________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
અંક ૯ ]
કેટલાંક પ્રાચીન ઐતિહાસિક સ્થાના
[ ૧૮૭
ઉલ્લેખ જોતાં લગભગ એક હજાર વર્ષ જેટલું જૂનું આ પરિકર તે વખતની સુદર્ કારીગરી અને રચનાશિલ્પનું સુંદર પ્રતીક છે. વચ્ચે પ્રાસાદ દેવી છે; બન્ને બાજુ હાથી છે, પછી બન્ને બાજુ વાધ છે, દેવીની નીચે ધર્મચક્ર, બન્ને બાજુ હરણીયાં, વગેરે એવી સુંદર રીતે આલેખેલ છે કે ઘડીભર જોઈ રહેવાનું મન થાય. આખું પરિકર ભારતીય પ્રાચીન જૈન શિલ્પલાને સુંદર નમૂના છે.
ભ્રમતિમાં ચાવીશ જિનની દેરીએ છે. કેટલીક મૂર્તિ એમાં ભગવન્તનાં નામેા વંચાય છે: સુમતિનાથજી, વિમલનાથજી, ચદ્રપ્રભુજી, ધમ નાથજી વગેરે. કેટલીક મૂર્તિ એમાં પ્રતિષ્ઠાપક આચાર્યાંનાં નામેા પણુ દેખાય છેઃ શ્રી રત્નસિંહસૂરિ, શ્રી શાંતિસૂરિ વગેરે. કેટલીક મૂર્તિઓમાં લેખ નથી દેખાતા. દરેક મૂર્તિ એમાં અન્ને બાજુની કાણીઓમાં ટેકા છે. કેટલીક મૂર્તિ એમાં નાસિકા, હાથ કે પગની આંગળી ખડિત છે. દરેક મૂર્તિઓની નીચે આસનમાં મનેાહર ફૂલવેલ કારેલી છે.
વર્તમાન મૂલનાયકજી શ્રી નમિનાથ ભગવાનની ગાદીનેા લેખ નીચે મુજબ છે;
66
(૧) संवत् १५३३ वर्षे पा
(२) षकृष्ण ५ सोमे श्रीश्री
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
मालज्ञातीय पं. पद्मा भा० धमकुसुता कर्मा नाम्न्या सुमातृपितृश्रेयोर्थे श्रीxx नमिनाथबिंबं कारितं श्रीपूर्णिमापक्षे x x x
(४) प्रधानशाखायां य प्रभसूरिणां ५ श्री भुवनप्रभसूरिणामुपदेशेन प्रतिष्ठितं × Ë. વૃત્તિમિઃ ।
ઉપરના પરિકરના લેખ જોતાં એમ લાગે છે કે શ્રો નમિનાથજી ભગવ’તડી વિશાલ મૂર્તિનું એ પરિકર છે. અત્યારે વિદ્યમાન મૂલનાયજી પણ નિમનાથજી ભગવંત છે. કદાચ કારણવશાત્ અથવા તો કાઈ આસમાની સુલતાનીને અંગે પ્રતિમાજી અદલાવવાં પડયાં હશે,હાય અને એનું એ જ પરિકર રાખી નવી મૂતિ બિરાજમાન કરી હોય, પરંતુ મૂલનાયકજીએ જ નામના રાખ્યાં છે, આ સિવાય મંદિરજીની પાછળના નાના બચીચામાંથી પણ એક પથ્થર મળ્યા હતા જેમાં નીચે પ્રમાણે લેખ છે.
॥ રળેલાય નમઃ ||
(1) संवत् १७७४ वर्षे जित ५ वर्षे ज्येष्ठ वद ७ सो
(૨) મને તેને જાવા માંડ્યો । રાના
(3) श्रीश्री अजीतसंघजिराजमां
(४) पट्टणसंगपत लहुरी श्री
( 4 ) श्रीरतनसिंघजि सुभ भवतु (१) पाटणसंघपत भउरीश्री (૭) રતનસંનિ। શ્રો
આ લેખ આટલું કહે છે−૧૭૭૪ માં અહીં મંદિર બંધાવા માંડયું. અહીંના રાજાઠાકાર અજીતસિંહજી છે અને પાટણમાં આ વખતે સધપતિ રતનસિંહજી છે. ઠાકાર તા રૂપપરના જ હશે એમ લાગે છે. કારણ કે પાટણ તે!' તે વખતે મુસલમાન સુબેદારના
For Private And Personal Use Only