________________
ઝગડાઓ દૂર થઈ શકે અને તેથી ગ્રહ. અને અશુદ્ધ વિચારોથી મનુષ્ય અશુદ્ધ થઈ સ્થમાં સંપ થઈ શકે.
શકે છે. માટે જ્યાં ત્યાંથી શુદ્ધ વિચારે આવી સાપેક્ષ બુદ્ધિ શ્રી મહાવીરસવામી ગ્રહણ કરવા જોઈએ. નીતિશાસ્ત્રોમાં વર્ણવેલાં સ્યાદવાદ રૂપે પ્રરૂપી છે. શ્રી મહાવીર સ્વામીના
ગુણો ભિન્ન ભિન્ન દેશવાળા ધારણ કરે છે ખતમાં કેટલાક મતવાળા આત્મા માનના
અને પાપની વૃત્તિઓને દૂર કરે તે તેઓની હતા, ત્યારે બૌદ્ધો કે જે તે વખતે ઉત્પન
ઉન્નતિ થઈ શકે. બ્રહ્મચર્યનું રક્ષણ કરવામાં થયા હતા તે આત્માને ક્ષણિક એટલે અનિત્ય
આવે તે તે પણ ઉન્નતિનું મોટું સાધન છે. માનતા હતા. આ બે દર્શને વચ્ચે મતભેદ
તેને માટે નાની વયનાં લગ્ન બંધ કરવાં અને કુસંપ પ્રવર્તતે હ. તે વખતે શ્રી
જોઈએ. કન્યા ને વરની ઉંમરમાં તફાવત મહાવીરસ્વામીએ કેવળ જ્ઞાનથી દરેકના મતની
હે જોઈએ. નોતી અપેક્ષા સત્યતા સમજવી હતી.
કુમારપાળ રાજાના રાસમાં પુરૂષની પ્રાય: તેવી જ રીતે હાલના જમાનામાં અપેક્ષા
૨૫ અને સ્ત્રીની ૧૬ વર્ષની ઉંમર લગ્ન માટે રમજવામાં આવે તે ધર્મનાં ઝગડા
કહેલી છે. તેવી રીતના લગ્નથી પ્રજા ઉત્પન્ન કમી થઈ ધર્મોન્નતિ અને દેશની ઉન્નતિ થાય તે ધણજ બળવાન થવાને સંભવ છે. થઇ શકે. ના અવાજ છે અને બળવાન પ્રજા અનેક પ્રકારની ઉન્નતિ ધિક્કારે છે. આમ એપીની વચ્ચે કલેશ
સારી રીતે કરી શકે. માટે નાની ઉંમરનાં ઊજે થાય તે કોઈપણ પ્રકારની ઉતિ થઈ
લગ્ન અટકાવવાં જોઇએ તેમજ વૃદ્ધ ઉંમરના શકે નહિં માટે બને વિચારવાળાએ પર
પુષે લગ્ન કરે છે તેથી કેટલાક પ્રસંગે અ
પર સ્પર એકબીજનું સત્ય ગ્રહણ કરે છે. તેની નીતિ અને તેથી નઠારી પ્રજા ઉત્પન થવાને ઉન્નતિ થઈ શકે, તેમજ વ્યવહારમાં ઉન્નતિ.
સંભવ છે. માટે તેને પણ ત્યાગ કરે જઈએ. કમમાં જોડાતાં પ્રજાએ રાજાની આજ્ઞા પાળવી
સ્ત્રી વર્ગને સારી સંસ્કારી કેળવણું આપવી જોઇએ, તેજ રજ પણ માના વિચારે તે જોઈએ તેથી પણ નિતિને માર્ગ સરળ માન આપવું જોઈએ. આમ રાજા પ્રજા
થાય છે. કારણ કે માતા શુદ્ધ હોવાથી સંપથી પરસ્પર રીતે વર્તે તે શીઘ ઉન્નતિ
પ્રજા પણ સારી થઈ શકે. જમાનાને અનું. થઈ શકે.
સરી હુન્નર કળા અને વેપાર વગેરેથી દષ્ટિને આન્નતિ કરવા માટે નાશ
પિતાની ઉન્નતિ કરવા ધારે તો દરેક
મનુષ્ય કરી શકે એ ગ્રહસ્થોને વ્યકરવો જોઈએ. જેમ માતા પિતાના નાના બાળકનું મળે છે અને સાફ કરે છે તેમ ગુણી
વહાર ધર્મ છે. પુએ અન્યના દેને માતૃષ્ટિથી
હવે ધાર્મિક ઉન્નતિ સંબંધી હું કહું છું. નાશ કરવો જોઈએ. યોગશાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે દરેક મનુષ્ય હૃદયમાંથી ક્રોધ, લોભ, મેહ, શુદ્ધ વિચારે ધી મનુષ્ય શુદ્ધ થઈ શકે છે. મત્સર અને કામ વગેરે દુર્ગુણેને દૂર કરવા