________________
નથી.
૫૦ : શ્રી સિદ્ધચક્ર] વર્ષ ૮ અંક-૩
[૨૬ નવેમ્બર ૧૯૩૯, વિગેરે ગ્રન્થોમાં વરબોધિ શબ્દ ભગવાન પ્રશ્ન - ૧૬ ત્રિલોકનાથ તીર્થકર ભગવાનનું આદ્ય તીર્થકરોના વિશિષ્ટસમ્યકત્વને અંગે સમ્યકત્વ જે હોય તે શું વરબોધિ તરીકે કહેવું વપરાયેલો છે, પરંતુ તે પહેલાંના શાસ્ત્રોમાં જ જોઈએ ? ભગવાન તીર્થકરોના વિશિષ્ટ સમ્યકત્વને સમાધાન - જે જે તીર્થકરો અનાદિકાળના પણ વરબોધિ તરીકે આલેખવામાં આવ્યું મિથ્યાત્વવાળા છતાં પણ આદ્ય એવા
ઔપથમિક સમ્યકત્વને પામીને પણ
જિનનામકર્મને ઉપાર્જન કરવાવાળા થયા પ્રશ્ન ૧૫ - ભગવાન હરિભદ્રસૂરિજીએ ભગવાન
હોય અગર તે આદ્ય એવા ઔપશમિક તીર્થંકરોના સમ્યકત્વને વરબોધિ તરીકે
સમ્યકત્વથી આગળ વધીને ત્રણ ભવમાં જ કહેવાનું નવેસર શરૂ કર્યું તેનું કારણ શું?
તીર્થકર શ્રીઅજીતનાથજી ભગવાન આદિની સમાધાન - ભગવાન હરિભદ્રસૂરિજીના અગર માફક તીર્થકર થયા હોય તેવાઓના
તેમની નજીકના વખતમાં બૌદ્ધધર્મ આદ્યસમ્યત્વને પણ વરબોધિ કહેવામાં હિન્દુસ્તાનમાં હયાત હતો અને તે બૌદ્ધધર્મની અડચણ નથી. આ વાત એટલા ઉપરથી હયાતિ અગર નિકટતા શ્રીહરિભદ્રસૂરિજીની
સમજાશે કે શાસ્ત્રકાર મહારાજા પ્રાચીનતાને માટે ખરેખર ધ્યાનમાં લેવા જેવી
શ્રીમલયગિરિજી મહારાજ છે અને તે બૌદ્ધધર્મમાં જે વિશિષ્ટ જીવો
ઔપથમિકસમ્યકત્વની વખતે પણ
તીર્થકર નામકર્મ બાંધવાનું જણાવે છે. પરંતુ બોધિ પામતા હતા તે જીવોને બોધિસત્વ તરીકે
જે જીવો ભવિષ્યમાં તીર્થકર થવાના હોય ગણવામાં આવતા હતા, એટલે તે
અને આદ્યસમ્યકત્વ પામે તે જીવો જો બોધિસત્ત્વની સ્થિતિ સાચી રીતે જણાવવા સમ્યકત્વને વમીને બીજી ગતિમાં રખડવાવાળા માટે ભગવાન હરિભદ્રસૂરિજીએ ત્રિલોકનાથ હોય તો તેવા ભગવાન મહાવીર મહારાજા તીર્થંકર ભગવાનના વિશિષ્ટસમ્યકત્વને જેવાના આદ્ય સમ્યકત્વને વરબોધિ તરીકે વરબોધિ તરીકે જણાવ્યું અને તે બૌદ્ધોમાં ગણવામાં શાસ્ત્રીય પુરાવો મળી શકે તેમ જણાવેલાં બોધિસત્ત્વનાં લક્ષણો ભગવાન
નથી. તીર્થકરમાં વિશિષ્ટસમ્યકત્વ પછી હોય છે પ્રશ્ન - ૧૭ ત્રિલોકનાથ ભગવાન તીર્થકરોનું એમ જણાવ્યું. ઉપર જણાવેલા કારણથી સમ્યકત્વ તે જ વરબોધિ કહીએ તો શી ભગવાન તીર્થકરોના (વિશિષ્ટ) સમ્યકત્વને અડચણ છે ? વરબોધિ તરીકે શ્રી હરિભદ્રસૂરિજી મહારાજે સમાધાન - શ્રીપંચાશકની ટીકામાં ભગવાન બોધિસત્ત્વની જગા પર ગોઠવ્યું છે એ સ્પષ્ટ અભયદેવસૂરીજી સ્પષ્ટશબ્દોમાં જણાવે છે થશે.
કે અપ્રતિપાતિ એવું જે તીર્થકરોનું સમ્યકત્વ