________________
૬૧ શ્રી સિદ્ધચક્ર)
વર્ષ ૯ અંક-૩-૪
(૨૯ નવેમ્બર ૧૯૪૦ જગતમાં થતું હતું અને તેવું હોય તો જ ૧૧ પ્રશ્ન - ચૈત્યવંદન અને પ્રણિધાન વિગેરેથી મિથ્યાદ્રષ્ટિ અવસ્થામાં પણ દ્રૌપદીને ભગવાન દ્રૌપદીએ ભગવાન જિનેશ્વર મહારાજની જિનેશ્વર મહારાજની પ્રતિમાની પૂજા કરવાની પ્રતિમાને વંદન કર્યું એટલા માત્રથી તે સમ્યકત્વ જરૂર પડત. એટલે એ હિસાબે કદાગ્રહને લીધે અને વિરતિ. બંને વાળી હતી એમ કેમ મનાય? દ્રૌપદીને મિથ્યાત્વવાળી માનવામાં આવી છતાં સમાધાન - ટીકાકાર ભગવાન શ્રી અભયદેવસૂરિજી શ્રી જિન મંદિર, ભગવાનની મૂર્તિ, અને તેની એ બાબતમાં નીચે પ્રમાણે જણાવે છે કે - પૂજા એ ત્રણ પદાર્થની સિદ્ધિ તો વજલેપ જેવીજ सम्यग्दर्शनसम्पन्नः प्रवचनभक्तिमान् षड्થઈ એટલે તે કદાગ્રહવાળાને બકરું કાઢતા ઉંટ विधावश्यकनिरतः षट्स्थानयुक्तश्च श्रावको પેસવા જેવું થયું.
भवतीत्युमास्वातिवाचकवचनाच्च श्रावकस्य ૧૦. પ્રશ્ન - દ્રૌપદીએ જયારે પૂજા કરી ત્યારે તે
षड्विधावश्यकस्य सिद्धावावश्यकान्तर्गतं સમ્યકત્વવાળી હતી એમ શા ઉપરથી સમજવું?
प्रसिद्धं चैत्यवन्दनं सिद्धमेव भवतीति. સમાધાન- ભગવાન અભયદેવસૂરિજી શ્રીજ્ઞાતાસૂત્રની
આ પાઠ વિચારનારને સ્પષ્ટપણે માલમ પડશે
કે એકલા દર્શનથી શ્રાવકને નહિ, પરંતુ ટીકામાં વંફ નમંસ એ સૂત્રની ટીકા કરતાં
અણુવ્રતાદિથી યુક્ત એવા શ્રાવકને ચૈત્યવંદન નીચે પ્રમાણે જણાવે છે પત્ર - ૨૧૧ પૃ - ૧
અને પ્રણિધાનાદિ હોય છે અને એમ સિદ્ધ तत्र वन्दते चैत्यवन्दनविधिना प्रसिद्धेन
થવાથી સ્પષ્ટ થશે કે અપરિણીત અવસ્થામાં नमस्यति पश्चात् प्रणिधानादियोगेनेति भेटले
પણ દ્રૌપદી એકલા સમ્યકત્વને ધારનારી જ ચૈત્યવન્દનાદિક વિધિ જે વિરતિવાળા શ્રાવકો
નહિં, પરંતુ કોઈક કોઈક નિયમોને પણ ધારણ માટે ઉચિત છે તે વડે કરીને ભગવાનની કરનારી હતી. પ્રતિમાને વંદન કરે છે અને પ્રણિધાન (૧ ૧૨ પ્રશ્ન - તે દ્રૌપદીને અપરિણીત અવસ્થામાં સમસ્તચૈત્યનતિ - ૨ સમસ્તમુનિવંદન ૩
સમ્યકત્વ ન માનીએ તો પછી પરિણીત એવી ભવનિર્વેદાદિ એ ત્રણ પ્રણિધાન) અને કાયોત્સર્ગ
અવસ્થામાં સમ્યકત્વ પામવાનો અધિકાર આદિ દ્વારા નમસ્કાર કરે છે. ટીકાકાર
શાસ્ત્રમાં છે? મહારાજનો આવો ચોખ્ખો પાઠ દેખનાર મનુષ્ય
સમાધાન - શ્રી શાતાસૂત્ર વિગેરે શાસ્ત્રો કે જે દ્રૌપદીને એકલી સમ્યકત્વવાળી જ નહિં, પરંતુ
દ્રૌપદીના અધિકારને મુખ્યત્વે જણાવવાવાળાં છે, સમ્યકત્વની સાથે વ્રતને ધારણ કરવાવાળી પણ
તેમાં કોઈપણ જગા પર એવો ધસારો સરખો માન્યા સિવાય રહે જ નહિં.
પણ થયો નથી કે દ્રૌપદી પરણ્યા પછી અમુક