Jain_Satyaprakash 1954 06

SR No.: 521711
Original Sutra Author: N/A
Author: Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad
Publication Year: 1954
Total Pages: 28
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Jain Satyaprakash, & India
File Size: 13 MB

Page 27

સ્ટોનું દ્રવ્ય બીજા કામમાં વાપરી શકાશે નહિ.
મુબઈ રાજ્ય ધારાસભાએ મુંબઈ—રાજ્ય પબ્લીક ટ્રસ્ટ એકટ (૧૯૫૦) પસાર કરીને તેનો અમલ પણ ચાલુ કર્યો છે. આ વિષયમાં ધણાઓની ફરિયાદ હતી કે આ કાયદો ભારત પાલમેન્ટના ધારા ૨૫-૨૬ નો વિરોધ કરનારો હોવાથી કાયદેસર નથી. આથી આ વિષયના નિર્ણય કરાવવા માટે મુંબઈ રાજ્યના પાંચ લાખ રૂપિયાના એક જૈન મંદિરના ટ્રસ્ટી શ્રી. રતિલાલ પાનાચંદ ગાંધી અને પારસી પંચાયત તરફથી સર શાપુરીજી બમનજી બીલીમોરિયાએ એક ટેસ્ટ કેસ મુંબઈ હાઈ કોર્ટમાં સને ૧૯૫૧ માં રજૂ કર્યો હતો કે આ એકટ (કાયદા ) ભારત પાર્લામેંટના ધારા ૨૫-૨૬ અનુસાર ન હોવાથી કાયદેસર નથી તેમજ એકટની ૫૮ મી કલમમાં પબ્લીક ટ્રસ્ટથી અમુક કર લેવાની સત્તા મુંબઈ સરકારને આપવામાં આવી છે. એવી સત્તા પ્રાપ્ત કરવાને મુંબઈ ધારાસભાને હક નથી, વગેરે. | મુંબઈ હાઈ કોર્ટે આ ટેસ્ટ કેસનો ફેંસલે આ હતા કે અરજદારની બધી દલીલોના અમે ઈનકાર કરીને તેમની અરજ રદ કરવામાં આવે છે.
આથી અરજદારોએ ફરીથી આ ટેસ્ટ કેસની અપીલ સુપ્રીમ કોર્ટે દિલ્હીમાં કરી હતી; જ્યાં ફૂલ બેંચમાં એ સંભળાવીને ફૂલ બેંચના પ્રમુખ ( ન્યાયમૂર્તિ) શ્રી. જસ્ટિસ મુખરજીએ આ કેસના ફેંસલો તા. ૧૮-૩-૫૪ ના રોજ આ પ્રકારે આખ્યા હતા. ' - આ કાયદાથી સેકસન ૪૪ અને સેકસન ૪૭ ની ૧ થી ૬ કલમે કાયદા વિરુદ્ધ હોવાથી મુંબઈ હાઈ કોર્ટ ચેરીટી કમિટી કમિશ્નરની નિયુક્તિ કોઈ પણ પબ્લિક ( ધર્માદા ) ટ્રસ્ટના ટ્રસ્ટીરૂપે કરી શકતી નથી તથા સેકસન ૫૫-૫૬ ના અમુક ભાગ કાયદા વિરુદ્ધ હોવાથી જે પબ્લીક ટ્રસ્ટ જે કામને માટે ખર્ચ કરવા સ્થાપન કરવામાં આવ્યું હોય તે ટ્રસ્ટના દ્રવ્યને વ્યય તે જ ઉદ્દેશ્ય સિવાય બીજા કામમાં ખર્ચ કરી નાખવાની સત્તા ચેરીટી કમિશ્નરને મુંબઈ હાઈ કાટ આપી શકતી નથી.
આનો અર્થ એ છે કે, આ ટેસ્ટ કેસ હતો તેથી આનો ફેંસલે બધા પબ્લિક ટ્રસ્ટ પર લાગુ પડે છે. આથી હવે એ સ્પષ્ટ થઈ ગયું કે, કોઈ પણ ટ્રસ્ટના ટ્રસ્ટી ચેરીટી કમિશ્નર પોતે થઈ શકતા નથી તથા જે ટ્રસ્ટ (દ્રવ્ય) જે ઉદ્દેશ્ય માટે સ્થાપન કરવામાં આવ્યું હોય તે સિવાય ગમે તેવા બીજા કામમાં તે દ્રવ્ય ખરચી નાખવાની સત્તા ચેરીટી કમિશ્નરને નથી.
ટ્રસ્ટની આવક પર કર લેવાની વાતને તો સુપ્રીમ કોર્ટે કાયમ રાખી છે. તેથી કર તે લેવાશે.
હા, કાઈ ટ્રસ્ટની અવ્યવસ્થા માલુમ પડતાં સરકાર તેનો કબજો નહિ લઈ શકે, અને તે ટ્રસ્ટનું દ્રવ્ય બીજા કામમાં વાપરી નહિ શકે.
સારાંશ કે ઉપરોક્ત એકટમાં આ ફેંસલાથી એટલે સુધારા અવશ્ય થયે છે કે ધાર્મિક દ્રવ્યનો ઉપયોગ ગમે તેવા કાર્યોમાં કરવાની સત્તા ચેરીટી કમિશ્નરને નથી; એટલું સ્પષ્ટ થયું છે. આનાથી ધાર્મિક ટ્રસ્ટનું દ્રવ્ય સુરક્ષિત રહીને તે તે જ કામને માટે ખરચી શકાશે કે જે કામને માટે ટ્રસ્ટમાં લખવામાં આવ્યું હોય.. | સુપ્રીમ કોર્ટની ઉપર હવે કોઈ અપીલ નથી. આથી મુંબઈમાં પબ્લીક ટ્રસ્ટ એકટ તે ચાલુ છે જ પરંતુ બે કલમા રદ કરવામાં આવી છે, જે અત્યંત આવશ્યક હતી.
ટ્રસ્ટ કેસ રજૂ કરનારા બંને મહાનુભાવોના બધા ટ્રસ્ટના ટ્રસ્ટીગણ જેટલા ઉપકાર માને તેટલા ઓછા છે. કેમકે, જે આ કેસ ન થાત તો જે નિર્ણય આવ્યો છે તે આવી - શકત નહિ છતાં આ ન્યાય ઘણા માંધો પડયો છે. [ જૈનમિત્ર’ વર્ષ : ૫૫, અંક : ૨ પ માંથી ]