Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
બાર ભાવનાનું સાહિત્ય
[ ૧૦૯ હવે આપણે આધુનિક સમયનો વિચાર કરીશું. સ્વ. “શાસ્ત્રવિશારદ' જૈનાચાર્ય 'વિજયધર્મસૂરિજીના વિદ્વાન વિનય રવ. ઉપાધ્યાય મંગળવિજ્યજીએ જૈનતત્ત્વપદીપના પાંચમા ઉલ્લાસમાં બાર ભાવનાનાં લક્ષણે સંસ્કૃતમાં આપ્યાં છે. આ લઘુ કૃતિને અંગે મેં જે વિસ્તૃત વિવેચનામક આહતદર્શનદીપિકા ગુજરાતીમાં રચી છે તેમાં પૃ. ૧૦૮૩-૧૦૯૦માં મેં બાર ભાવના વિષે કેટલાક ઊહાપોહ કર્યો છે.
જૈનાચાર્ય શ્રી. વિજયલમ્બિરિજીએ વિ. સં. ૧૯૪૨માં બુડારીમાં વૈરાગ્યરસમંજરી સંસ્કૃતમાં પદ્યમાં સ્ત્રી. વિ. સં. ૧૯૮૫માં મેં એ ફરીથી સંપાદિત કરી, આ બીજી આવૃત્તિના ચતુર્થ ગુચ્છકમાંના લે. ૧૬૩-૩૩૩માં બાર ભાવનાનું સ્વરૂપ વિસ્તારથી આલેખાયું છે. સમગ્ર કૃતિને મેં ગુજરાતી અનુવાદ કર્યો છે અને સાથે સાથે સ્પષ્ટીકરણ પણ આપ્યું છે. આ બીજી આવૃત્તિનાં પૃ. ૨૧૨-૨૮૪માં બાર ભાવનાને અંગેનું મારું ગુજરાતી લખાણ છપાયું છે.
ગોપાલદાસે ગુજરાતીમાં તૈયાર કરેલા યોગશાસ્ત્ર (પૃ. ૯ર-૧૦૧)માં બાર ભાવનાનું સ્વરૂપ આલેખાયું છે. તરવાર્થસૂત્રના પં, સુખલાલજીનાં ગુજરાતી અને હિન્દી વિવેયનો તે તે ભાવ માં આ સ્વરૂપ સંક્ષેપમાં રજૂ કરે છે.
ન્યાયવિશારદ ન્યાયતીર્થ મુનિ શ્રી ન્યાયવિજયજીએ સંસ્કૃતમાં પદ્યમાં અધ્યાત્મતત્ત્વાલક ર છે. એને એમણે ગુજરાતીમાં અનુવાદ આપે છે, સાથે સાથે વિવરણ પણ આપ્યું છે. વિશેષમાં મોતીચંદ ઝવેરચંદ મહેતાએ આ કૃતિને અંગ્રેજી અનુવાદ કર્યો છે અને અંગ્રેજીમાં સ્પષ્ટીકરણ આપ્યું છે. આ કૃતિના પાંચમા પ્રકરણના ૨૨માથી ૩૬મા પદ્યમાં બાર ભાવનાનું સ્વરૂપ સંસ્કૃતમાં છે, જ્યારે પૃ. ૬૬૬-૬૮૩યાં એ સ્વરૂપ અંગ્રેજીમાં તેમજ ગુજરાતીમાં છે.
ન્યા. વિ. ન્યા. તી. મુનિ શ્રી ન્યાયવિજયજીએ અધ્યાત્મતવાલેકના રૂપાન્તર તરીકે પાયમાં અwત્તતતાલે એને અંગ્રેજી અનુવાદ સ ત રચેલ છે. એના પાંચમા પયરણ (પ્રકરણ)માંનાં ૨૧માથી ૩૭મા સુધીનાં પ બાર ભાવનાનું સ્વરૂપ પૂરું પાડે છે.
આ પ્રમાણે અહીં મેં બાર ભાવનાને અને નાની કે મોટી કૃતિ-(પછી એ સ્વતંત્ર હે છે ઈ પ્રશ્વના વિભાગરૂપે હો) નેધી છે એટલે હવે આ તમામ કૃતિની અકારાદિ અમે અહીં સચિ આપું છું, જેથી કોઈ ખાસ પ્રૌઢ કૃતિઓ ઉમેરવાની રહી જતી હેય તે તે જાણવાનું અને સૂચવવાનું સુગમ થઈ પડે – નામ ભાષા
રચનાસમય અઝતતત્તાલેખ સરહદી
ન્યાયવિજય
ઇ. સ. ૧૯૩૮ છે ને અનુવાદ અધ્યાત્મતત્ત્વાલક સંસ્કૃત
છે. સ. ૧૯૨૦ , ને અનુવાદ ગુજરાતી , ઇત્યાદિ અંગ્રેજી
મે. ઇ. મહેતા
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 521639 |
| Book Title | Jain_Satyaprakash 1948 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad |
| Publisher | Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad |
| Publication Year | 1948 |
| Total Pages | 28 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Jain Satyaprakash, & India |
| File Size | 13 MB |