________________
૨૪
બુદ્ધિપ્રભા (તા. ૧૦-પ-૧૯૬૫ ઉત્સાહ ફાળે ઉઘરાવવાના ઉત્સાહ કરવામાં એ લોકો જે ઉદ્દેશ માટે ફાળે કરતાંય વધારે હતો! જાણે એમને ઉઘરાવવાનું હોય તે વિશે જેમ કે રસીદ આપવામાં જ રસ હોય અને જળસંકટ કે અન્નસંકટ કે એવા કોઈ ફાળે તે ઠીક, આવ્યા છીએ તે ઉદ્દેશની વાત પર ભાર મૂકવાને બદલે ઉધરાવવા જઇએ એવી વૃત્તિ હોય ઘણીવાર “તમારા જેવા છે......” એમ લાગતું હતું. એ તે જોયું ?” “તમારી કક્ષાના માણસે તે....” મારા મિત્રે પૂછયું.
“આપ સમા સજ્જને તે...” “આ૫ હાતે! પણ નવાઈ લાગવા
જેવા જને તે...” આટલું ભરવું જ
જોઇએ એ વાત પર જ ભાર મૂકે છે. જેવું એમાં કશું જ નથી.” મેં કહ્યું. “એ કાર્યકર્તાને રસીદત્સાહ સ્વાભાવિક કઈ રસીદ આપે છે, કોઈ છાપામાં હતો. સંસારમાં રસીદ જ મુખ્ય છે. દાતાનું નામ આપે છે. કેઈ દાતાના ફાળે એ તે ગૌણ ચીજ જ છે!”
નામ આરસની તકતી મુકાવે છે,
કોઈ સંસ્થાના નામ જોડે તમારું નામ આપણી આસપાસની ફાળા-પ્રવૃત્તિ
જોડે છે. રામલીલામાં આરતી ઉઘરાવતી જોઈશું તો આ વાતનું સત્ય તરત વખતે તમે ફાળે આપે છે ત્યારે સમજાશે. જે રસીદ ન મળવાની હોય, તમારી જય બોલાવવામાં આવે છે. જે ગણતરીમાં ન લેવાવાનું હોય, જ સત્યનારાયણની કથામાં બધા પૈસે જાહેર ખબર ન થવાની હોય, જે નાંખતા હોય ત્યારે તમે થાળીમાં માટે પ્રસિદ્ધિ ન મળવાની હોય, તે આપણા અવાજ થાય એમ આને નાખો છે, ફાળાઓમાં ભરતી ૨કમનું પ્રમાણ એની કદર આસપાસનાઓની આંખમાં દસમા ભાગનું થઈ જાય એ ચેક્કિસ ! દેખાય છે. નાતમાં ફાળે આ હાય એટલે તો હું કહું છું કે મહત્ત્વ ત્યારે મેળાવડામાં તમારું નામ છાપે કાળાનું નથી, ફાળામાં ભયની જાહે-
છે. આ છે. આ બધી જ વરતઓ ?
બધી જ વસ્તુઓ રસીદ, રાતનું છે. સારા કામ માટે ફાળે છાપામાં છપાતું નામ, તકતી, જય
યથી જ આપણને જે સંતોષ બોલાય તે આસપાસના અહાભાવથાય છે. એનાથી તે વધારે ફાળો એ બધું જ ખરૂં અગત્યનું છે. એજ આપનાર તરીકે આપણું નામ છાપામાં ખરી મેળવવા જેવી વસ્તુ છે. ફાળામાં કે રિપોર્ટમાં આવે છે ત્યારે થાય છે! ભરાતી રકમ તો એ બધું મેળવવા આ વાત જેટલી આપણે જાણીએ માટેની નાચી રકમ છે એમ ઘણીવાર છીએ એટલી જ ફાળાવાળાઓ જ આપણી આસપાસ ચાલતી દાનની, છે, અને એટલે જ ફાળાનો આગ્રહ ફાળાની પ્રવૃત્તિઓ જોઇને લાગે છે !