Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૩] .
ગુજરાતનાં કેટલાંક પ્રાચીન જિનમંદિરે ! ૭૫ ઉષાકાળ પ્રમટે છે. પછી તે માલધારી શ્રી અભયદેવસૂરિજી વગેરે સમર્થ સૂરિપંગનાં પતાં પગલાં ગુજરેશ્વરની રાજસભામાં થાય છે. બીજી તરફ વિમલ મહામંત્રી બને છે. એ દંડનાયક પણ બને છે. ચંદ્રાવતીના પરમારને એ હરાવે છે અને એ દાનવીર ધર્મવીર અબુ ઉપર કલા સંસકાર એ ગુર્જર સંસ્કૃતિના ગૌરવરૂપ સુંદર જિનમંદિર બનાવે છે. વિમલ અને એના પૂર્વજો પરમ જૈનધમી હતા. ધર્મરક્ષા અને ધર્મપ્રભાવના માટે તેઓ સદા તત્પર રહ્યા છે.
આબુના મંદિરમાં હું તે ગુજરાતનું ગૌરવ, ગુજરાતની અસ્મિતા અને ગુજરાતની સંરકૃતિનો મૂર્તિનું નિરીક્ષણ કરી રહ્યો છું, ભલે એ મંદિર જૈન મંદિરો રચાં, કિન્તુ એક ગુજરાતીએ એક-પટણીએ અબુ ઉપર જ નહીં સમસ્ત ગુજરાત અને રાજપૂતાના ભરમાં જેની દઢ છાપ બેસાડી છે, જે ધર્મભાવના જગાવી છે, કલા અને સંસ્કૃતિને જીવતા રાખવાની તમન્ના પ્રગટાવી છે, ગુજરાતની અસ્મિતાને જગાવી છે, એની પછીના ગુર્જરેશ્વરને, ગુર્જર શ્રીમંતોને અને ગુર્જર કલાપ્રેમીઓને એણે જ પ્રેરણાનાં અમૃત પાન પાયાં છે, એ ભૂલ્પ ભુલાય તેમ નથી જ. એ દૃષ્ટિએ આપણે પાટણનું ગૌરવ આંકવાની જરૂર છે આબુના એ જૈન મંદિરોની પ્રતિકૃતિ કરવાનું ઘણયને મન થયું છે. હું તો એમાં પાટણની જ મહત્તા અને કીતિ જોઈ રહ્યો છું. - ત્યાર પછી અનેક વિદ્વાન સુવિદિત સરિjમ પાટણને પુનિત કરે છે, ગુર્જરેશ્વરાને પ્રતિબધી જ્ઞાનામૃત-ધર્મામૃતનું પાન કરાવી એ ગુજરેશ્વરને સાચા માનવરાજે' રાજમુંગો બનાવે છે. કર્ણ દેવ, સિદ્ધરાજ અને કુમારપાલ આ ત્રિપુટીને યુગ ગુજરાતને સુવર્ણયુગ બને છે. એમણે જેવડા ગુજરાતમાંથી મહાન રાષ્ટ્ર ઘાયું છે. આમાં શાંતુ મહેતા, મુંજાલ મહેતા, ઉદયન મહેતા, અબડ અને બાહમહેતાને મુખ્ય હિસ્સો હતો. અને અજ્યદેવસૂરિ, વિજયસિંહસૂરિ, વીરાચાર્મ, વાદી શ્રી દેવસૂરિજી, દેવચંદ્રસૂરિજી, કલિકાલસર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યજી જેવા સમર્થ ધર્મગુરૂઓએ ધર્મોપદેશ આપીને ગુજરાતની યશપતાકા-વિયપતાકા સમસ્ત ભારતમાં ફરકાવી. ગુજરાતના આ સમર્થ જાતિધરો, મહાત્માઓ, સંત પુરુષો, રાજા-મહારાજાઓ અને મંત્રીશ્વરને યથા” પરિચય અને ગુજરાતની અસ્મિતાનું સાચું દર્શન આપણને પાટણમાં જ બનેલા કથાશ્રય મહાકાવ્યમાં મળે છે. તેમાંયે સિદ્ધરાજ અને કુમારપાલ તે મુજરાતના ચંદ્રગુપ્ત અને અશોકનું ગૌરવનું બિરૂદ ધરાવે તેવા થયા છે. એમણે ગુજરાતમાં ભેજ દેવ અને વિક્રમાદિત્યને પણ ભૂલાવે તેવા સત્કાર્યો કર્યા છે, અને ગુર્જરરાષ્ટ્રને શોભાવ્યું છે..
મહારાજા કુમારપાળ પછી ગુજરાન સૂર્ય મધ્યાનેથી અસ્તાચલે ઊતરે છે અને અજયપાલ તેનું નિમિત્ત બની જાય છે. પછી તે મુસલમાની હુમલાઓ ઊતરે છે, મહમદ ઘોરી અને છેલ્લે કરણુ.વાઘેલાના સમયે ગુજરાત પરદેશી સત્તાનો ભોગ બની જાય છે.વચ્ચે ખારા સમમાં મીઠી:વીરડી જેવા, થોર અંધકારમાં તેજસ્વી નક્ષત્ર જેવા. મહાન તકાનમાં આથડતા વહાણને માટે દીવાદાંડી જેવા વસ્તુપાલ તેજપાલ, વરધવલ એવા થોડા થોડા ચમકે છે,
જોદ્ધારક સમાશાહ જેવા તેજસ્વી દીવાઓ પ્રકાશે છે અને ગુજરાતના ભૂતકાલીન ગૌરવને યાદ કરાવે છે. પાટણ પણ આગળ જાય છે, પાછું હટે છે, ચડતી-પડતીમાં અટવાય છે. છતાંયે એ ઊભું થાય છે. અમદશાહે અહમદાબાદ વસાવ્યા પછી પાટણથી રાજધાની ન કેન્દ્ર બદલાય છે. એનું માન-સન્માનું ગૌરવ અને આદર ધટે છે. એક વાર તે એ શ્રીહીન વિધવા નારી જેવી દશા પણ પામે છે.
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 521638 |
| Book Title | Jain_Satyaprakash 1947 12 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad |
| Publisher | Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad |
| Publication Year | 1947 |
| Total Pages | 36 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Jain Satyaprakash, & India |
| File Size | 17 MB |