Page Text
________________
S૧)
છે
: :
:
:
મારાં
:
:::::
(તા. ૧૧-૩૮
મા
શ્રી સિદ્ધચક્ર : મહારાજ, ગણધર મહારાજ કે આચાર્ય મહારાજાઓને માટે કોઈ પણ રાજા મહારાજાએ કે શ્રેષ્ઠી સેનાપતિએ વંદન કરવા ગયેલાઓનું જ્યાં જ્યાં સૂત્રોમાં વર્ણન ઘેરથી સામાયિક લઈને વંદન કરવા જવાનું રાખ્યું આવે છે ત્યાં ત્યાં મહારાજા કોણિકની સમૃદ્ધિની જ નથી.' ભલામણ કરવામાં આવે છે, વળી ત્યાં ત્યાં આનંદશ્રાવક કે જેણે તીર્થકર ભગવંત વિગેરેને વંદન વંદન માટે અધિકરણ પ્રવૃત્તિ અને તે સામાયિકને કરવા માટેનો રથ પણ જુદો રાખ્યો હતો અને જેને ઉચિત નહિ જ. ' ધર્મયાન કહેવામાં આવ્યું હતું, અને જેમાં બેસીને
આવી રીતે શાસ્ત્રમાં જણાવેલી વસ્તુસ્થિતિને આનંદશ્રાવકે ભગવાન મહાવીર મહારાજને વંદન સમજનારો સુજ્ઞમનુષ્ય કોઈ દિવસ પણ શાસનની કરવા ગમન કર્યું હતું. અર્થાત્ કોઈ રાજા કે મહારાજ પ્રભાવના કરતાં શ્રાવકોને અંગે અધિકરણના ભાગને માટે કે શ્રેષ્ઠિ સેનાપતિ માટે ઘરેથી સામાયિક લઈને
ઉંચો નંબર આપી શકશે જ નહિ. વ્યાખ્યાકારો પણ તીર્થકર ભગવંત વિગેરેને વંદન કરવા જવા માટેનો
સ્પષ્ટ શબ્દોમાં એ જ જણાવે છે કે ઋદ્ધિમંતોએ ઘેર અધિકાર જ નથી.
સામાયિક કરીને તીર્થકર અને આચાર્ય ભગવંતો દેશવિરતિ કરતાં ઠાઠમાઠથી વંદન કરવા જવાનો
આદિની પાસે નહિ આવવાનું કારણ એ જ છે કે મહિમા જુદો જ છે.
સામાયિક લીધા પછી હસ્તિ, રથ, ઘોડા આદિનું
અધિકરણ કહ્યું નહિ, અર્થાત્ ઋદ્ધિમંતોએ જરૂર ઘોડા આ હકીકત બારીકબુદ્ધિથી તપાસતાં સ્પષ્ટ થશે કે રથ આદિના આડંબરધારા એ જ તીર્થકર ભગવંતો ઋદ્ધિમંતો દેશવિરતિ સામાયિક કરવાઢારાએ જે ફળ અને આચાર્ય ભગવંત આદિને વંદન કરવા જવું જોઈએ પ્રાપ્ત કરી શકે તેના કરતાં શાસનની ઉન્નતિ કરવા માટે અને તેના આડંબરને માટે એટલે તેવું અધિકરણ હસ્તિ ઘોડા આદિના આડંબર દ્વારાએ તીર્થકર ભગવંત પ્રવર્તાવવા માટે કદાપિ સામાયિક સહિતપણે ઘેરથી આદિના વંદનથી ઘણી ફૂલની મહત્તા છે. જો કે ન જવાય એટલે દેશવિરતિ સામાયિકનો ભોગ આપવો ‘ભગવાન તીર્થકર મહારાજની પ્રતિમા અને તેની પડે તો તે પણ ઉચિત જ છે. પરંતુ તે કોઈપણ પ્રકારે તે પૂજાના વિરોધીઓને આ કથન અનુકૂલ લાગશે નહિ, અનુચિત નથી. ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણે જ્યારે પરંતુ તેઓએ પોતાની કલ્પેલી અનુકૂળતા કે આચાર્યદિ ભગવંતો પાસે ખુદસામાયિકાદિ કરવા જવું પ્રતિકૂળતાને ન જોતાં શાસ્ત્રમાંથી એવો એક પણ પાઠ, હોય છતાં પણ શાસનની ઉન્નતિ, તીર્થકરઆદિકની કાઢવો જોઈએ કે હોય તો અમુક રાજા મહારાજ આદિ ભક્તિ, અન્યજીવોને શાસનની અનુમોદના તથા ઋદ્ધિમંત પુરૂષોને ભગવાન તીર્થકર વિગેરેને શાસનથી બહાર રહેલા જીવોને પણ બોધિબીજ અને આડંબરથી વંદન ન કરતાં ઘેરથી સામાયિક લઈને ગામ સમ્યકત્વાદિની પ્રાપ્તિના કારણભૂત તરીકે હાથી બાર જઈને વંદન કર્યું છે, જો કે શંખ (પુષ્કલી) સરખા ઘોડાદિનો આડંબર જરૂરી તરીકે ગણવામાં આવ્યો. શ્રાવક કે જેઓએ વંદન કરવાના પહેલે દિવસે પૌષધ તો પછી સામાન્ય રીતે ગ્રામચેત્યના દર્શનને માટે જતો કરેલો છે તેઓએ બીજે દિવસે પૌષધમાં વંદન કરવાનું ઋદ્ધિમાન શ્રાવક હાથી, ઘોડા, સિપાઈ પાલખી અને આચર્યું છે, પરંતુ તીર્થંકર મહારાજાદિને વંદન કરવાને રથ વિગેરેના આડંબરથી શાસનની પ્રભાવના વિગેરેને નીકળતાં નિરારંભપણા માટે કે અધિકરણથી બચવા માટે ગ્રામચેત્યનું વંદન પૂજન કરવા જાય તે ખરેખર
| SR No. | 520957 |
| Book Title | Siddhachakra Varsh 07 - Pakshik From 1938 to 1939 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ashoksagarsuri |
| Publisher | Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 680 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Siddhachakra, & India |
| File Size | 24 MB |