________________
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
૧૦૯
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧૦-૧૨-૧૯૩૫ અને એ જ પવન જ્યાં ફરી બેઠો કે એ ફાટ બંધ એનો ભરોસો શો માની શકાય ? કોઈપણ સમજું થઈ જશે, અને એ ફાટ બંધ થઈ જતાંજ પાણી માણસ તો એ પવન પર વિશ્વાસ ન રાખી શકે. પર પથરાતો સૂર્યપ્રકાશ બંધ થઈ જશે. અજ લાકડીનો ઉપયોગ ક્યારે ? પ્રમાણેની સ્થિતિ તમારે ક્ષયોપશમના સમ્યકત્ત્વની પણ સમજવાની છે. લયોપશમભાવનું સમ્યકત્ત્વ એ
લાયોપથમિક ભાવના પરિણામવાળું સમ્યકત્ત્વ પરિણામની ફાટ છે. શેવાળમાં જેમ ભાગ્યયોગે સાવા
છે આવા પ્રકારનું હોવાથીજ એ સમ્યકત્ત્વની રક્ષા માટે પવન આવી જાય છે અને ફાટ પડે છે તેજ પ્રમાણે શાસ્ત્રકારોએ આપણા હાથમાં ડાંગરૂપી શાસ્ત્રો આપી આપણા જીવન થોપશમભાવનાથી મળેલું સમ્યકત્ત્વ
રાખ્યાં છે. દરવાજા બહાર ભૈયાને બેસાડ્યો હોય નના પરથી એવા થી , તે તેના હાથમાં કુતરા હાંકવાને માટે લાકડી છે. હવે ખ્યાલ કરજો કે એ સેવાળમાં પડેલી આપવામાં આવે છે. ભૈયાજી કાંઈ પળે પળે આ ફાટમાંથી તે કેટલું અજવાળું અંદર પ્રવેશ કરી લાકડીના ઉપયોગ નથી કરતા પરંતુ છતાં શકવાનું હતું ? કોઈપણ પ્રકારે પવન આવતો બંધ
લાકડીવાળા ભૈયાજીને જોઈને કુતરા અંદર આવતા થયો, અથવા તો પ્રતિકૂળ દિશાએથી પવન આવવા અટકે છે અને તે બારણેજ થોભી જાય છે ! કુતરાની લાગ્યો કે તે જ ક્ષણે એ ફાટ બંબ પડવાનીજ અને ટવનું તમ અવલોકન કરશો તો તમને માલમ પડી અંદર જતા પ્રકાશન પણ અવરોધ થવાનોજ થવાનો આવશે કે દરવાજામાં પ્રવેશવા માટે કુતરાને કાંઈ ! અહીં જે સ્થિતિ આ તળાવના પાણીની છે તેજ તડવા જવા પડતા નથી પરંતુ કુતરાનો તો સ્વભાવજ પ્રમાણે આત્માની સ્થિતિ પણ તમારે સમજવાની છે. એવા છે કે તે દરવાજો ખુલ્લો જુએ એટલે તેમાં અંદર પ્રકાશ ક્યારે ઉતરે ?
પેસવા માંડે છે, એટલેજ એ કુતરાના હુમલામાંથી
બચવા માટે ડાંગ આવશ્યક છે. એ જ ડાંગનું કામ આપણો આત્મા એ દર્શનમોહનીય કમોથી અહીં શાસ્ત્રી આપે છે. દર્શનમોહનીયરૂપી એક છવાએલો છે. તળાવના પ્રત્યેક ભાગો જેમ લીલથી ભયંકર કુતરો છે. તે કુતરો તમારામાં ન પસી જાય છવાએલા છે, તેજ પ્રમાણે આત્માના એક એક પ્રદેશ તેની યોજના પરોપકારી શાસ્ત્રકાર મહારાજાઓએ અનંત દર્શનમોહનીયથી છવાએલો છે. આત્મા આમ શાસ્ત્રો રૂપી પ્રતિકારથી કરીજ રાખી છે. ભયંકર રીતે કમથી છવાએલો છે. આ દિશામાં દુઃખ અથવા સંકટને વા વાય છે અને એ વાને લીધેજ
જેનાગમો એ તો વજદંડ છે. આત્માને જિનવાણી ચિંતામણિના તેજ સ્પર્શે છે. જેમ શ્વાનરાજને નિમંત્રણની જરૂરજ નથી. દુઃખરૂપી કાળીદેવીની કુંકથી પ્રવેશેલું આ જિનવાણી તે મહાશય પણ ખુલ્લું દેખે ત્યાં પેસી જાય છે, ચિંતામણિનું તજ તે કેટલો સમય ટકી રહેવાનું હતું તેજ પ્રમાણ દર્શનમોહનીય પણ તમારા આત્મા ઉપર વાડું તમે જાણો છો કે તલાવ પર લીલ શેવાલ ચઢી બેસવાને માટે તૈયારજ છે અને જ્યાં જરાક છવાએલી હોય તે પહેલાં તો તેમાં ભાગ્યેજ ફાટ તક મળી છે તે તરતજ તમારા આત્મામાં ઘુસીજ પડે છે, અને એવી ફાટ પડે છે ત્યારે જ સૂર્યના જાય છે, એટલા માટેજ શાસ્ત્રકાર ભગવાનોએ તેજ અંદર પ્રવેશ છે. હવે જો એ પવન અનુકૂળ આપણને શાસ્ત્રરૂપી ડાંગ આપી રાખેલી છે, અને હોય તોજ એ ફાટ કાયમ રહે છે, અને એ ફાટ વળી શાસ્ત્રરૂપી આ ડાંગ પણ એવી પ્રબળ છે કે કાયમ રહે છે તોજ અંદર પ્રકાશ ઉતરે છે, તો પછી તે બીજા કશા પણ સાધનોથી માંગવી કે નિર્બળ એ પવન ચાલુજ રહેશે અને એ ફાટ કાયમ જ રહેશે થવી એ અશક્ય છે. શાસ્ત્રરૂપી ડાંગ એ વજદંડ