________________
૩૭૫
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૮-૬-૧૯૩૭
ગતાંકથી ચાલુ
ખરતરો ગણાય તેમાં આશ્ચર્ય શું? આ વાત તો પુત્યંતરનિપUવો નેત્ર નિદUTો ખરતરોને પણ કબુલ જ છે કેમકે શ્રી વીસ સંગાથા gયય ને વધુ જિનેશ્વરસૂરિજીએ જ ૧૦૮૦ માં જાવાલમાં I૪૮ વ્યાધ્ય-પુસ્તક્ષત્તિનિયાહૂ-ઘરતર- બનાવેલ શ્રી અષ્ટકજીની ટીકા શ્રી જિનચંદ્રસૂરિજીની નિશ્વિતપુતચિહ્મપુસ્તળનારદપુષ્યિ : સંવેગરંગશાલા અભયદેવસૂરિજી મહારાજના અનેક સમાનીતપુતામ્ યો નિયસ્તસ્માન્ પ્રસિવુિં વિવરણો તથા શ્રી જિનેશ્વરસૂરિજી અને શ્રી શિનોfaufત્રિવનાશ નેસનો નિરવ અભયદેવસૂરિજીની પરંપરાવાળા આચાર્યોના ગ્રંથો નનપ્રસિદ્ધનાત તક્ષ િવદુ વ્યક્તિ યથા થી તથા યાવત્ જિનવલ્લભ અને જિનદત્તના ગ્રંથોમાં પણ રતર: ક્ષીપાવર: મારો પ્રસ્તાવોઐ: સ્વરે ખરતરગચ્છ તરીકેનું નામનિશાન જ નથી. वक्तुमप्यशक्ताः संजाताः
ખરતરની ખાંપણને તો જિનપતિ પછી જ પ્રખ્યાતી ખરતરે લખેલા પુસ્તકથી બીજાં જે નાડલાઈ મળી છે. એ ઉપરથી સ્પષ્ટ સમજાશે કે શ્રી આદિથી લવાયેલા પુસ્તકથી જે નિર્ણય થયો અને જિનેશ્વરસૂરિથી ખરતર નીકળ્યા જ નથી. આ બધી જિનમંદિરોમાંના શિલાલેખોના અક્ષરોના સદભાવથી હકીકત માત્ર સત્યતાની ખાતર લખવી પડે છે. બાકી જેસલમેરમાં તે ખરતરોનું ખોટું લખાણ કરવાનું તો જૈની નામ ધરાવનાર કે ભગવાન મહાવીર કરતુત ખુલ્લું થયું અને સેંકડો જનોમાં જાહેર થયું મહારાજના શાસનમાં ગણાતા જીવો કંઈ ઉત્તમ જ અને તેને લીધે ખરતરો એવા થઈ ગયા કે ઉંચે હોય અને અધમ કે અધમાધમ ન હોય તેમ નથી. સ્વરે બોલવાની પણ તેઓમાં તાકાત રહી નહિ. માટે શ્રી જિનેશ્વરજીથી ખરતરો થયા હોય તો પણ ભગવાન મહાવીર મહારાજના શ્રીગુણચંદ્રસૂરિજી જિનવલ્લભ અને જિનદત્તની હલાહલ વિષ જેવી કે જેઓ શ્રીજિનેશ્વરસૂરિના શિષ્ય શ્રી પ્રરૂપણાનું પાન કરનારો ગચ્છા થાય તો તે આખોએ અભયદેવસૂરિમહારાજના પ્રસન્નચંદ્રના કથનથી પૂર્વજના નામને અજવાલી દિશાએ લઈ જવા કરતાં ચરિત્રને કરનારા છે તેઓ પોતાની પરંપરા અન્ય દિશાએ જ લઈ જાય છે. ખાતરોનો ધંધો જણાવતા સહિત ચંદ્ છન્નમિ એમ જણાવે મોટાના નામે ચરી ખાવાનો હોવાથી જ તો છે. પરંતુ ખરતરપણાનું નામનિશાન પણ જણાવતા ૩પશસતિ કરનારને રેગ્ય: પ્રતિષ્ઠામાપત્રો, નથી. સુજ્ઞપુરુષો હેજે સમજી શકશે કે જો શ્રી કચ્છ: રતરામથ: એમ શ્રી અભયદેવસૂરિજીના જિનેશ્વરસૂરિજીથી ખરતરગચ્છ નીકળ્યો હોત કે વર્ણનમાં લખવું પડ્યું અને મહારાજ તેઓને જો ખતરોનું કલ્પેલું ખડતલના પરાવર્તનમાં વિજયદાનસૂરિજીને પ્રઘોષે કહેવડાવે છે. એમ થયેલું ખરતર બિરૂદ મળ્યું હોત તો શ્રી જણાવવું પડ્યું. ખરતરો પણ ખરતરની ઉત્પત્તિથી ગુણચંદ્રસૂરિજી જરૂર ચાંદ્રકુલની માફક અભયદેવસૂરિજીથી તો માનતાં નથી અને શ્રી ખરતરગચ્છને પણ જણાવત અને જ્યારે શ્રી અભયદેવસૂરિ મહારાજ પોતાને ખરતરગચ્છીય જિનેશ્વરસૂરિજીની પરંપરાવાળા જ શ્રી તરીકે જણાવતા નથી તો પછી ખરતરગચ્છની ગુણચંદ્રસૂરિજી પોતાને ખરતરની પટ્ટપરંપરામાં કે પ્રતિષ્ઠા શ્રી અભયદેવસૂરિજીથી શી રીતે થઈ તે ગચ્છમાં ન જણાવે તો પછી નિર્માતા અને ગણાય ? પરંતુ ઉપર જણાવ્યું તેમ જિનપતિએ
વિદિયા સહુસંત એ માત્ર ગુણને જણાવનાર જ પોતાના કે પોતાના પૂર્વજોના નામે પણ પ્રતિષ્ઠા વિશેષણ તરીકે રહે અને રિયર કે ઉરિયા લખી મેળવી શકાય તેમ ન રહ્યું તેથી શ્રી અભયદેવસૂરિજીને નાંખનારા ખોટા દસ્તાવેજ બનાવનારા જેવા જ નામે અને શ્રી જિનેશ્વરસૂરિજીના બહાને પ્રતિષ્ઠા