________________
૩૫૪
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૫-૫-૧૯૩૭ પડે છે. તેવી રીતે આ મહોપાધ્યાયજીએ કરેલું અંકના લખાણથી સ્પષ્ટ માલમ પડે છે. તેમાં જણાવે કુપાક્ષિકોનું ખંડન પણ અન્ય અને સ્વ બન્નેને અકારું છે કે ખરતરોના શ્રાવકો પૂછવા આવ્યા કે શ્રીપૂજ્ય થઈ ગયું હતું. એ વાત દર્શનવિજયજીએ કરેલ ! (શ્રીમાન્ વિજયદાનસૂરિજી મહારાજ તે વખત વિજયતિલકના રાસથી જેમ જણાય છે તેમ ખુદ તીર્થાધિપતિ હતા) શ્રીઅભયદેવસૂરિ મહારાજ ક્યા મહોપાધ્યાયજીએ પોતે પણ ચોથા વિશ્રામમાં ૮૯ ગચ્છના હતા? આવી રીતે ખરતરોના શ્રાવકોએ અને ૯૦ ગાથા લખી તે હકીકત સ્પષ્ટપણે જણાવી પૂછેલા પ્રશ્નના ઉત્તરમાં મહારાજ છે. અર્થાત્ મહોપાધ્યાયજીની ધ્યાન બહાર નહોતું શ્રીવિજયદાનસૂરિજી જણાવે છે કે “પ્રઘોષે તો કે હું કુપાક્ષિકોનું ખંડન કરું તેથી સ્વપક્ષવાળાઓ ખરતરગચ્છ કહેવડાવાય છે. આવી રીતે ખરતરોને પણ કેટલાક નારાજ છે. જુઓ તે ગાથાઓ - ખોટું ન લગાડાય તેવો અભિપ્રાય રાખી પ્રઘોષને
एएण कोइ मूढो मच्छरगमिओ हु कोइ આગળ કરવામાં આવ્યો. વાચકવૃંદ હેજે સમજી कायालो। अब्भासवत्तिओ वा नेहंतो तंमि मुहरि । શકે તેમ છે કે મહારાજ વિજયદાનસૂરિજી सिया॥८९॥ एसो न दूसियव्वो न दूसिओ जेण સહસ્ત્રાભિધાનધારક શ્રી મુનિસુંદરસૂરિજી કે જેઓએ पुव्वसूरीहिं। सोवि मुहमुदिओ खलु आणाइभंगाइ । ગુણવંથલીમાં સ્પષ્ટપણે જિનદત્તક્રિયા કોશના વયોÉિ૨૦ |
ઉચ્છેદક તરીકે જિનદત્તને સૂચવી ખરતરોની અર્થાત્ આ ઉપરથી જે કોઈ મુર્ખ ઈર્ષ્યાથી ઉત્પત્તિ જિનદત્તથી થયેલી જણાવી છે તેઓની ભરેલો બહુબોલો અથવા ખરતરોના પરિચયવાળો નજીક પાટ પરંપરાવાળા હોવાથી આચાર્ય મહારાજ અગર તે ખરતર ઉપર રાગ ધરનારો વાચાલતા શ્રીઅભયદેવસૂરિજીની વખતે ન તો ખરતરોની કરે કે એ ખરતરોનું ખંડન કરવું નહિ, કારણ કે હયાતી હતી અને ન તો શ્રીઅભયદેવસૂરિજી ખરતર પૂર્વાચાર્યોએ ખરતરોનું ખંડન કર્યું નથી એમ બોલે જેવા ગચ્છમાં થયા છે એમ નક્કી જાણવા છતાં તેનું મોડું પણ આશાભંગ આદિ શ્રીઅભયદેવસૂરિની બાબતમાં પ્રધોષને આગળ કરે શ્રી મુનિસુંદરસૂરિજીના વચનથી બંધ થઈ જાય છે. તે સ્પષ્ટપણે સમજાવે છે કે આવેલા ખરતરોને આ બધી હકીકત જો વિચારવામાં આવશે તો તેઓ નારાજ ન કરવા એ જ એઓનું ધ્યેય હોય. વળી સ્વગચ્છ પરગચ્છ બનેમાં અમારા કેમ થયા હશે? ભગવાન અભયદેવસૂરિજીના કરેલા અનેકગ્રંથો તેનો ખુલાસો થશે દેશને અંગે મવાલપક્ષ વિદ્યમાન છતાં અને તેમાં પોતાનું ચંદ્રકુલ સ્પષ્ટપણે વિરોધિઓને કંઈ કરી શકતો નથી, તોપણ જણાવ્યા છતાં તેમની બાબતમાં પ્રધાષને આગળ જહાલપક્ષના મનુષ્યોને તો વીણી વીણીને વીખી કરે તે કેવલ ખરતરોને રાજી કરવા માટે જ હોઈ નાખે છે. તેવી રીતે શાસનવિરોધીઓની સામે આંખ શકે. ઉંચી નહિં કરનારા કેટલાક તપાગચ્છ નામવાલાઓ વળી શ્રીઉમાસ્વાતિવાચકજીના ક્ષયે પૂર્વ મહોપાધ્યાયજીને તો વીખી નાંખવામાં ઘણો મોટો વાળા પ્રધોષની માફક અનુપલબ્ધ ગ્રન્થો કેમ ગણાય ભાગ ભજવતા હશે. ખુદ મહોપાધ્યાયજી જેઓને ? વળી કહેવડાવે છે એમ કહેવામાં પણ અહિ પ્રધોષ પોતાના વિદ્યાગુરૂ તથા યુગપ્રધાન તરીકે વર્ણવે છે છે એમ પણ નહિ કહેતાં પ્રધોષે કહેવડાવે છે એમ તેઓ પણ કેવા વિરોધીઓથી ખસે છે તે વાત જે જણાવે છે તે સ્પષ્ટ કરે છે કે મહારાજ આત્માનંદપ્રકાશના પંદરમાં વર્ષના ત્રીજા ચોથા શ્રીખરતરગચ્છવાળાને નાખુશ કરવા માગતા નથી