिक्षणात पाहिजे.
"बच्चों को सिखाईये मत दिखाईये.' जिद्द आणि मेहनतीने जगातील सर्वात श्रीमंत आयुष्यात एकूणच दोन गोष्टींचे भान चांगले काम करण्याची जरूर असावी व व्यक्ती बनली. सचिन तेंडुलकर सुद्धा सतत ठेवावे. वेग व दिशा. वेग आहे पण फक्त पैसा कमविण्याची नसावी. चांगल्या अतिशय अल्प शिकलेला आहे. स्व. दिशा नाही तर अॅक्सिडेन्ट होतो. तसेच व मनापासून केलेल्या परिश्रमांमध्ये, पैसा धीरूभाई अंबानी हेही कमी शिकलेले होते. दिशा आहे पण वेग नाही तर प्रगतीच होऊ आपोआपच येतो किंबहुना मागे लागतो व बिग बझार ग्रुपचे किशोर बियाणी हे फक्त शकत नाही. शिकताना, अर्थाजन करताना असा पैसा बरोबर सुख आणि समाधानपण बी.कॉम आहेत पण त्यांच्या नेतृत्वाखाली यांचा नक्की विचार करणे गरजेचे आहे. आणतो. भारतातीला अनेक उद्योगपतींची कंपनीत अनेक, खूप शिकलेले लोक काम जीवघेण्या स्पर्धेत नकळत भाग घेऊन नावे उदाहरणादाखल देता येतील. श्री. करतात. माझ्या परिचित एक व्यक्ती फक्त मनावर ताण निर्माण करून शिक्षण घेताना वाचलंद हिराचंद, जी.डी.बिरला, सातवी पास आहे. तरीही भारतात पन्नास एक विलक्षण तणाव निर्माण होतो. पैशाने जे.आर.डी.टाटा, रतन टाटा, नारायण मूर्ती, कॉलेज व शाळा उत्तम पद्धतीने चालवीत सर्व विकत घेता येते काय? विशेषतः सुख अजिम प्रेमजी व जगातील बिल गेटस्, वॉरन आहेत. माझ्या एका मित्राने फक्त बी.एस्सी. हा विषय तर अतिशय गहन आहे व बफेट ही मंडळी एवढी श्रींमत असून शिकून त्यांच्याकडे काहीही भांडवल पालकांनी जास्त विचार करण्यासारखा स्व.जे.आर.डी.टाटा एका भाड्याच्या घरात नसताना शून्यातून एक कंपनी उभी केली आहे. असे म्हणतात की 'कडाक्याच्या शेवटपर्यंत रहात होते. श्री. नारायण आहे. त्यांची उलाढाल शेकडो कोटींमध्ये थंडीत दोन गरीब एका फाटक्या पांघरूणात मूर्तीदेखील अगदी साधेपणाने राहातात. पोहोचली आहे व त्यांनी यु.एस.ए. व गाढ झोपू शकतात पण दोन राजे अख्ख्या वॉरेन बफेट जगातील सर्वात श्रीमंत व्यक्तीने यु.के.मध्येही कंपनी विकत घेतली आहे. साम्राज्यात, आपल्या महालात शांत झोपू आपल्या संपत्तीतील दिड लाख कोटी रुपये एक नामाकिंत व्यक्ती ज्यांचे शिक्षण फक्त शकत नाहीत.
देणगी म्हणून दिले व त्यात कोठेही त्यांचे बी.कॉम पर्यंत असूनही त्यांनी आर्थिक प्रगती पैशांनी सुख, शांती, स्वास्थ्य, सौंदर्य, नाव घ्यायचे नाही अशी अट घातली. उत्तम फार प्रचंड केली आहे व सामाजिक ज्ञान, कौटुंबिक व सामाजिक संबंध, शिक्षण, ज्ञान, स्वच्छ प्रतिमा याचे उत्तम कामामध्ये अनेक उच्चशिक्षितांना त्यांनी संस्कार, धार्मिकता, अध्यात्म व अशा उदाहरण म्हणजे भारताचे पंतप्रधान मा.डॉ. नोकऱ्या दिल्या आहेत अशी अनेक उदाहरणे अनेक गोष्टी विकत घेता येत नाही. लक्ष्मी मनमोहन सिंग. त्यांची अर्थकारणातील आपल्यालाही माहिती असतीलच...! त्या अतिशय चंचल आहे. संपत्ती आज आहे दिशा भारताला उज्ज्वल भवितव्य देऊन गेली व्यक्तीमधील इतर गुणांचा अभ्यास करणे पण उद्या असेल याची शाश्वती कोणी देऊ व देत आहे. जगातील इतर महासत्ता व त्यावर रिसर्च करणे गरजेचे आहे. शकत नाही. आताच्या अर्थकारणामध्ये हे कोलमडल्या तरीही त्यामानाने भारताची
२६ । भगवान महावीर जयंती स्मरणिका २००९