________________
થઈ ગયા છે તે સર્વ પરોપકાર ગુણના લોધા-ભવ્ય સમજશો 'ક-પરપકાર વિના તમારું શરીર ઉભું રહી શકે નહીં. તમારું શરીર અન્યના પરપકારને લીધજ ઉભું છે - i sar આ ઉત્તમ સૂત્ર સૂચવે છે. કે, જીવોને પરસ્પર ઉપકાર છે. એક બીજા ની સહાય વિના ચાલે તેમ નથી. મનન્ય બાલ્યાવસ્થામાં માતાપિતાના પાપકારથી ઉછરે છે પદ્માવત, વિદ્યાગુર, કલાગુર, ધર્મગુરૂ આદિના પાપકારમાં દબાયેલો છે. મનુએ અનાદિનું સેવન કરે છે, પણ તે તે અનાદિક ન હોય તે તેનું ગુજરાન શી રીતે ચાલી શકે? કપાસ ન દેન નિ વસ્ત્ર પાનાં પહેરત. આ ઉપથી સિદ્ધ થાય છે કે, દરેક આત્માને અન્યના આશ્રયની જરૂર છે, રાજાને પ્રજાના આશ્રયની જરૂર છે, પ્રજાને રાનને આવ્યયની જરૂર છે. કડક્શન ત્યાગના આંચયની જરૂર છે, તેમજ ન્યાગને ગૃહસ્થને અલા આહારદિક માટે રાખવી પડે છે. આમ ઉપકારની સાંકળમાં જગત સંકલિન થયું છે, ગમે તે સ્થિતિમાં ગમે તેના ગમે તેવા ઉપકો થએલા હોય છે. થાય છે અને થશે, આન્યાયથી મનુષ્યોએ ઉપકાર પ્રતિલય રાખવું જોઇએ. ચંશિક સપને પ્રતિબોધવાની શ્રી મહાવીર તીર્થકરને શી જરૂર હતી. વિચારતાં માલુમ પડશે કે ફકત ઉપકાર દૃષ્ટિજ. સર્વ કૃત્યમાં સર્વ ધનમાં સર્વ તીર્થ માં ઉપકાર સમાન કાઈ નથી. ઘણું મનુ સામે બદલો લેવાની બુદ્ધિ રાખી ઉપકાર કરે છે. આવા ઉપકારથી અધઃપતન થાય છે, કારણ કે એ ઉપકારનો બદલો સામાન વાળ્યો તે ઉલટો તેના ઉપર મધ થાય છે. પાતાપ થાય છે. માટે નિકામબુદ્ધિથી ઉપકાર કરે છે. નિકામબુદ્ધિથી કરેલ ઉપકાર અનંત ધારું ફલ માપ છે, ઉપકાર કરતાં કદી વિધ્ર આવે તે પણ પાછા ફરવું નહિ. જે મનુ કીતિની દથી ઉપકાર કરે છે તેને ફકત કીનિ જ મળે છે, પણ ઉત્તમ ફળ મળી શકતું નથી, પ્રત્યેક આત્માન ઉચ પર મૂકવો તેનું નામ પોપકાર છે. દરેક આત્મામાં અનંત સુખને સાગર છે પણ તે સુખને પ્રકારા કરવામાં જે જે વિના અપાય છે તેનો નાશ કરવા સહાય કરવી તે પોપકાર જાવા. સદગુણ છવ તે ગુણવાનું છે એટલે તેનું શું ભલું કરી શકાય. પણ જે દુનું તેને દુ નો નાશ કર નેજ ખરેખર પરોપકાર છે. પાતાને ફરનાં અછતવાળા જીવોનું રક્ષણ કરવું, તેમનાપર દયા કરવી, તેમનાં દુઃખ દૂર કરવા પ્રયત્ન કરવા તે ખરેખર પોપકાર છું. કોઈ પણ પ્રાણીને સંકટમાંથી બચાવવું, તેની કીર્તિનું રક્ષણ કરવું, તેના વિદયમાં રહેલી દુષ્કૃદ્ધિનો નાશ કરે તેજ પાપકારનું સદ્વર્તન જાણવું.