________________
૨૪૫
શ્રી સિદ્ધચક્ર
માર્ચ ૧૯૩૮ એવો નિયમ ટકી શકે નથી. વળી વર્તમાનમાં જે નામ ભજવું છે તેઓને તો ઇશ્વરની સ્થાપના માન્યા ફોટોગ્રાફરો ફોટાઓ લે છે તે ફોટાઓમાં જેઓના સિવાય છૂટકોજ નથી. ફોટા પડેલા હોય છે તેઓનાં વર્ણ અને માન સરખાં મૂર્તિ માન્યા વિના ચાલે તેમ નથી. હોતાં નથી એ પ્રત્યક્ષજ છે, છતાં તો ફોટાએ ઉપરથી જો કે કેટલાકના મતે ઈશ્વર અશરીરી અને અસલ વ્યક્તિનું ચિત્ર નથી એમ કોઇપણ સમા જગદવ્યાપક છે. તેથી ઈશ્વરની પ્રતિમા ન થાય મનુષ્ય તો કહી શકે તેમ નથી. મૂર્તિને નહિં એમ કહેવાનો છે, પરંતુ જ્યારે જગત્ એ મૂર્તિમત્ માનનારો વર્ગ જો કિશ્ચિયન હોય છે તો પ્રાચીન વસ્ત છે અને તેનો આકાર કોઇપણ જાતનો છે તો પંથવાળો જ રોમનકેથોલીક હોય છે તે તો તે ઇસુની પછી ઈશ્વરનો પણ તેજ આકાર જગદવ્યાપીપણાને મૂર્તિને માનવાવાળો જ હોય છે, પરંતુ પ્રોટેસ્ટંટ માટે માનવો પડે ગોળનો જેમ સ્વતંત્ર આકાર નથી તરીકે પ્રવર્તેલો નવો પંથ ઈસુની મૂર્તિને નથી માનતો છતાં ઘડામાં રહેલ ગોળનો ઘડો એજ આકાર હોય એમ પોતાને ગણાવે છે, છતાં તેઓ પણ પણ છે. તેવી રીતે જગતમાં ઈશ્વર વ્યાપક છે એમ પોતાના દેવળ ઉપર તથા પોતાની પાસે જે ક્રોસ માનનારાને પણ જગતના આકાર સરખા રાખે છે તે કેવળ ઈશુનું સ્થાપન જ છે. આકારવાળી ઈશ્વરની મૂર્તિ ઇશ્વરની આરાધના માટે સ્થાપનાનું પ્રાબલ્ય કેટલું?
માનવીજ પડે, પરંતુ એક વાત ધ્યાનમાં રાખવાની વળી વ્યવહારમાં સિક્કા સ્ટેમ્પો (એટલે છે કે ઈશ્વરને સર્વથા શરીરરહિત માનવામાં આવે દસ્તાવેજના ત્યા પોસ્ટના વિગેરે) સ્થાપનાવાળાજ તો તેને મુખ ન હોય, અને મુખ ન હોય તો આદરાયેલા છે. જો સિક્કા વગેરેમાંથી સ્થાપના વક્તાપણું ન હોય, અને જો વક્તાપણું ન હોય ઘસાઈ જાય છે તો તે ભંગાર અને રદી કાગલમાંજ તો તેમના મતના શાસ્ત્રો ઇશ્વરે કહેલાં હોય એવો ગણાય છે. વળી ટપાલમાં નાંખવામાં આવતાં સંભવજ નથી, એટલે બાયબલ, કુરાન, અને વેદ કાગલો વિગેરે સ્થાપના રૂપ અક્ષરો દ્વારાએજ એ ઈશ્વરનાં કહેલાં નહિ, પણ ઈશ્વરના નામે મોકલાય છે, અને તે પહોંચે છે. કોઇપણ મનુષ્ય બીજાઓએ કલ્પેલાં માનવાં પડે. સરનામું કર્યા વગર જેની ઉપર કાગળ મોકલવો પરમેશ્વરનાં વચનો તે સાક્ષાત્ શ્રવણ કરવાનું હોય તેનું માત્ર નામ લઈને કાગળ ટપાલમાં નાખે સદભાગ્ય કોને ? તો તે પહોંચતો નથી, એમાં કોઇથી ના પડાય તેમ વાચકવૃંદે ધ્યાન રાખવું કે સાક્ષાત્ નથી, એટલે નામ કરતાં સ્થાપનાનું કેટલું પ્રાબલ્ય પરમેશ્વરનાં વચનોને સાંભળવાનું સદભાગ્ય જો છે એ હેજે સમજાય તેમ છે, વળી સ્મરણ કોઈને પણ મળ્યું હોય તો તે માત્ર જૈનજનતાનેજ કરનારાઓને નામ માત્રથી તેના ગુણોનું અનુમાન મળેલું છે. કારણ કે તેઓ પોતાનાં શાસ્ત્રો પરમેશ્વરે કે સ્મરણ તેવું થઈ શકતું નથી. તો પછી કહેલાં છે એમ માને છે. બાયબલ અને આદર્શપુરૂષપણાનો ખ્યાલ તો આવેજ ક્યાંથી ? કુરાનવાળાઓએ વચમાં પુત્રની અને સંદેશવાહકની પરન્તુ જેની આકૃતિ દેખેલી હોય તેનું જો આકૃતિના કલ્પનાઓ કરી છે, અને તે દ્વારાએ પરમેશ્વરનાં સ્મરણ સાથે નામનું સ્મરણ કરવામાં આવે તો જરૂર વચનો આપ્યાં એમ માન્યું છે, વળી વેચવાળાઓએ તેના ગુણોનું અને તેના આદર્શપુરૂષપણાનું સ્મરણ પણ અગ્નિ વાયુ અને રવિથી વેદત્રયીનો ઉદ્ધાર થયા સિવાય રહેતું નથી, એટલે જેઓને ઈશ્વરનું માન્યો છે, એ વિગેરે વસ્તુ સમજીને વિચારનારો