Page Text
________________
२०४ બનતા નથી. હૃદયની પવિત્રતાવિના ઉત્તમ અનુભવજ્ઞાન પ્રગટી રાકતું નથી. મતિજ્ઞાન, શ્રુતજ્ઞાન, અવધિજ્ઞાન, મન:પર્યવજ્ઞાન અને કેવળજ્ઞાન આ પાંચ પ્રકારના જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવાં હેય તે હદયની પવિત્રતા કરવા હદયનું વિવેકજ ળથી ક્ષાલન કરવું જોઈએ.
પરભવમાં હૃદયની પવિત્રતા ખપમાં આવવાની છે એમ નિશ્ચય માનશે. હૃદયની પવિત્રતા ધારક મનુષ્યમાન રહીને મહાત્માઓ બની શકે છે અને તેઓ ભાષાજ્ઞાનમાં સામાન્ય હોય છે તો પણ મોટા રાજાઓ, બાદશાહ, કવિઓ અને પ્રોફેસર કરતાં જગતના ઉપર સારી અસર કરે છે અને દુનિયાને શુભ માર્ગમાં દેરી શકે છે. હૃદયની શુદ્ધિવિના બાહ્ય ક્ષિાના સમૂહથી આમાની ઉચ્ચતા થતી નથી. જયારે ત્યારે પણ હૃદયની શુદ્ધિથી જ્ઞાનાદિ સદગો ખીલ્યા છે ખીલે છે અને ખીલશે. હૃદયની ઉત્તમતા કરવી હોય પ્રથમ હદય શુદ્ધિ કરવી જોઈએ, જે અનેક પ્રકારના દેશોને ધા નાખી હદયની શુદ્ધિ કરવામાં આવશે તે પરમાત્માની પ્રાપ્તિ કરતાં વાર લાગવાની નથી, કોઈ પણ પ્રકારની ભાષા ભણીને વિદ્વાન થવા માત્રથી કંઈ હદયની શુદ્ધિ થઈ શકતી નથી. હદયની શુદ્ધિને સંબંધ સત્સંગની સાથે છે, સપુરૂષના સમાગમથી તથા તેમના સદુપદેશથી હૃદયની શુદ્ધિ થાય છે. વિશ્વામિત્રના હદયની શુદ્ધિ વસિષ્ઠના સમાગમથી થઈ હતી. પવિત્ર આચારો અને પવિત્ર વિચારેના સેવનથી સત્વર હૃદયની શુદ્ધિ થાય છે. હૃદયમાં સદાકાલ પવિત્ર ગુશેની ભાવના કરવી જોઈએ. હૃદયમાં સ્વાર્થમય જે જે વિચારે થાય તેને તુ દબાવવા જોઈએ. કોઈનું બુરૂ કરવાની વૃત્તિ થાય તે તુર્ત તેને સમાવવી જોઈએ. ગમે તે ધર્મના મનુષ્યનું પણ મનમાં અંશ માત્ર બુરૂ ચિંતવ વું નહિ અને તેમજ કરવું નહિ. શુદ્ધ પ્રેમની વૃત્તિથી સર્વ મનુષ્યનું ભલું કરવાના વિચારે કરવાથી અશુભ વિચારેના પ્રવાહ શમે છે અને શુભ પ્રવાહને વેગ વૃદ્ધિ પામે છે. જગતમાં મરતી વખતે હદયની શુદ્ધિ પરભવમાં સાથે આવે છે અને પરભવમાં પણ ઉત્તરોત્તર શુભ ગુણોની વૃદ્ધિ પામે છે. દર્પણથી શુદ્ધિ કરવાથી જેમ દર્પણમાં દરેક પદાર્થો સમ્યક પણે ભાસે છે તેમ હદયની શુદ્ધિ થવાથી સર્વ પદાર્થો હદયમાં સમરીયા ભાસે છે. હદયની શુદ્ધિથી દરેક પ્રાણુઓ પવિત્ર થઈ શકે છે. હૃદયની શુદ્ધિવિના ગૃહસ્થ હેય વા સાધુ હેય પણ કોઈ ઉત્તમ આત્મા થઈ શકતો નથી. સુંદર છટાદા૨ ભાષણ અને ભાષાની લાલિત્યતા ઉપર કઇ મહિ પામવાનું નથી. પૃથ્વી
| SR No. | 522031 |
| Book Title | Buddhiprabha 1911 10 SrNo 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Adhyatma Gyan Prasarak Mandal |
| Publisher | Adhyatma Gyan Prasarak Mandal |
| Publication Year | 1911 |
| Total Pages | 37 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Buddhiprabha, & India |
| File Size | 785 KB |