________________
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
"ા નવા
४७७
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૩-૮-૧૯૩૬ તેમ અનીતિના નિવારણ ઉપર જ ધ્યેયવાળા છે. છે કે પ્રથમ સનાતન સત્યવાદિયોની અપેક્ષાએ તે કેટલાક લોકો જેમ અનીતિને નિવારવામાં દંડની જ ક્ષત્રિય જાતિ અને કૃત્રિમ સૃષ્ટિવાદિયોના મંતવ્ય મુખ્યતા ગણી માત્ર દંડને જ રાનું તેજ ગણાવે છે. પ્રમાણે આદ્યમાં બ્રાહ્મણજાતિ ઉત્પન થઈ હોય, પણ તેમ ભગવાનનું ધ્યેય દંડ ઉપર જ હતું નહિં તેમ જ તે એક ક્ષત્રિય કે બ્રાહ્મણજાતિનો મુખ્ય જાતિભેદ દંડને એક રાજ્યતેજ તરીકે ગણાવનાર કે ગણનાર થયા પછી ઘણે કાલે તે ક્ષત્રિય કે બ્રાહ્મણ જાતિના
હોતા, અને તેથી જ આગળ જણાવ્યા પ્રમાણે પેટા ભેદરૂપ અવાંતર જાતિઓ થઈ એમ સનાતન શિક્ષકવર્ગમાં પણ તેઓએ વિભાગો કરેલા છે. સત્યવાદિયાના હિસાબે નથી. સનાતન સત્યવાદિઓના શિક્ષકવર્ગના વિભાગોનો ક્રમ અને હિસાબે તો ક્ષત્રિય જાતિનો મુખ્ય ભેદ સ્થાપન કે વિભાગોની સંખ્યા
ઉત્પન્ન કરાયો તે જ વખતે તે ક્ષત્રિયજાતિની પેટા આપણે ઉપર જોઈ ગયા છીએ કે ભગવાનું
જાતિયોના ભેદો ઉત્પન્ન થયા કે કરાયા. તે
- ક્ષત્રિય જાતિના પેટા ભેદો ચાર કરાયા હતા. તે ચાર શ્રી ઋષભદેવજીને રાજ્યાભિષેકથી રાજ્યગાદી ઇન્દ્રમહારાજ અને તે વખતના સર્વયુગલિક મનુષ્યો
ભેદો આ પ્રમાણેઃ-૧ ઉગ્ર ર ભોગ ૩ રાજન્ય અને
૪ ક્ષત્રિય, આવી રીતે ક્ષત્રિયજાતિના ચાર પેટા ભેદો તરફથી મળવાથી તેઓને અનીતિના નિવારણ માટે
ઉત્પન્ન થયા. તથા નીતિની પ્રવૃત્તિ કરવા માટે શિક્ષકવર્ગ કહો કે જે શિક્ષકજાતિ કહો, પણ એને ઉત્પન્ન કરવાની જરૂર ક્ષત્રિયોનું આધિપત્ય કે બ્રાહ્મણોનું જણાઈ, ભગવાન્ શ્રી ઋષભદેવજીએ પોતે શિક્ષકવર્ગ ઉપરની હકીકત વાંચનાર અને વિચારનાર જે ઉત્પન્ન કર્યો તે માત્ર તેમની જ નિશ્રાવાળો હતો,, હેજે સમજી શકશે કે જગતનું કહો કે સમગ્રદેશનું અને તેથી તે શિક્ષકવર્ગ જે પ્રજાના હૃદયમાં આવી કહો, હાય તેનું કહો, પણ પ્રથમ આધિપત્ય જો પડતા અનીતિકારોના ક્ષતોને રૂઝવનારો હોવાથી કોઈને પણ સોંપાયું હોય કે કોઈને પણ મળ્યું હોય ક્ષત્રિય કહેવાય અને હેલવ્હેલો જુદી જાતિરૂપે તો તે માત્ર ક્ષત્રિયજાતિને જ આધિપત્ય મળેલું છે, ઓળખાયો. શાસ્ત્રકાર એટલા માટે બે વાત સ્પષ્ટ એમ માનવું જ પડશે, જો કે કેટલાક આદિમાં પણ કહે છે. એક તો હેલો જાતિભેદ ક્ષત્રિયોનો બ્રાહ્મણ જાતિનો ભેદ ઉત્પન્ન થયો માને છે, પણ થયો, અને તેથી રાજ્યની ઉત્પત્તિ કે પ્રવૃત્તિના કાલથી તેઓ તેઓના મતે જ માત્ર જ્ઞાનદેવાવાળા હોવાથી બે જાતિઓ થઈ. બીજી વાત એ કે એ આખી આચાર્યના કે શિક્ષકનાં સ્થાનમાં આવે, પણ શિક્ષા શિક્ષકવર્ગની ક્ષત્રિય જાતિ તે સ્વતંત્ર હોતી પણ કરનાર એવો શિક્ષક વર્ગ બ્રાહ્મણનો હતો એમ કહી ભગવાન્ શ્રી ઋષભદેવજીને આશ્રિત હતી. એટલે શકાય જ નહિ. એટલે બ્રાહ્મણની જાતિ પ્રથમ પાંચસે સુભટના ટોળાની માફક નાયક વિનાની કે ઉત્પન્ન થયેલી માનીયે તો પણ જગતનું આધિપત્ય પરસ્પર સંબંધ વિનાની તે ક્ષત્રિય જાતિ નહોતી. તો તે જાતિને મળી શકે જ નહિં, વળી એ પણ આવી રીતે ઉત્પન્ન થયેલ ક્ષત્રિયજાતિ રૂપ ધ્યાનમાં રાખવા જેવું છે કે બ્રાહ્મણ જાતિની આદિમાં શિક્ષકવર્ગમાં પણ સર્વ ક્ષત્રિયો એક જ પ્રકારના હતા ઉત્પત્તિ માનનારે પ્રથમ ક્ષત્રિય વૈશ્ય કે શુદ્રની હયાતી એમ હોતું અને હોય પણ નહિ, તે ક્ષત્રિયવર્ગની જ માની નથી, ત્યારે ભગવાન્ શ્રી ઋષભદેવજીના જાતિમાં પણ પેટા જાતિયો તે જ વખતે ઉત્પન્ન રાજ્યકાલથી થયેલી વર્ણવ્યવસ્થામાં સર્વ વર્ણોના થયેલી હતી. અર્થાત્ જેમ કેટલાક મનુષ્યોનું ધારવું મનુષ્યોની હાજરી તો ક્ષત્રિયોની ઉત્પત્તિની વખતે