________________
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧૨-૧૦-૧૯૩૫
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
આગમ-રહસ્ય દ્રવ્યનંદીરૂપી ત્રીજો ભેદ
નિક્ષેપ-દ્રવ્ય-નોઆગમ-વ્યતિરિક્ત પૂજા પહેલાં પણ પરોપકારમાં કેવા લીન હતા એ અનુપકૃત પરહિતરતતા
જણાવવા અંગે નયસારના ભવમાં સમ્યકત્ત્વ
પામ્યા પહેલાં પણ સાર્થથી વિખૂટા થઈને નદીના નિરૂપણને અંગે નામ, સ્થાપના, દ્રવ્ય
જંગલદ્વારાએ આવેલા સુવિહિત મહાપુરુષોને અને ભાવ એ ચાર નિપાનું વિવેચન કરતાં નામ
દીધેલા દાન વિગેરેનો અધિકાર આગળ જણાવી અને સ્થાપનાદિનક્ષપાનું સ્વરૂપ તથા નામનંદી અને
ગયા. સ્થાપનાનંદીનું સ્વરૂપ આગળ જોઈ ગયા, અને દ્રવ્યનંદીના સ્વરૂપને અંગે દ્રવ્યનિક્ષેપાનું સ્વરૂપ વાક્યોના જત્થાને વૃત્તાન્તોનો જત્થો કધાય કે? જણાવતાં આગમથકી દ્રવ્યનિક્ષેપો અને નોઆગમથકી જો કે વૃત્તાંત અધિકાર વિગેરે વસ્તુઓને નહિ જ્ઞશરીર અને ભવ્ય શરીર રૂપી દ્રવ્યનિપાનું સ્વરૂપ સમજનારાઓએ વાક્યોને અધિકાર તરીકે ગણી કે જણાવ્યું, અને તેના ત્રીજા જ્ઞશરીર, ભવ્યશરીરથી, વૃત્તાંત તરીકે ગણીને બીજા વૃત્તાંતો શ્રીનયસારના વ્યતિરિત નોઆગમ દ્રવ્યભેદને જણાવતાં ત્રિલોક સંબંધમાં શાસ્ત્રોમાં છે એમ કહેવા સાહસ કર્યું છે, નાથ તીર્થકર ભગવાનની સ્નાત્રાદિકે કરાતી પૂજા પણ તે સાહસ કરનાર અધિકાર કે વૃત્તાંતની દ્રવ્યશબ્દનો કારણ અર્થ લઈને વ્યતિરિક્ત દ્રવ્યપૂજા વસ્તુસ્થિતિ સમજશે તો તેને આપોઆપ માલમ જણાવી, પણ તે વ્યતિરિક્ત દ્રવ્યપૂજા ત્યારે જ ગણાય પડશે કે આખા નયસારના ભવને અંગે મુનિદાનનું કે જ્યારે ભગવાન્ જિનેશ્વરોનું અનુપકૃત વૃત્તાંત મલે છે તેવું તેમના જીવનનું બીજું વૃત્તાંત પરહિતરતપણું વિગેરે ગુણો લક્ષ્યમાં લઈને પૂજા મળતું નથી એ વસ્તુ સાચી રીતેજ છે. કરવામાં આવે.
ભગવાન્ મહાવીરની ઉપકારપરંપરા તીર્થકરની પરોપકારિતા વરબોધિથી કે
નયસારના વૃત્તાંત પછી અનુક્રમે ભગવાનું અનાદિથી ?
મહાવીર મહારાજાના છેલ્લા ભવને અંગે જે તે પૂજા કરતી વખતે લક્ષ્યમાં લેવા લાયક પરોપકારની હકીકત શરૂ કરી છે, તેમાં ગર્ભમાં ગુણોમાં પહેલો ગુણ જે અનુપકૃત પરહિતરતપણાનો સ્થિર રહેવું, પ્રવ્રજ્યા નહિ લેવાનો અભિગ્રહ કરવો, એટલે બીજાના ઉપકાર તળે દબાયા સિવાય બીજાને મેરૂપર્વતને ચલાવવો, બાલક્રીડામાં વૃક્ષ વિંટાએલા ઉપકાર કરવામાંજ લીન રહેવા રૂપ છે તે ગુણના સર્પને દૂર ફેંકવો, પેશાચિક રૂપ ધારણ કરનાર પ્રસંગને અંગે સર્વ તીર્થકર મહારાજા જો કે દેવતાને વજમુષ્ટિથી મારવો અને યાવત્ મતિ, શ્રુત વરબોધિથી પ્રારંભીને હંમેશાં પરોપકારમાં તત્પર અને અવધિ એ ત્રણ અપ્રતિપતિત અને નિર્મળ હોય છે, છતાં વર્તમાન શાસનના અધિપતિ ભગવાન્ જ્ઞાનની સાથે જાતિસ્મરણ જ્ઞાન હોવા છતાં સર્વ મહાવીર મહારાજા વરબોધિ કે સામાન્ય સમ્યકત્વથી કુટુંબથી અજ્ઞાત જ્ઞાનીપણે રહેવું અને