________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[४५८]
શ્રી જૈન સત્ય પ્રકાશ
[વર્ષ ૫
% 3D
टदुचगुरुजुयं टतिगं, दुलहुगुरू अवर 'वेढओ' छंद । [ पतविक लघुर्गुरुष्टषट्कगुरुवयटसप्तकलघुगुरवः । पटविकतचगुरुटनवकलघुवयगुरुटचतुष्कगुरुद्विकाः ॥१॥ टद्विकचगुरुयुतं टत्रिक लघुहिकं गुरुरपरवेष्टकच्छन्दः। ]
पग, तमय मे, मधु, गु, गाय ७, गुरु थे, गिर सात, सधु, गुड़, गण, गए थे, तमय, यगण, गुरु, गिल्य नप, मधुमे, गुरु, गणू या२, गुरमे, टग मे, ચગણુ, ગુરુવાળ ટગણ ત્રણ, લઘુ છે. ગુરુ, આ પ્રમાણે વિલક્ષણ વેષ્ટક નામને છંદ समनवा. (प्रथम वेट ४२di A1 वेष्ट पिसक्षण छ.) [गा० ११] રાસાનંદિક” છંદનું લક્ષણ
टदुलहुदुगुरू पढमे, दुइए टदुलहु पए तइए । तुरिए टदुगं सगुरू, रासाइनंदियं छदं ॥१॥ [ टद्विकलघुद्विकगुरवः प्रथमे द्वितीये टविकलघुगुरवः ।
(पदे तृतीये) तुर्ये टद्विकं सगुरु रासानंदतिकं छन्दः ॥११॥] ટગણ બે, લધુ બે, અને ગુર, આ પ્રમાણે પ્રથમ પાદ અને દ્વિતીય પાદમા હાય તૃતીય પાદમાં બે ટગણુ, લઘુ અને ગુરુ હોય, અને ચતુર્થ પાદમાં ટગણુ બે અને ગુરુ हाय, ते शसान हित नाभना छ अाय छे. [गा० १२] ચિત્રલેખા” છંદનું લક્ષણ
तटतटदुलहुदुगुरुआ, आइदुगे तटतटतिगदुलहुगुरू । तुरिए तटतटजुयल, चरणगुरु चित्तलेहत्ति ॥१॥ [ तटतटद्विकलघुद्रिकगुरव आदिद्विके तटतटत्रिकलघुद्विकगुरवः (३)।
तुर्य तटतटहिकचगुरवश्चित्रलेखा, इति ॥१॥ ત, ટગણું, તગણ, ટગણ બે, લઘુ બે, અને એક ગુરુ. આ પ્રમાણે પ્રથમ પાદમાં હોય, તૃતીય પાદમાં તગણ, ટગણું, તગણ, ટગણ ત્રણ, લઘુ બે, અને એક ગુરુ હોય, ચતુર્થ પાદમાં તગણ, ટગણ, તગણ, ટગણુ બે ચગણ, અને અંતિમ એક ગુરુ હોય, ते चित्रमा नामता ६ वाय. [गा० १३] નારાચક” છંદનું લક્ષણ
गुरुलहुचनवगनगणो, चअट्टनगणो चअट्टनगणो अ। दस चगणा तह नगणो गुरुदुनि नाराओ ॥शा [गुरुलघुरूपचनवकं नगणश्वाष्टकं नगणश्वाष्टकं नगणश्च ।
दश चास्तथा नगणश्चगणी गुरुवयं नाराचः ।।१।।] ગુરુ લઘુ રૂપ ચગણ નવ, નગણ, ચગણુ. આઠ, નગણ, ચગણ આઠ અને નગણ, अगए श, नग, यश, गुरुसे, या प्रमाणे नाराय: नामनी ६ वा. [गा० १४] ૪ આ છંદમાં નગણ જે બતાવેલ છે તે અક્ષરગણું છે તે આઠ પ્રકારે છે. (१) भगण ॥ (४) यगण ।
(७) भगण ॥ (२) जगण ।। (५) रगण -
(८) मगण sss (३) सगण ॥
) तगण ss
पतेऽक्षरगणाः
For Private And Personal Use Only