Jain Satyaprakash 1936 03 SrNo 09

SR No.: 521509
Original Sutra Author: N/A
Author: Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad
Publication Year: 1936
Total Pages: 44
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Jain Satyaprakash, & India
File Size: 20 MB

Page 25

લેખક
મહાતીર્થ મઢેરા
મુનિરાજ શ્રી ચાયવિજયજી
(ગતાંકથી ચાલુ) વિવિધતીર્થ કપના રચઇતા આચાર્ય શ્રીજિનપ્રભસૂરિજીના લખવા મુજબ બપભટ્ટસૂરિજી સિદ્ધાચલજી અને મેટેરાના મહાવીરસ્વામિના મંદિરનાં દર્શન કરવા રોજ આવતા. સિદ્ધાચલજી એ તે મહાતીર્થાધિરાજ છે. તેનાં દર્શન કરવા જ આવે તે સહજમાં સમાય તેમ છે પણ જયારે મઢેરાના મંદિરનાં દર્શન કરવા રોજ આવતા ત્યારે તે ગુજરાતના આ પ્રાચીન જિનમંદિર અને સાથે જ પતિતપાવન ગુસ્તીર્થનું મહત્ત્વ કાંઈ ઓછું અંકાય ખરું?
પ્રભાવક ચરિત્ર અને વિવિધતીર્થકલ્પના લખવા મુજબ બપભટ્ટસૂરિજીના ગુરુદેવના પહેલાંના કાળથી આ મેટેરા મોઢગચ્છના આચાર્યોની ગાદીનું સ્થાન હતું અને અહીં પ્રાચીન મહાવીરદેવનું મંદિર હતું એમ બરાબર સિદ્ધ થાય છે.
જે વખતે પાટણ જગ્યું ન હતું, જે વખતે ખંભાત-સ્તંભતીર્થનું નામ ન સંભળાતું તે વખતે આખા ગુજરાતમાં સિદ્ધાચલજી, ગિરનારજી અને ભૃગુકચ્છ પછી પ્રસિદ્ધ અને પ્રાચીન મેંઢેરાનું મંદિર હતું. એટલે આ દષ્ટિએ આ મંદિરની મહત્તા
પ આ પાંચ તીર્થોને ઉલ્લેખ વિવિધતીર્થકલ્પમાં આ પ્રમાણે છે
___ " सित्तुंजे रिसहं, गिरिनारे नेमि, भरुअच्छे मुणिसुव्वयं, मोठेरए बीरं, महुराए सुपास-पासे, घडीआदुगभंतरे नमित्ता, सोरठे ढुंदणं विहरित्ता, गोर्वालगिरिंमि जो भुंजेइ तेण आमरायसेविअकमकमले । सिरिबप्पहटिसूरिणा अटूसयछब्बीसे (८२६) विक्कमसंवच्छरे સિરિરી િમદુરાઈ દામિં ”
–વિવિધતીર્થકલ્પ, પૃ–૧૮) શત્રુંજય સિદ્ધિગિરિજીમાં ઋષભદેવજીને, ગિરનારજીમાં નેમનાથજીને, ભચમાં મુનિસુવ્રતસ્વામિને મોંઢેરામાં શ્રી વીરભગવાનને અને મથુરામાં શ્રી સુપાર્શ્વનાથજીને બે ઘડીમાં નમસ્કાર કરીને, સોરઠમાંથી ગૌચરી લઇને જે ગોપાલગિરિમાં–- ગ્વાલીયરમાં જઇને ગૌચરી કરતા; આમરાજાએ જેમનાં ચરણ કમલની સેવા કરી છે એ બપ્પભદિસૂરિજીએ વિક્રમસંવત ૮૨૬માં મથુરામાં શ્રીવીરજિનેશ્વરના બિંબની પ્રતિષ્ઠા કરી.
એટલે પાંચ તીર્થોમાં મઢેરાનો સમાવેશ થતો. ૬ પાટણની સ્થાપના ૮૦૨માં થઈ અને તે પહેલાંનું મોઢેરાનું આ મંદિર છે.
૭ અહીં મારે નિ:સંકોચ ભાવે લખવું જોઇએ કે મઢેરાના આ મંદિરથી વધુ પ્રાચીન મંદિરોમાં શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથનું મંદિર અને ભચન મુનિસુવ્રતસ્વામિનું મંદિર છે જેના માટે મથુરા કલ્પમાં મોઢેરાના મંદિર સાથે આ મંદિરનાં દર્શન પણ બપ્પભટ્ટસૂરિજી કરતા એવો ઉલ્લેખ છે. એટલે ગુજરાતનાં આ બને તીર્થ પણ છે તો પ્રાચીન જ પરંતુ આ તીર્થસ્થાને છે, જ્યારે મોઢેરા તો છે પ્રાચીન નગર, ત્યાનું જિનમંદિર પ્રાચીન છે અને સાથે સાથે એ ગુતીર્થ છે એટલે આ નગરનો આટલે ઉલ્લેખ થયો છે.