________________
રાધનપુરની વરખડીની પ્રાચીનતા.
અંત:કરણની જેટલી શુદ્ધિ તેટલી જ તે પ્રમાણિક્તા પાળી શકે છે. એથી ઓછી શુદ્ધિવાળા તેની પ્રમાણિક્તા ઉપર હસે છે. તેને મુખ, વ્યવહાર સૂન્ય કહે છે. પ્રમાણિક માણસને તે વખતે મૌન મુખે બેસી રહેવું પડે છે. અને સામાની પ્રમાણિક્તા માટેની ટુંકી વ્યાખ્યાની મર્યાદા તે સમજી શકે છે. પણ જવાબ માટે નિરૂપાય હોય છે.
(અપૂર્ણ)
રાધનપુરની વરખડીની
પ્રા ચી ન તા.
લેખક-લક્ષ્મીચંદ પ્રેમચંદ.
(પુ. ૨ અંક ૧ પૃષ્ઠ ૨૯ થી અનુસંધાન) ગતાંકમાં બતાવ્યા મુજબ બાબી વંશના વહિવટ નીચે રાધનપુરની સીમા આવ્યા પૂર્વે એટલે વિક્રમની પંદરમી સદિની પહેલી પચીસીના સમય આસપાસમાં આ ધાર્મિક સ્થાન રાધનપુરમાં હાલ છે, તે સ્થળેજ સ્થાપન થયેલ સંભવે છે. તેમજ આજુબાજુનું કબરસ્તાન પણ કદાચ સમકાલીન હોય તે નવાઈ નહિ. સબબ કે આજના ફતેકેટની આજુબાજુ ભૂતકાળમાં ગામ હોય એમ સંભવે છે. દંતકથા છે કે ભોયરાં શેરીવાળી જગ્યાએ ભૂતકાળમાં તળાવ અને સ્મશાન હતું.
આ પરિસ્થીતિમાં સેંકડે વર્ષો થયા તેજ જગ્યા ઉપર વરખડી નામનું ધાર્મિક સ્થાન આવેલુ હોવા, છતાં આજ પર્યત આ સ્થાન માટે કઈ પણ દિવસ બન્ને કેમ વચ્ચે જરા પણ અથડામણ થવા પામેલ નથી, બલકે રાધનપુરમાં બન્ને કેમ વચ્ચે અત્યંત ભાઈચારા જેવો વ્યવહાર પ્રર્વતિ રહેલ હતો.
જે જગ્યા અને પ્રસંગનું વર્ણન કરવામાં આવવાનું છે. તેજ ભૂમિપર પૂર્વે સને ૧૯૯૩ના ડીસેમ્બર માસમાં વરખડીના મકાનના ફ્રન્ટ એલીવેશન (વાળ)ની દીવાલના અરસર તરફના છેડા પાસે જે સ્થળે આજે કબર ચણને સાયદાનો ઉભું કરવામાં આવેલ છે, તેજ સ્થળે અમુક વ્યક્તિએ કબર ચણું લેવાની હિલચાલ કરેલ તેટલુજ નહિ પણ કબરસ્તાનમાંથી ઉખડી ગયેલ છે વીણીને ભેગી કરી તે ઇંટે અને માટીથી બે ત્રણ થર ચોતરાની માફક ચણી લીધેલ. તે ઉપરથી શ્રી સાગરગચ્છના તે સમયના પ્રમુખ અને રાજ્યના ટ્રેઝરરી આફિસર વકીલ હરજીવનદાસ દીપચંદની સલાહ મુજબ તા. ૧૭–૧૨–૩૩ ના એક અરજ મ્યુનિસીપાલીટીને અને તા. ૧૮-૧૨-૩૩ ના એક અરજ મે. દિવાન સાહેબને અમારી પ્રાચિન વરખડીના મકાનના મેવળના ભાગના અરસર તરફના છેડા
