________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૧૫૬ ]
શ્રી જૈન સત્ય પ્રકાશ
હવે આપણે જૈન-જૈનેતર બન્નેના શાસ્રાક્ત પાડીને જાઇએ. देवैस्तु भुक्तं पूर्वाहूणे, मध्याह्ने ऋषिभिस्तथा । अपराणे तु पितृभिः, सायाहूने दैत्यदानवैः ॥ संध्यायां यक्षरक्षोभिः सदा भुक्तं कुलोद्वह । सर्ववेलां व्यतिक्रम्य, रात्रौ भुक्तमभोजनम् ॥
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-યજુર્વેદ આહિક, શ્લોક ૨૪–૧૯.
હું યુધિષ્ઠિર ! નિરંતર દેવાએ દિવસના પહેલા ભાગમાં ભાજન કરેલું છે, મધ્યાહ્તે ઋષિએએ ભાજન કરેલુ' છે, ત્રીજા પહેારે પિતૃઓએ ભાજન કરેલું' છે, સાંજે દૈત્ય તથા દાનવાએ ભાજન કરેલુ છે, અને સંધ્યાવેળાએ યક્ષ તથા રાક્ષસેાએ ભાજન કરેલું છે. આ સ* દેવાદિકની ભોજન વેળાએ ઉંઘીતે જે રાત્રિભોજન કરવું તે અભેાજન છે, અર્થાત્ તે દુષ્ટ (ખરાબ) ભાજન છે.
हृन्नाभिपद्मासंकोचचंडरोचिरपायतः ।
अतो नक्तं न भोक्तव्यं, सूक्ष्मजीवादनादपि ॥ -યજુવેદ, માધ્યન્દિની શાખા, કા. ૧૨૯ મે, સૂર્ય અસ્ત થયા પછી હૃદયકમળ અને નાભિકમળ સંક્રાચાઈ જાય છે, તેથી તથા સૂક્ષ્મ જીવાનું પણુ ભક્ષણુ થઈ ય છે, માટે રાત્રિભાજન ન કરવું. त्रयीतेजोमयो भानुरिति वेदविदो विदुः । तत्करैः पूतमखिलं शुभं कर्म समाचरेत् ॥ नैवाहुतिर्न च स्नानं न श्राद्धं देवतार्चनम् । दानं वा विहितं रात्रौ भोजनं तु विशेषतः ॥ -યોગશાસ્ત્ર, તૃ॰ પ્ર, શ્લાક ૫૫-૫૬
अन्नं प्रेतपिशाचाद्यैः, संचरद्भिर्निरंकुशैः । उच्छिष्टं क्रियते यत्र तत्र नाद्यादिनात्यये ॥
[ વર્ષ ૧૧
વેદના જાણકારા સૂર્યને ત્રણ તેજોમય (ઋગ્વેદ, યજુર્વેદ, અને સામવેદ એ ત્રણે વેદાનું તેજ સૂ'માં સંક્રમે છે માટે તેને ત્રિતેજોમય) કહે છે. તેનાં કિરાએ કરી આ પવિત્ર થયેલાં સર્વે શુભ ક્રાય સમાચરવાં. રાત્રે આહુતિ, સ્નાન, શ્રાદ્ધ, દેવતા'ન અને દાન એ ન કરવાં, તથા ભાજન વિશેષ પ્રકારે ન કરવુ.
घोरांधकाररुद्धाक्षः, पतंतो तत्र जंतवः ।
नैव भोज्ये निरीक्ष्यते, तत्र भुंजीत को निशि ॥
રાત્રિ વખતે નિર કુશપણે વિચરતાં પ્રેત પિશાયાાિ અન્નને એઠું કરે છે, માટે સૂર્યાસ્ત થયા પછી ભેાજન ન કરવું.
For Private And Personal Use Only
ધાર અંધકારથી નેત્રની શક્તિ રૂધાઈ જવાવાળાં મનુષ્યા જે ભાજનની અંદર પડતાં જંતુઓને જોઈ શકતાં નથી, તે રાત્રિ વિષે કાણુ ભક્ષણ કરે.
अस्तंगते दिवानाथे, आपो रुधिरमुच्यते । अन्नं मांसलमं प्रोक्तं मार्कण्डेन महर्षिणा ॥
