________________
૩૩૪
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧૪-૫-૧૯૩૮
દંડે એ પ્રમાણે કેટલાક મનુષ્યો તો એવા છે કે જેઓ એ વૃક્ષ જ્યારે તૈયાર થાય છે ત્યારે જ તેના જગતના વ્યવહારે ચાલીને એમ કહે છે કે ચાર અધિષ્ઠાયકો અધિષ્ઠાતા થાય છે. નવકારબોલો, પરમેષ્ઠિઓજ છે. પાંચમો કોઈ છે જ નહિ. જેઓ નવકારગણો, સઘળો વ્યવહાર કરો, પરંતુ તે સર્વનું આવું માની લે છે તેવાનું ભાગ્ય જ કર્યું છે એમ ફળ મોક્ષ છે, તે સર્વનું છેવટનું પરિણામ મોક્ષ છે માનવામાં શું જરાપણ વાંધો છે કે ? હવે તેઓ ચાર એ ન સમજો તો ખીચડી આખી ઓરીએ અને તે પરમેષ્ઠિને શા માટે માને છે તે જોઈએ. ભગવાન હાલ્લીમાં રંધાયા કરે, પરંતુ તળીઆમાં દાઝી જાય શ્રીતીર્થકરો આચાર્ય, ઉપાધ્યાય અને સાધુ એ ચારને તેના જેવી જ દશા તમારાવાળાની છે. તમે નવકાર તેઓ માને છે.
જાણો છો, ધર્માચરણ કરો છો, પરંતુ એ સઘળું શા સર્વનું મુળ મોક્ષ.
માટે થાય છે એ જે સમજતો નથી તેની ખીચડી ભગવાન શ્રીતીર્થંકરદેવોને તેઓ એટલાજ બળી ગઈ સમજવાની છે. અર્થાત્ જેણે પોતાની માટે માને છે કે તીર્થંકરદેવોની દેવતાઓ સેવા કરતા ખીચડી બળવા ના દેવી હોય તેણે સઘળા હોય છે તેમના સંબંધમાં આઠ પ્રાતિહાર્યો હોય છે. ધર્માચરણનો સાર શું છે અને એ ધર્માચરણનો હેતુ આ બધા કારણથી તીર્થંકરદેવોને માનવા પડે છે. શું છે તે જાણવું જોઈએ. તેઓ આચાયોને એટલા માટે માને છે કે તેમને મૂળવાત વિચારો પોતાને ગચ્છમાં રહેવું છે. અને આચાર્યો સૂત્રાર્થ
હવે આપણે મૂળવાત ઉપર આવી જઈએ. દેતા હોય છે. ઉપાધ્યાયને તેઓ એટલા માટે માને
અભવ્ય આત્માઓ ચાર પરમેષ્ઠિને માને છે. પરંતુ છે કે તેઓ સૂત્ર આપનારા હોય છે એટલે તેમને
પાંચમ એટલે બીજા એવા સિદ્ધ પરમેષ્ઠિને બાકી ઉપાધ્યાયોને પણ માનવા પડે છે અને સાધુને તેઓ
મોક્ષના સથવારા રૂપપણે માનતા નથી, કારણ કે એટલા જ કારણથી માને છે કે તે પોતાના જેવો
તેઓ મોક્ષ માનવાને તૈયાર નથી. હવે જેઓ મોક્ષ હોય છે. પરંતુ અભવ્યો આ ચાર પરમેષ્ઠિને માને
જેવી વસ્તુ ન માનતા હોય, મુક્તિ છે એવી વાત છે, કિંતુ તેઓ પાંચમા પરમેષ્ઠિરૂપ સિદ્ધદેવતાને ૧૧ માનતા નથી ! એવા અભવ્યોને સત્ય માર્ગ પર
જ ન સ્વીકારતા હોય, તેઓ સિદ્ધ અથવા મુક્તને લાવવા માટે આપણે તેને વ્યાજબી રીતે એ વાત ન માને એમાં કાંઈ જ આશ્ચર્ય પામવાનું નથી. જેઓ પૂછી શકીએ કે શ્રીમાન ! કલ્પવૃક્ષ એ સ્વાભાવિક જે વસ્તુ ન માનતા હોય તેઓ એ વસ્તુનો કોઈ ચીજ છે કે ઉગીને થવાવાળી ચીજ છે જવાબ અનુભવનારો જ નથી એમજ કહે તે તદ્દન એ છે કે તે વાવ્યાથી ઉગવાવાળી ચીજ છે અને સ્વાભાવિક છે. હવે આ સઘળી ચર્ચાની સાથે