________________
૩૯૪ શ્રી સિદ્ધચક્ર
જુન ૧૯૩૮ લાવનારાં થાય તેમાં કોઈપણ આશ્ચર્ય નથી. વાચક જાય છે. આ સ્થિતિ જો ભગવાન હરિભદ્રસુરિજીના મહાશયે ધ્યાનમાં રાખવાની જરૂર છે કે ભગવાન વચનને માન આપીને દરેક સો સોનૈયા જેટલી હરિભદ્રસૂરિજી અને આચાર્ય મહારાજશ્રી મુંડીવાળો મનુષ્ય પોતાના નિવાસસ્થાનમાં ગૃહચૈત્ય મલયગિરિજી સૂત્રથી એક પણ જાતની વિરૂદ્ધ રાખતો હોય તો સહેજે ન આવે એમ કહી શકાય. માન્યતાને ધરાવનાર અગર પ્રરૂપનારને શાસનમાં
આ વસ્તુને જ્યારે ધ્યાનમાં લઈશું ત્યારે રહેલા ગણતા નથી; એટલુંજ નહિ, પરંતુ તેઓને સુરત ખંભાત અને પાટણ સરખા સ્થાનોમાં પ્રથમ અન્યમતમાં રહેલા પણ નથી ગણતા, કિત્રિશંકુની
1શના ગૃહચૈત્યોની સંખ્યા વધુ પ્રમાણમાં કેમ હતી? તેનો માફક ગણીને તેઓને અવ્યક્ત તરીકેજ ગણે છે. આપોઆપ ખુલાસો થઈ જશે અને વર્તમાનમાં ગ્રહમૈત્ય કરતાં ગ્રામચૈત્યમાં અને ગ્રામચૈત્યમાં ગૃહચૈત્યોની સંખ્યા દિન-પ્રતિદિન ઘટતી જાય છે કરતાં તીર્થ ચૈત્યમાં મહત્તા કેમ ? તેના પરિણામે જૈન કુટુમ્બના સંસ્કારોમાં દિનપ્રતિદિન
ગૃહચૈત્યમાં થતા દેવવંદન, સ્તુતિ, પૂજા કેટલી હીનતા થતી જાય છે તે પણ અનુભવની વિગેરે જે ધાર્મિક ક્રિયાઓ થાય છે. તેનો લાભ જો બહાર નથી. આ વાત તો દૂર નિવાસ મળતો હોય તો ફક્ત એકજ કુટુંબના મનુષ્યોને મળી કરવાવાળાઓને અંગે જણાવી. શકે છે. જો કે ભગવાન હરિભદ્રસૂરિજી મહારાજ ધર્મજનોની ભાવના કેવી ? દરેક જૈન ગૃહસ્થને સો સોનૈયા જેટલી મુંડી થતાં પરંતુ શેરીમાં નિવાસ કરતા હોય અને ઘરદેરાસર રાખવાની સૂચના સંબોધ પ્રકરણમાં કરે ગ્રામચૈત્યથી નજીકમાં પોતાનો નિવાસ હોય છતાં છે અને તે પોતાના કુટુંબમાં જૈનત્વપણું વસાવવાની પણ ધર્મની મહત્તા કુટુમ્બના જે મનુષ્યો સમજ્યાં અને ટકાવવાની લાગણીવાળાને માટે જરૂરી છે એમ હોય, ધર્મની પરીક્ષા કરીને ધર્મમાં આત્મતારકપણું દરેક જૈનને લાગે એમાં આશ્ચર્ય નથી?
રહેલું છે તેવું જેના જાણવામાં આવેલું હોય, સંવર ગૃહચૈત્યના અભાવે થતી સ્થિતિ
અને નિર્જરાના મૂળથી આચરનાર અને ઉપદેશ વર્તમાનકાલમાં તો અનુભવસિદ્ધ એ હકીકત કરનાર જો કોઈપણ જગતમાં મહાપુરૂષ થયો હોય છે કે મુંબઈ અને કલકત્તા જેવા શહેરોમાં જેઓ તો તે માત્ર ત્રિલોકનાથ તીર્થંકર ભગવાનજ છે, એવું હવા વિગેરે અને રહેઠાણ વિગેરેની સગવડ માટે જેના હૃદયમાં ઉતર્યું હોય. ત્રણ લોકની અંદર ગ્રામના ચૈત્યથી દૂર દૂરના લત્તાઓમાં રહેવાનું કરે આત્માના આદર્શભૂત કોઇપણ મહાજ્ઞાની પુરૂષ છે, યાવત્ પરાઓમાં અને નજીકના ગામોમાં રહે હોય, તો તે માત્ર ત્રિલોકનાથતીર્થકરભગવાન જ છે, તે સર્વને ગ્રામ અને શહેરના ચૈત્યમાં છે એવી આત્માની ઉન્નતિની કૂંચીરૂપે રહેલી વસ્તુ વાહનઆદિક વ્યવહારની પ્રતિકૂળતાને અંગે રોજ જેના હૃદયમાં વસી હોય, રાત-દિવસના ચોવીસે તો શું? પણ પર્વદિવસે પણ જવાની મુશ્કેલી પડે કલાકમાં આર્તધ્યાન અને વિષયકષાયની કલુષિત છે, અને પોતાના નિવાસસ્થાનમાં ગૃહ-ચૈત્યોની પરિણતિથી થતી અવ્યવસ્થા ટાળવા માટે જેના હયાતિ ઘણા ઓછા મહાનુભાવો કરે છે. પરિણામે હૃદયમાં અચળ શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન થઈ હોય, તેવા તે દૂર અને બહાર રહેવાવાળા કુટુમ્બોમાં જૈનધર્મની કુટુમ્બીજનો તો ગ્રામચેત્યમાં જઈને પણ ભગવાન છાયા રહેવાનો અવકાશ પણ મુશ્કેલી ભર્યો બની જીનેશ્વર મહારાજના દર્શન પૂજન આદિકથી લાભ