________________
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
૩૦૫ શ્રી સિદ્ધચક્ર)
વર્ષ ૯ અંક-૧૯
(૮ જુલાઈ ૧૯૪૧ માર્ગે પ્રવર્તેલા કોઈપણ સાધુને નમસ્કાર કરનારા સવ્ય શબ્દ મૂકવાનો હેતુ એજ કે મોક્ષમાર્ગે થવું. વ્યવહારના બહાના નીચે કેટલાક અસંયતોને પ્રવર્તેલા દરેક સાધુને નમસ્કાર કરવાનો છે. ફાવે નમસ્કાર કરાય છે, પણ તે રીતે જયાં ત્યાં નમસ્કાર તેને પોતાની મતલબ માટે નમસ્કાર કરવાનો નથી. કરવાનું વિહિત નથી. શ્રી ઋષભદેવ ભગવાન જેવા આંક ફરક આપે, ભાવતાલ બતાવે, જન્મોત્રી જોઈ જેનું તીર્થંકરપણું બતાવે છે અને કહે છે કે આ આપે તે જ સાધુ અને તેનેજ પૂજીએ, તેની જ પ્રશંસા મરીચિ આ ભરતક્ષેત્રમાં મહાવીર નામનો છેલ્લો કરીએ એવું વિધાન નથી. સાધુને જે નમસ્કાર તેથી તીર્થકર થશે, તે મરીચિને ભરત જેવા ચક્રવર્તી પણ મોક્ષમાર્ગે પ્રવર્તેલા સર્વસાધુને નમસ્કાર !! નમસ્કાર કરતી વખતે સાફ સાફ કહે છે કે – “આ
જીવન કયું સફલ? તારા પરિવ્રાજકપણાને હું નમતો નથી, તું હોવા પદાર્થો છોડવા જોઇએ. હવાકકલનો છે માટે પણ નમતો નથી, પરંતુ આદરવા લાયક પદાર્થો આદરવા જોઈએ, એમાં ભવિષ્યમાં તું તીર્થંકર થવાનો છે માટે જ તને નમું
બે મત નથી, પણ કયા પદાર્થો છોડવા લાયક તથા છું.” વ્યવહારમાં પણ બીજા ભદ્રિક આત્માઓ
કયા પદાર્થો આદરવા લાયક તેમાં વાંધો છે. જે ભોળવાઈ ન જાય માટે તેઓ આવું બોલ્યા છે.
જ્ઞાતિમાં કે પોળમાં જે કાનૂન હોય છે તે મુજબ ભરત મહારાજા જાણતા હતા કે મારા જેવો જો
તેમાં ન થાય તથા થાય છે, એમ માને છે તે ખુલાસો કર્યા વગર વંદન કરે તો તે વંદન
જ્ઞાતિવાળો ગણાય. તેમ અહિં શ્રી જિનેશ્વરદેવે પરિવ્રાજકપણાને થયેલું જ લોકો માને.
બતાવેલા આશ્રવો છોડવા લાયક જ છે તથા સંવર તે વખતે જ મરીચિને કુલમદ થાય છે. મારા આદરવા લાયક જ છે એવો નિશ્ચય હોય તેને દાદા પ્રથમ તીર્થંકર, મારા પિતા પ્રથમ ચક્રવર્તી, શાસ્ત્રનાં સર્વ વચનો પરિણમેલા ગણાય. આ ૪૨ અને હું છેલ્લો તીર્થકર ! ઓહો ! કેવું મારું ઉંચું આશ્રવો સર્વથા છોડવા જેવા છે એવું જેના કુલ !
અંતઃકરણમાં વસ્યું નથી તેવાનું જ્ઞાન તે અજ્ઞાન ભરત મહારાજે મરીચિને વંદન કરતાં જ છે. જેનાથી બે પૈસાની કમાણી થાય, સ્નેહ વધે, આટલો ખુલાસો કર્યો તેથી જ જગતમાં તે કારણે જશ કીર્તિ વધે, તેવાને આદરવા લાયક ગણી મિથ્યાત્વ થતું અટકયું. એટલો ખુલાસો ન થયો આદરવા તેમાં જગતને વાંધો નથી, પણ શાસ્ત્રકાર હોત અને મિથ્યાત્વ પ્રવર્તત તો તેના કારણભૂત કહે છે કે શ્રીજિનેશ્વરદેવે જે આદરવા લાયક ભરત મહારાજા થાત, માટે ભરત મહારાજાએ બતાવ્યા કે કહ્યા હોય તે જ સાધનો આદરવા લાયક ખુલાસા પૂર્વક મરીચિને નમસ્કાર કર્યા છે કહો છે એવી બુદ્ધિ જેને થઈ હોય તેને પરિણતિજ્ઞાન કે ભાવી તીર્થંકરપણાને નમસ્કાર કર્યો છે. થયું કહી શકાય.