________________
100
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧૦-૧૨-૧૯૩૫ ત્યારે લાખની ઇચ્છા અને લાખ મળે ત્યારે કોડની કરાવવામાં આવેલો છે. કોઈપણ સંવચ્છરીદાનના ઇચ્છા, કંડ મળે ત્યારે રાજાપણાની ઇચ્છા, ચિત્રમાં સ્ત્રીઓને દાન લેતી ચિતરવામાં આવેલી રાજાપણું મળે ત્યારે દેવપણાની ઇચ્છા અને દેવપણું નથી. સામાન્ય રીતે જો કે એમ કહી શકાય કે મળે ત્યારે ઇદ્રપણાની ઇચ્છા થાય છે અને તેથી સ્ત્રીઓનું સ્થાન અને અવસ્થાન માત્ર ઘરમાંજ હોય, ઇચ્છાને આકાશ સરખી અનંત પરમાણવાળી બલતાએ બહાર હોયજ નહિ, પણ નજીકમાં કહેવામાં આવે છે, આ વાત બે માસ સોનું રહેવાવાળી અને તેવી બહાર ફરવાવાળી સ્ત્રીઓ દાન આશીર્વાદથી મેળવવા માટે નીકળેલા છતાં ક્રોડો લેવા આવી શકે, અને ઉઘોષણામાં પણ સ્ત્રીઓનો સોનૈયા મળવાનું થયા છતાં જેને વિકલ્પની શાંતિ નિષેધ કરવામાં આવેલો નથી, તોપણ ત્રિલોકનાથ થઈ નહોતી, તેવા કપિલનું વૃત્તાંત જેઓ જાણતા તીર્થકર ભગવાનના દાનનો એટલો બધો અતિશય અને માનતા હશે તેઓની સમજમાં સહજ આવી છે કે તેવી સમગ્ર દેશ અને શહેરમાં ઉદ્ઘોષણા જાય તેમ છે, અને શાસ્ત્રકારો પણ નિયમ તરીકે છે
છતાં માત્ર પુરુષોજ દાન લેવા આવે છે, અને આ એજ જણાવે છે કે નહીં તો તદા તોડો અર્થાત્ વાત પણ
વાત પ્રશ્નોત્તરકારે બહુલતાના હિસાબે કબુલ કરેલી મનુષ્યને જેમ જેમ નવા લાભો મળે છે તેમ તેમ
છે. શ્રમણ ભગવાન્ મહાવીર મહારાજના ચરિત્રમાં નવો લોભ ઉત્પન્ન થાય છે. આવી રીતે જગતના
પણ સાંભળીએ છીએ કે ભગવાનના મિત્ર જીવોનો પ્રચાર અને શાસ્ત્રવચન છતાં પણ ભગવાનું
1 બ્રાહ્મણનેજ તેની સ્ત્રીએ પ્રેરણા કરીને મોકલ્યા, પણ જિનશ્ચરોના દાનમાં નથી ઉલટું જ હોય છે. અર્થાત્ તે સ્ત્રીએ સંવછરી દાન લેવામાં કોઈપણ પ્રકારના જિનેશ્વર ભગવાનના દાનમાં લાભ વધવાથી લોભનું
3 પ્રયત્ન ર્યો નહોતો, અને વસ્તુતાએ બ્રાહ્મણને પણ વધવું થતું નથી પણ તે મેળવનારાઓ મનોરથ પૂર્ણ
પોતાની સ્ત્રીએ સંવચ્છરીદાનનો લાભ નહિ લીધેલો થયા માની તૃષ્ણાના ભયંકર ભાવનો ભૂકો કરી
અને તેથી દરિદ્ર દશા તેમની તેમ સ્થિરવાસ કરી નાખનારા હોય છે, અને તેથી જિનેશ્વર ભગવાનનું દાન એ પરહિતરતપણાને અંગે હોઈ મહાદાન
રહેલી, તેથીજ પોતાના ભર્તારને શ્રમણ ભગવાનું
મહાવીર મહારાજા શ્રમણદશામાં દાખલ થયા છતાં કહેવાય છે.
પણ તેમની પાસે માગવા મોકલ્યો. આ પુરુષોજ સંવચ્છરી દાનને લેનારા માત્ર પુરુષોજ દાન ગ્રહણ કરવા આવે એ વાતને જ નિયમ તરીકે
વળી એ પણ બીના ધ્યાનમાં રાખવાની છે લઈએ તો ભગવાન્ જિનેશ્વરોના દાનનો અપૂર્વ કે સમગ્ર દેશ અને શહેરમાં માં માગ્યું લેવાની મહિમા અને મહાદાનપણાની સિદ્ધિ સહેજે સમજાઈ ઉદ્ઘોષણા કર્યા છતાં પણ કહેવાય છે કે માત્ર જાય, અને પુરુષોને કરાતા દાન અંગે પુરુષોની પુરુષોજ તે દાનને લેવા આવે, અને તેથી જ અપેક્ષાએ પરોપકારિપણું ઘણીજ ઉંચી દશામાં શ્રીપર્યુષણાકલ્પના જુના સંવચ્છરદાનના ચિત્રોમાં દાખલ થયેલું ગણાય. માત્ર દાન લેનાર તરીકે પુરુષાનાજ પરિચય (અનુસંધાન માટે જુઓ પેજ-૧૧૯)