________________
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૩૦-૧૦-૧૯૩૬
પ્રશ્નફાર: ચતુર્વિધ સંઘ,
૪૪માધાનશ્રાસ્ટ: મકશાસ્ત્ર પ્રાદંગી આગમોધ્ધારક, શ્રીસાગરાનંદસૂરીશ્વરજી મ.
7/AE
પ્રશ્ન ૮૩૯- બીજ પાંચમ આદિનો ક્ષય અને વૃદ્ધિ પૂર્વતિથિ: વાય વૃદ્ધ વાર્યા તથોત્તરી અર્થાત્ જીતશાસ્ત્ર પ્રમાણે હોય કે નહિ?
બીજઆદિ પર્વતિથિનો ક્ષય હોય તો પહેલાંની તિથિને સમાધાન- શ્રીસ્થાનાંગસૂત્ર તથા સૂર્યપ્રજ્ઞપ્તિ આદિ પર્વતિથિ તરીકે માનવી અને તિથિની વૃદ્ધિ હોય તો સૂત્રો અને જ્યોતિષ્કરંડક આદિ પ્રકરણોને અનુસારે બીજી તિથિને એટલે ઉત્તરની તિથિને પર્વ તરીકે સાફ સાફ જણાય છે કે બીજા પાંચમ આદિ માનવી. પર્વતિથિઓનો ક્ષય હોઈ શકે છે, પણ તિથિઓની પ્રશ્ન ૮૪૧- જ્યારે બીજ આદિનો ક્ષય હોય એ વૃદ્ધિ થવાનો પ્રસંગ ઓછો છે, છતાં ક્ષય અને વૃદ્ધિના અરસામાં શ્રીઉમાસ્વાતિવાચકજીના વચન પ્રમાણે પ્રસંગો નિયત છે.
પહેલાંની પડવા આદિમાં બીજ આદિ પર્વતિથિની પ્રશ્ન ૮૪૦- શ્રી જૈનશાસ્ત્ર પ્રમાણે બીજ આદિ ક્રિયા આરાધના કરી લેવી એ માની લઈએ પણ બીજ તિથિઓનો ક્ષય થાય છે અને વર્તમાનમાં લૌકિક આદિ પર્વતિથિના ક્ષયે તેની પહેલાંની પડવા આદિ ટાગોને આધારે ચાલવાનું હોઈને બીજ આદિ અપર્વતિથિનો ક્ષય કેમ માનવો? તિથિઓની વૃદ્ધિ પણ અનિયતપણે થાય છે, તો તે સમાધાન- ધ્યાન રાખવાની જરૂર છે કે જે જે બીજ આદિની પર્વતની આરાધના કરવાની ક્રિયા પર્વતિથિ બીજ આદિની આરાધના તપ આદિથી કરાય શું ઉડાડી દેવી અને બેવડી કરવી ?
છે તે તે પર્વતિથિ સવારમાં જ કે સવારના સમાધાન-પર્વઅનુષ્ઠાનની ક્રિયાનો પર્વતિથિનો ક્ષય પ્રતિક્રમણમાં પચ્ચખાણના વખતથી જ લેવાય છે હોય છે પણ નાશ ન થાય તેમજ પર્વતિથિની વૃદ્ધિ અને બીજી તિથિના સૂર્યોદયના વખત સુધી લેવાય હોય તો તેથી તિથિની ક્રિયાની વૃદ્ધિ પણ ન થાય છે, માટે જો બીજ આદિના ક્ષયે એકમપડવા આદિની અને તેની જ શ્રીઉમાતિવાચકજીના પરંપરાગત સવારથી જો ત્રીજ આદિના સૂર્યોદય સુધી બીજ આદિ કા કામ કરો સ્થાને સ્થાન જણાવે છે કે માની લઈએ તો પછી પડવા આદિ તિથિનો ક્ષય
