________________
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
૨૮૬
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧૧-૪-૧૯૩૭ એ છે કે તેમણે એ નાદાનને હિરામોતીની કિંમત કોઈ કહેતું નથી, અને જો એવું કોઈ કહેનારો હોય સમજાવવા પ્રયત્ન કરવો જોઈએ.
તો તે બાળકનો મિત્ર નથી, પરંતુ બાળકનો ઘાતક જેમ હીરામોતીના મહત્વને ન સમજનારાજ છે. દવાનો ગુણ શુદ્ધિ લાવવાનો હોય છે માણસ પણ એ અલંકારો ધારણ કરે છે પણ ધર્મનું મુલ્ય બેભાન થઈને પડ્યો હોય, પોતાના દેહની પણ શુદ્ધિ ભલે ન સમજતો હોય છતાં તે એથી શોભે જ છે, ન હોય, છતાં તેવા માણસને તમે શુધ્ધિની દવા યાદ રાખવાનું છે કે હીરામોતીનું મૂલ્ય ન આપો તો તેથી તેને ગેરલાભ થતો જ નથી, પરંતુ સમજનારા પાસે આપણે એ વસ્તુઓ ફેંકાવી દેતા ફાયદો જ થાય છે. અને પેલો બેભાન થયેલો માણસ નથી જ, પરંતુ તેને એ વસ્તુઓની કિંમત જ શુધ્ધિમાં આવે છે. આપણો આત્મા એ પણ ધર્મરૂપી સમજાવીએ છીએ, તે જ પ્રમાણે અજ્ઞાનતાથી પણ દવાનો જ પરિચયવાળો થઈ અભિલાષી થવો ધર્મને આચરનારા પાસે ધર્માચરણ છોડાવી ન દેતાં જોઈએ છે. તેને ધર્મનું મૂલ્ય સમજાવવું એજ સજ્જનોની ફરજ આ આત્માને રોગ થયો છે અને મહાભયંકર છે. જે કોઈ ધર્મનું, ધર્મની ક્રિયાનું અથવા ધર્મના રોગ થયો છે. આત્માને થયેલો રોગ સીધો સાદો પરિણામનું મૂલ્ય નથી સમજતા તેમની પાસે નથી, કષાયોરૂપી ભયંકર રોગો તેને વળગેલા છે, ક્રિયાઓ છોડાવી દેવાની જેઓ વાતો કરે છે તે વાતો એ રોગોમાંથી મુક્ત કરવાને માટે જ તીર્થંકરદેવોએ કરનારા પણ સ્વાર્થી અને શાસનની દૃષ્ટિએ આત્માને માટે- ધર્મજ નામની સિદ્ધ ઔષધી નિર્માણ અસત્યભાષીઓ જ છે. ખરી રીતે તો એવા ધર્મનું કરી છે. દાક્તર જે દવાઓ આપે છે તે દવાનું મૂલ્ય ન સમજ્યા છતાં ધર્મ આચરનારાઓને પણ સ્વરૂપ, તે દવા એ ક્યા દ્રવ્યથી બની છે? કેવી ધર્માચરણ કરતા રહેવા દઈ વધારામાં તેમને ધર્મનું રીતે બની છે ? એ બધી વસ્તુ દરદીઓ જાણતા મૂલ્ય સમજાવવાનો પ્રયત્ન કરવાની જ જરૂર છે. નથી, તેમ દાક્તર એ સઘળું સમજાવીને જ દરદીને
નાનો બાળક દવામાં સમજતો નથી તે દવા દવા આપતો નથી, એજ પ્રમાણે આ ભવ્યજીવ પણ પીવાનું યોગ્ય માનતો નથી અને દવા પીવા ડાતો
સંસારતાપથી પીડાતો દરદી હોવાથી તેમજ અજ્ઞાન
હોવાથી તે પણ ધર્મને સમજી શકતો નથી. આ નથી એટલા જ માટે આપણે તેને દવા પીવાની છોડાવી દેતા નથી, પરંતુ તેને સમજાવી પટાવીને
સંયોગોમાં જીવના હિતૈષીનું તો એ કામ છે કે તેણે દવા પાઈએ છીએ, કારણ કે ઇચ્છા ઉપરાંત દવા
જીવને ધર્મના આચારોમાં લાવી ધર્મનું સ્વરૂપ
સમજાવવું જ જોઈએ. એટલાજ માટે શાસ્ત્રકાર પાવામાં આવી હોય તો પણ એ દવા નુકશાન ન
મહર્ષિઓએ સ્થળે સ્થળે કહ્યું છે કે ગમે તેવું કરતાં ફાયદો જ કરે છે.નાનો બાળક અજ્ઞાન છે
પચ્ચખાણ હોય કદાચિત્ ખંડિત પચ્ચકખાણ હોય તે માંદો હોય, બિછાને પડેલો હોય, ત્રિદોષ જેવા અથવા તો લાલચ આદિથી કરાયેલું પચ્ચખાણ મહાભયંકર વ્યાધિથી પીડાતો હોય તેને તમે દવા હોય, પરંતુ એ દરેક પ્રકારનું પચ્ચખાણ પાવા જાઓ તો એ બાળક કદાપિ પણ દવા પીવાની જિનભક્તિઆદિવાળું હોય તો સાચા પચ્ચકખાણને ખુશી તો ન જ બતાવે, પરંતુ બાળક દવા પીવા લાવનારૂં જ નીવડે છે. ખુશી નથી માટે તેને દવા જ ન પાવી જોઈએ એમ
(અપૂર્ણ)