Page Text
________________
૩૦૯
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૩૦-૪-૧૯૩૮ પ્રમાણે તે જીનેશ્વરભગવાનની મૂર્તિ જ અને તેથી દરેક સ્થાને યાત્રિકગણના સમુદાય સાથે અનેકવિધગુણોના પ્રતિબિંબને ધારણ કરનારી યાત્રિકગણનો નેતા જીનેશ્વર ભગવાનૂની મૂર્તિના હોવાથી મોક્ષાર્થિઓને પોતાના આત્માને તેવો દર્શનનો લાભ લઈ પોતે અને પોતાના સાથીઓને બનાવવા માટે વારંવાર દર્શનની જરૂર છે. વીતરાગત્વની પ્રાપ્તિના ધ્યેયમાં વધારે ને વધારે મૂલવ્યેયને સિધ્ધ કરવા શું કરવું પડે ? ચઢાવે તેમાં આશ્ચર્ય જ નથી. ઉપરના વર્ણનથી જો
ધ્યાનમાં રાખવું કે છોકરાઓ પણ જ્યાં સુધી કે ભગવાન્ જીનેશ્વરમહારાજની મૂર્તિની દર્શનીયતા પુરો નકશો ચિતરવાની શક્તિ ન ધરાવે ત્યાં સુધી જરૂરી અને ઉપયોગિતા જણાવી છે, પરન્તુ તે પહેલાના નકશા ઉપરથી પોતાની દૃષ્ટિ ખસેડતા ઉપરથી ભગવાન્ જીનેશ્વર મહારાજની મૂર્તિ માત્ર નથી. એક કારીગર પણ પોતાનું ધારેલું મકાન પુરૂં દર્શનીય જ છે એમ સમજવું નહિ, પરંતુ તે મૂર્તિ તૈયાર થાય નહિ ત્યાં સુધી કોઈ દિવસ પણ પ્લાન ભગવાન્ જીનેશ્વર મહારાજની માફક આરાધ્ય છે. ઉપરથી મનને કે દૃષ્ટિને ખસેડતો નથી. એટલે જ્યાં ભગવાન્ જીનેશ્વર મહારાજની મૂર્તિની આરાધ્યતા સુધી આ આત્મા વિતરાગદશાને પામીને પૂર્વ માટે કંઈક લખવું ઉચિત ગણીએ છીએ. જણાવેલી વીતરાગતાની સ્થિતિમાં આવે નહિ, ત્યાં દેશનાસમયે શ્રી જીનેશ્વરની ચતુર્મુખતા શાથી? સુધી આ આત્માએ પહેલાના નકશાતરીકે કે પ્લાનતરીકે ઉપયોગમાં લેવાતી ભગવાન્ જીનેશ્વર
શાસ્ત્રોને માનનારા તથા બારપ્રકારની પર્ષદામહારાજની મૂર્તિ ઉપરથી દૃષ્ટિ કે મન ખસેડી શકાય સાધુ સાધ્વી શ્રાવક શ્રાવિકા અને ચારે નિકાયના જ નહિ. આ વાત તો જગતમાં જાણીતી છે અને દેવ દેવીઓને શ્રવણ કરતી વખતે સમવસરણમાં મૂર્તિને નહિં માનનારાઓને પણ આ વાત તો કબલ ધર્મદેશનાને સાંભળવાની વ્યવસ્થાને સમજનારા જ છે કે અક્ષરોનું નહિં માનનારાઓને પણ આ વાત સજ્જનપુરૂષો ભગવાન જીનેશ્વર મહારાજની તો કબુલ જ છે કે અક્ષરોનું જ્ઞાન અને શિક્ષણ ચતુર્મુખતા સ્વીકાર્યા સિવાય રહી શકે જ નહિ. અક્ષરોના માત્ર સંકેત કરાયેલા આકાર દ્વારાએ જ અને ભગવાન્ જીનેશ્વર મહારાજને જન્મથી થાય છે. હવે જ્યારે સંકેત કરાયેલા કલ્પિત વૈક્રિયઆદિલબ્ધિદ્વારાએ ચતુર્મુખપણું હોતું નથી એ આકારોથી જ્ઞાનરૂપી ગુણ થઈ શકે છે, તો પછી સર્વ જૈનોને માન્ય છે એટલે સ્પષ્ટ માનવું જ પડે ખુદ તીર્થંકર ભગવાનના સ્વાભાવિક આકારોવાળી અને શાસ્ત્રકારો પણ જણાવે છે કે જ્યારે જ્યારે મૂર્તિઓથી ખુદ જીનેશ્વરભગવાનના વીતરાગત્યાદિ ભગવાન્ શ્રીજીનેશ્વર મહારાજા દેશના દે છે ત્યારે ગુણોને જાણવાનું અને તેની અદ્વિતીયપરમેશ્વરતા ત્યારે પૂર્વ દિશા સિવાયની બાકીની ત્રણે દિશાઓમાં સમજવાનું કેમ ન બને ?
દેવતાઓ ભગવાનની પ્રતિમાઓ સ્થાપન કરે છે. શ્રી જીનેશ્વરની દર્શનીયતા વિચારી યાત્રિક- કારણ કે ભગવાન જીનેશ્વર મહારાજનું સમવસરણમાં ગણનો નેતા શું કરે ?
બીરાજવું માત્ર પૂર્વદિશામાં જ હોય છે અને ચારે ઉપર જણાવેલા વિચારો સમજીને દિશાઓમાં જવા આવવાના રસ્તા હોવાથી ચારે યાત્રિકગણનો નેતા થનારો મહાપુરુષો દરેક સ્થાને વિદિશામાં એટલે ખુણામાં પર્ષદાનું બેસવું થાય એ આવતા જીનમંદિરોમાં બીરાજમના થયેલી ભગવાન્ સ્વાભાવિક જ છે. અને ચારે ખુણામાં ધર્મ સાંભળવા જીનેશ્વરની દરેક મૂર્તિઓને દર્શન કરવા લાયક ગણે માટે ઉપર જણાવેલી પર્ષદાઓનું બેસવું ત્યારે જ
| SR No. | 520956 |
| Book Title | Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ashoksagarsuri |
| Publisher | Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 674 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Siddhachakra, & India |
| File Size | 20 MB |