________________
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
૨૪૪ : શ્રી સિદ્ધચક્ર] વર્ષ ૮ અંક-૧૨-૧૩
[એપ્રિલ ૧૯૪૦, એ કે પશુ પાણીએ કરીને પણ સ્નાન કર્યું સમાધાન-નિર્યુક્તિકાર મહારાજ શ્રીભદ્રબાહુસ્વામીજી નહિં, પરંતુ હાથ પગનું ધોવું અને આવશ્યક નિર્યુક્તિમાં અને શ્રીપર્યુષણાકલ્પમાં સ્પંડિલાદિક કર્યા પછી જે પ્રક્ષાલન કરવું તે પણ એમજ જણાવે છે કે પાર્હ સમો હોઈ તો જરૂરી હોવાથી કર્યું. પરંતુ તે પણ પ્રાસુક
अम्हापियरंमि जीवन्ते तथा णो कप्पइ એટલે અચિત્તપાણીએ જ કર્યું. ઉપરની
मे अम्हापिऊहिं जीवंतेहिं मुण्डे भवित्ता હકીકતથી સ્પષ્ટ થશે કે કદાચિત્ દીક્ષાના
अगाराओ अणगारियं पव्वइत्तएઅભિલાષીઓને કુટુંબીજનો રોકવા માગે
અર્થાત્ માતાપિતા જીવે ત્યાં સુધી સાધુપણું રોકાવું જ પડે તો તેને ઉપરના દૃષ્ટાંત પ્રમાણે
નહિં લેવું એટલી જ માત્ર પ્રતિજ્ઞા છે, પરંતુ ૧ સચિત્ત જળ પીવું નહિં. ૨ સચિત્ત
એવી પ્રતિજ્ઞા નથી કે માતાપિતા કાળધર્મ આહાર કરવો નહિ. ૩ સર્વથા બ્રહ્મચર્ય
પામે ત્યારે દીક્ષા લેવી જ. એટલે માતા
પિતાના કાળધર્મથી ગર્ભમાં રહેતા થકાં પાળવું. ૪ રાત્રિભોજનનો સર્વથા ત્યાગ
કરેલી પ્રતિજ્ઞા પૂરી થઈ છે એ વાત ખરી કરવો. ૫ કોઈપણ ગૃહસ્થપણાની
છે, પરંતુ અધિક બે વર્ષ વધારે રહેવાથી પ્રવૃત્તિમાં જોડાવું નહિં. ૬ ફાસુ પાણીએ
પ્રતિજ્ઞા પળાઈ નથી એમ કહી શકાય નહિં. પણ સ્નાન કરવું નહિં. (જો કે ભગવાનું આચાર્ય ભગવંત હરિભદ્રસૂરીજી પણ જિનેશ્વર મહારાજની પૂજા સ્નાન વગર થઈ
અભિગ્રહનું એ જ સ્વરૂપ જણાવે છે કે શકે નહિં અને પ્રભુની પૂજા કરવી તે શ્રાવકને तावदेवाधिवत्स्यामि ग्रहानहमपीष्टितः માટે જરૂરી જ કાર્ય છે, છતાં જેઓ સ્નાનનો અર્થાત્ જ્યાં સુધી આ ભવમાં માતા પિતા અને સચિત્તનો ત્યાગ કરે છે તેઓ વિમળધી જીવે છે ત્યાં સુધી હું ઘરમાં પણ મારી ગણાય છે, અને તેવા વિમળધીને માટે ઈચ્છાથી રહીશ જ. અર્થાત્ તાવશબ્દની ષોડશક અને પંચાશક આદિ ગ્રન્થોમાં આગળ રહેલો એવકાર થવસ્થાNિo પ્રભુની દ્રવ્યપૂજાની જરૂરીયાત સ્વીકારાયેલી ક્રિયાપદની સાથે જોડી શકાય તેવો છે અને નથી) માટે પૂજા ન થાય તો અડચણ નથી.
તેથી ઉપર જણાવેલા શાસ્ત્રને મળતો અર્થ
થઈ શકે તેમ છે. વળી આ અષ્ટકજીમાં પ્રશ્ન-૫૬ શ્રમણ ભગવાન મહાવીર મહારાજે જે
ઈચ્છાથી રહેવાનું જણાવીને નીચે પ્રમાણે માતપિતાના કાળધર્મથી પ્રતિજ્ઞા પૂરી થયા
સ્પષ્ટ કરે છે. જો કે ચારિત્ર મોહનીયનો છતાં પણ રહેવાનું કર્યું તે પ્રતિજ્ઞા લોપ ઉદય એ જ ચારિત્રને રોકનારી ચીજ છે. ગણાય કે કેમ ?
ચારિત્ર મોહનીયના ઉદય સિવાય કોઈ પણ