________________
૨૯)
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૩૧-૩-૧૯૩૮
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
S
આણસૂરપક્ષીય પત્ર ત્રણમાંથી તરેલી ત્રેપન તૂટીયો
કે
ક્ષીણપુનમનું તપ તેરસે કરવાનું હોત તો વ્યાખ્યા અહોરાત્ર છે. નહિ કે તિથિ ઘટતી તિથિનો ત્રયો કહેત. વળી તેરસે પુનમનો કયો સંબંધ? એક અને વધતા અહોરાત્રનો એક એમ બે મહિના માટે તેરસે ચૌદશ અને ચૌદશે પુનમ કરવી અને યુગમાં વધે છે તિથિ છ વધારી દે તો બીજો મહિનો ચૌદશે પુનમનું તપ કરવું એમ ચોખો અર્થ છે. વધવાનો ન રહે. ચૌદશના ક્ષયે તેરસને બોલવાનો બે તિથિના પલટામાં પહેલાં ભૂલાય તો આગલ જવું નિષેધ કરે એટલે ક્ષય જ થાય. જ પડે. ભેળસેળ માનનારના મતે તો નથી તો પૂર્વતર અપર્વનો ક્ષય નહિં માનવો અને તેથી ત્રિયોશીનીવતુર્વો જરૂર, અને નથી તો પુનમ અમાવાસ્યાના ક્ષયે તેરસનો ક્ષય નહિ માનતાં ત્રયો વિસ્મૃતી ની જરૂર. અને પ્રતિપદાપિ પણ અમાવાસ્યાને ક્ષયને માટે ચોખા શબ્દમાં નહિ જરૂર નથી. પૂર્વ નો અર્થ જ પહેલાની આખી બોલતાં સુચના કરાય છે અને પુનમના ક્ષયે તેનો તિથિપર્વ બનાવવી અને ઉત્તરાનો અર્થ પણ બીજીને તપ આ બુધવારવાળાઓમાંથી કેટલાકો જ્યારે તરસે જ પર્વ ગણવી એ છે (ઉદયવાળી તે જ ગણાય) કરવાનું કહે છે અને ભૂલે તો પડવે કરવાનું કહે પૂર્વસ્યાં ૩ત્તરસ્ય એ ટીપનાની અપેક્ષાએ છે તેમ છે. ત્યારે કેટલાકો ચૌદશ પુનમે ભેળી માનીને સાતમ તેરશાદિ કથનપણ તેમજ છે. પુનમની ચર્ચા ચૌદશના તપથી પુનમનો તપ આવી ગયો કહે છે. હોવાથી ચૌદશ તેરસની વાત છે બાકી બધી કેટલોક વર્ગ તો તેવી વખત એક પર્વ ઓછું થાય પર્વતિથિયો માટે છે. ૧૮૮૫ ની તેરસની વૃદ્ધિની તો ફીકર નથી એમ જણાવવા આજ્ઞાની દુવા ફેરવે વાત તેર બેસણાવાળાઓએ વૈયરિVાપા ને નામે છે, એ બધામાં જો કે પરંપરાથી અને શ્રી દેવસૂરની જણાવી છે. સાડીત્રીશદિનનો મહિનો હીરસુરિજીના રોલશીવતુર્વઃ આદિ પદથી લેવામાં તો અવમાત્ર પણ ન રહે તો અતિરાત્ર સ્પષ્ટપણે તેરસે ચૌદશ અને ચૌદશે પુનમ કરવાની તો રહે જ ક્યાં ? ઉત્તરાધ્યનમાં પૌરૂષીમાન અને તેરસે ચૌદશ કરવી ભૂલી જાય તો ચઉદશે વ્યવહારનું છે, સૂર્યમાસ નિશ્ચયનો છે. અતિરાત્રનો કરવી જ પડે અને પુનમ પછી પડવાને જ દિવસે