________________
ઓગષ્ટ : ૧૯૩૯ Pare ness
::
:
બી સિરાક એકજ કલમે જુદા જુદા અર્થમાં લઈ જવાનો પ્રયત્ન રીએ. જૈનશાસન કહે છે કે સર્વકાયોમાં એટલે કરે છે. દ્રવ્યને ચોરી કરનાર તથા રક્ષણ કરનાર કાય માત્રમાં (પૃથ્વીકાય, અપૂકાય,અગ્નિકાય, બન્ને દ્રવ્ય તરીકે એક સરખું જાણે છે, પણ પવિત્રતા વાયુકાય,વનસ્પતિકાય તથા ત્રસકાયમાં) આત્મા રક્ષકમાં છે પણ ચોરમાં નહિં.
છે. હિન્દુ ધર્મ જેમ જગત બનાવેલું માને છે તેમ - જ્ઞાનની વ્યાપકતાની માન્યતામાં પણ ફરક જૈનદર્શનને પણ એ માન્યતામાં હરકત નથી. જરૂર છે. અન્ય મતવાળાઓએ મનુષ્યને જ્ઞાનવાન જગત બનાવેલું ખરું, પણ કોણે ?, પરમેશ્વરે ?, તથા બુદ્ધિશાળી માન્યો, જાનવરમાં પણ કાંઇક ના ! જૈનદર્શન ત્યાં સ્પષ્ટ ના કહે છે. લોઢું, લાકડું, જ્ઞાન માન્યું પણ કીડી મંકોડીમાં તથા ઝાડ પાનમાં લુગડે. બનાવેલું બધું જ; બનાવ્યા વગરની ભાન માન્યું નતિ ના બાહો યા બી વ્યવહારમાં કોઈ પણ વસ્તુ નથી; પણ જે જે કાયા શીખવાડવામાં આવ્યું છે ને કે ગાયને આત્મા નથી!
દેખાય છે તે તે કાયાના જીવો પોતે જ તેના તેના
રચનાર છે. લુગડું બન્યું રૂઉમાંથી, રૂ નીકળ્યું Cow has no saul. જે પોતાને હિંદુ માને,
કાલામાંથી, કાલા બન્યા તે જીવોથી ! પાણી મનાવે તે આ બોલે ? ભણે? જયાં આત્મા જ ન
બનાવ્યું પાણીના જીવોએ ! પત્થર, માટી, સોનું, મનાય ત્યાં પછી બુદ્ધિ અને જ્ઞાનનો વિચાર
રૂપે એ સર્વના બનાવનાર પૃથ્વીકાયના જીવો છે. કરવાનો રહયો જ કયાં? “જાનવરમાં આત્મા નથી”
આજનું વિજ્ઞાન પણ આ વાતનું સમર્થન કરે છે. એમ ન કહેતાં “ગાયમાં આત્મા નથી' એમ
ખાણમાંથી કોલસા, અભ્રકાદિ કાઢવા છતાંયે ઠસાવવાનો મુદ્દો બીજો કોઈ નહિ, પણ હિન્દુ
અમુક વર્ષો બાદ તે બધાં ઉત્પન્ન થાય છે ! જગત ધર્મની જડ ઉખેડવાનો છે. એક માણસને ઝોકું આવે
આખુંએ બનાવેલું છે એ વાત સાવ સાચી પણ તે ત્યારે તેને ઉંધો છો? એમ પૂછતાં એ “ના ! કહે
ઈશ્વરે નહિ. પરિણામ પામવાવાળા જીવોએ પૃથ્વી એ જુઠું સાહજીક છેઃ ઘાતક નથી. કેસ વગેરેમાં આદિ બનાવ્યું. એ મંતવ્ય જ વિરોધ વગરનું છે. ખાસ પ્રકારે જુઠું બોલાય તે ઘાતક જુઠું છે. વનસ્પતિકાયના જીવો જ વૃક્ષોના રચનાર છે, એ
ગાયમાં આત્મા નથી” એતો જુઠું હોવા સાથે માનવામાં કાંઈ જ બાધ નથી. ધર્મઘાતક છે. જયાં આત્માની જ માન્યતા દૂર થાય, માટે તો “પૃથ્વી” “પાણી'જીવ એવો જૈનઅરે દૂર કરવામાં આવે ત્યાં પછી જ્ઞાન,બુદ્ધિ, દર્શને શબ્દપ્રયોગ નથી રાખ્યો, પણ પૃથ્વીઅક્કલ વગેરેના વિચારને અવકાશ જ કયાં છે ! કાય, અકાય, તેઉકાય, વાઉકાય, વનસ્પતિપૃથ્વીકાયાદિમાંનો “કાય” શબ્દ જ કાય, અને ત્રાસકાય એ રીતે સંબોધનની કર્તુત્વવાદને ઉડાવી દે છે!
રાખી સંયોજના છે. અર્થાત્ પૃથ્વી છે કાયા નાસ્તિકોની એ વાતને અલગ રાખી હવે જેની એવા જે જીવો તે પૃથ્વીકાય,પાણી છે હિન્દુધર્મની તથા જૈનદર્શનની માન્યતા વિચા- કાયા જેની તે જીવો તે અપૂકાય, અગ્નિ છે