________________
૨૦ શ્રી સિદ્ધચકો..વર્ષ ૮ અંક-૧.... ૨૮ ઓક્ટોબર ૧૯૩૯ ૬ પ્રશ્ન - ભવ્યત્વ અને તથાભવ્યત્વમાં ફરક શો આરાધના કરી મોક્ષ મેળવે, કોઈક આરાધનાના ગણવો ?
ભવો અખંડપણે કર્યા જાય, કોઈક વિરાધનાના સમાધાન - ભવ્યત્વ એ મોક્ષ પ્રાપ્તિની લાયકાત
ભવો વચમાં કરીને આરાધનાના ભવો જણાવવાવાળો ભાવ છે, પરંતુ ક્યા કાળે ક્યા
કરવાવાળો થાય, કોઈક એકજ ભવમાં જીવથી સમ્યગદર્શનાદિકની પ્રાપ્તિ થવી તે તથા
અંતમુહૂર્તમાત્રના પર્યાયથી મોક્ષ મેળવે, કોઈક ભવ્યત્વનું કાર્ય છે, વળી અપાતીતપણે મોક્ષ દેશોનકોડપૂર્વ સુધી ચારિત્ર પાળીને મોક્ષ મેળવે, મેળવે, કે પ્રતિપાતિ થઈને ફેર સમ્યગ્દર્શનાદિ કોઈ તેવા આઠભવ સુધી દીર્ઘપર્યાય પાળીને પામીને મોક્ષ મેળવે, પડ્યા છતાં પણ માત્ર
મોક્ષ મેળવે, કોઈક મધ્યમપર્યાયે જ મોક્ષ અંતર્મુહૂર્વકાળે બીજી વખત સમત્વ મેળવે કે મેળવે, કોઈક ક્યા ક્ષેત્રમાં કોઈક કયા કાળમાં સંખ્યાત, અસંખ્યાત કે અનંતોકાળ
પ્રતિબંધ પામે, ચારિત્ર પામે, કોઈ દ્રવ્યચારિત્ર પ્રતિપાતિપણામાં ચાલ્યો જાય અને પછી
અનંતી વખત કરીને ભાવચારિત્ર પામે, કોઈક સમ્યગદર્શનાદિકરૂપી મોક્ષમાર્ગને પામીને મોક્ષને ભાવચારિત્ર પામ્યાની સાથે દ્રવ્યચારિત્ર આદરીને મેળવે. કોઈક બે પાંચ ભવ ચઢતો પડતો
મોક્ષ પામે, કોઈ દ્રવ્યચારિત્ર આદર્યા સિવાય સમ્યક્ત મેળવે; કોઈક અંસખ્યાત ભવ સુધી
મોક્ષ પામે, કોઈક તીર્થંકરાદિ મહાપુરૂષોથી ચઢતો પડતો સમ્યકત્વ મેળવે, કોઈ દેશવિરતિ પ્રતિબોધ પામીને મોક્ષ પામે, કોઈક ગણધરાદિક મેળવીને સર્વવિરતિ મેળવે, કોઈ દેશવિરતિ મહાપુરૂષથી પ્રતિબોધ પામી મોક્ષ પામે, તેમ વિના સર્વવિરતિ મેળવે, કોઈક બે - ત્રણ વખત
કોઈક આચાર્યથી, કોઈક ઉપાધ્યાયથી, કોઈક દેશવિરતિ મેળવીને સર્વવિરતિ મેળવે, કોઈક સાધુથી પ્રતિબોધ પામી મોક્ષ પામે. કોઈકને હજારો વખત દેશવિરતિ મેળવીને પછી તીર્થકરાદિકના પ્રતિબોધ મોક્ષનું કારણ અનંતરપણે સર્વવિરતિ મેળવે, કોઈક સર્વવિરતિ મેળવીને
ન બને અને ગણધરાદિકનું વચન અનંતર કારણ અંતર્મુહૂર્તમાત્રમાં એકજ ભવે મોક્ષ મેળવે,
મોક્ષ માટે બને, એવી એવી અનેક વિચિત્રતાઓ કોઈક ઘણા ભવો સુધી ચારિત્ર આરાધીને મોક્ષ ભવ્યજીવોને મોક્ષના માર્ગમાં ગમનને અંગે મેળવે, કોઈક બે - ત્રણ ભવ ચારિત્ર આપીને રહેલી છે તે સર્વ વિચિત્રતાઓનું કારણ જ મોક્ષ મેળવે, કોઈક સાત-આઠ ભવ ચારિત્રની તથાભવ્યત્વ છે.
(અપૂર્ણ)
