________________
સજોડ સ્વાર્પણ
તાલબદ્ધ એડી ઠબકારા, બજારી સોદાગરની ગ્રાહક સમજાવવાની મીઠી વાણી, વાનરસેનાને સર ને ખિલખિલાટ હાસ્ય, પનિહારીને નૂપુરઝંકારને ઝોણે
ધ્વનિવિનોદ–આવા સ્વરેની મિલાવટ માનવીને બહેરે બનાવવાને બદલે વિધવિધ સુરીલું સંગીત શ્રવણ કરાવવા આકર્ષી રહી હતી. આવા ગીચ અવરજવરમાંય વેગે ધસતા ઘોડેસ્વારોથી વરસ દહાડે પણ એકાદ અકસમાત નગરવ્યવસ્થાને,
પડે પણ સેંધાવાને પ્રસંગ ભાગ્યે જ બનતે. હા ! દરેક અશ્વારોહીની યાદમાં પનિહારી યુવતીએ ભીડમાં આવી જતાં, થપાટ મારી ઘોડાને ત્રણ હાથ ધરી હડસેલી દીધાના બેચાર પ્રસંગે જરૂર આલેખાતા. આ પ્રવાહમાં ત્રણચાર યુવાને મોજથી ચોપાસ નજર ફેરવતા ચાલ્યા જતાં હતા.
આપણું આ જીવનનૃત્યમાં આગ સળગાવનાર છંદ આજકાલ યુવાનોને વળ છે.” એક જણે નગરસૌંદર્યને નીરખી ઉચ્ચારતાં નિસાસો નાંખે.
“તું જુગાર મદિરાની વાત કરે છે ને વસુ?”
“હાસ્તો ! મને એ જ ખેદ થાય છે કે આપણા વડિલે આ સામે ચાંપતો ઈલાજ લેવામાં ઢીલ કાં કરે છે? હમણાં જ જુઓને, પેલા અમિત ચૌટા વચ્ચે ગલીચ તોફાન કરેલું.”
“ફરમાન તે એવા ગુન્હેગારને શાસન કરવાનું નીકળ્યું છે, અને દંડ પણ થાય છે. તેય જુઓને નેમ ! જુગારીઓ ક્યાં ઓછા થાય છે? દિવસે ને દિવસે પ્રમાણ વધતું જ જાય છે.” કપીલ મિત્ર નેમને આમંત્રણ આપ્યું.
“અંદરથી જે નાદ જાગ્યો છે, એને બહારની સત્તાથી રૂંધતાં તે નાદ ચોરીછુપીમાં પરિણમે છે. અને કાંઈ સડો ચોરીછુપીમાં પ્રવેશે એટલે એની બદબો મર્યાદાહીન બની રહે છે.” મે એક સિદ્ધાંત રજુ કર્યો.
એ તે છેજને ! ચાંપતી ચોકસાઈ છે તેય યાદવી યુવાનો ધખધખતા બપોરે ઓરડામાં અંદરથી સાંકળ ચડાવી, વર્ષારૂતુમાં ગિરનારની વાટિકાઓમાં, શિયાળાની ઠંડી રાતે વનવગડામાં જઈ રમણ કરે છે. નવા ને નવા ચેલા મંડી ફસાવતા જાય છે. જ્યાં કઈને કદી વહેમજ ના આવે.” યુગાંતે બાતમી રજુ કરી.
એટલે શું એને રોકવાને કઈ રસ્તો જ નથી, બસ ! શું ઘર ફીટ ઘર જાશે.” વસુ ઉકળી ઉ
આમ મગજને તપાબે કાંઈ ઈલાજ સાંપડી જાય છે! બેશક દિલમાં આટલે પ્રકોપ છે તે ઈલાજ સાંપડશે જ. શાંત ચિત્તે વિચાર કરે. વડિલે પણ આથી અજાણ નથી. જેઈએ હવે તેઓ શું પગલા ભરે છે?” કપિલે વસુને ઠાર્યો.
વડિલેને સત્તા લેખે આમાં કશે ઉપયોગ નથી. એઓ શાસનનીતિ જરા, કડક બનાવશે તો યુવાને વધારે સલામતીભર્યા ખુણા ખળશે, હૃદયમાંથી ઉઠેલી નાદને હૈયામાંથી જ શાંત કરે.” ને મે સુચના કરી.