________________
४८३
શ્રી સિદ્ધચક્ર
જુલાઈ - ૧૯૩૫ - જ્ઞાનવિભાગ પોતાની અપૂર્વતા, મનોહરતા અને નહિ કે તેની પૂરતી સગવડ પણ કરી દઈએ નહિ. રચનાને લીધે ખેંચે અને લોકોને તેના રસિક બની તો તે કહેવાની આરાધ્યતા કે પૂજ્યતા ગણાય, માટે તે તરફ પ્રવર્તવાનો વખત આવે.
ઉજમણું કરવાના અર્થીઓએ સમ્યગદર્શન, અને ઉજમણું કરનારાઓએ ચારિત્ર કેમ
જ્ઞાનની માફક જ ચારિત્રનું પણ આરાધન યોગ્યરૂપે આરાધાય ?
અને ઉદારભાવે કરવું જ જોઈએ અને એ ઉજમણાના
મંડપમાં ચારિત્રના ઉપકરણનો વિભાગ પણ જેવી રીતે આ જ્ઞાનને માટે ઉજમણાવાળાએ
દેખનારની દૃષ્ટિને ખેંચવા સાથે અનુમોદનીય થાય એક સારો ભાગ ખર્ચવાની જરૂર છે, તેવી જ રીતે
તેવો બનાવવો જ જોઈએ. ઉજમણાંને અંગે મહારાજા મોક્ષના દ્વારરૂપ, મોક્ષનું અનંતર કારણ અને
શ્રીપાળે સાધર્મિક વાત્સલ્યનો આદર કર્યો છે અને સર્વનયથી મોક્ષના કારણ તરીકે મનાયેલા એવા
તેનો આદર સામાન્યરૂપે તો દરેક સ્થાને થાય છે, ચારિત્રને માટે પણ આરાધના કરવા તત્પર થવું
પણ તે આદર માત્ર ભોજન કરાવવા રૂપે થાય છે, જોઈએ. ચારિત્રના ઉપકરણો મોટી સંખ્યામાં દરેકે
છે. સાથે સાધર્મિકોની ભક્તિ અને બહુમાન થાય મેલવાં જોઈએ. ચારિત્રના અર્થીઓનું ઘણીજ ઉંચી
અને દરેક સાધર્મિક ઉપર વાત્સલ્યબુદ્ધિ એટલે હદે બહુમાન કરવું જોઈએ. ચારિત્રના મહોત્સવો
હતબુદ્ધિ થાય તે દરેક ઉજમણું કરવાવાળાને ઘણું કરવાને માટે તેઓએ તત્પર રહેવું જોઈએ. એટલું જ
જરૂરી છે. નહિ પણ જેમ કૃષ્ણ મહારાજે બાર જોજન લાંબી અને નવજોજન પહોળી એવી મોટી દ્વારકા નગરીમાં
આવી રીતે તપ અને ઉદ્યાપનને માટે ઘણા જે કોઈ ચારિત્ર લેવા તૈયાર થાય તેને ચારિત્ર ગ્રહણ
વિસ્તારથી લખાયેલું છે છતાં જેઓ આ લેખને કરતાં કૌટુંબિક, આર્થિક કે પાછળ રહેલાના નિર્વાહની સાથંત વાંચી, વિચારી પોતાની શ્રદ્ધા અને કરણીમાં જે કાંઈપણ અડચણ હોય તે દૂર કરવાનું માથે લીધું ઉતારશે કે બીજાને સમજાવી ઉતારવા પ્રયત્ન કરશે હતું, તેવી રીતે ઉજમણું કરતાં ચારિત્રની આરાધના
અત્રિની આરાધના તો અમારા આ પ્રયત્ન સફળ થયેલો ગણીશું. કરવાની ઈચ્છાવાળાઓએ ચારિત્રના અર્થી દરેક
મતિમંદતાથી કે અન્ય કોઈ કારણથી કાંઈપણ વિરુદ્ધ જીવોના દરેક પ્રકારના વિદનો કે અગવડો દૂર કરવા લખાયું હોય તેનો મિચ્છામિ દુક્કડ દેવા સાથે માટે આવશ્યક પ્રયત્ન કરવો જ જોઈએ, કેમકે
શાસનની જયપતાકાની અભિલાષા રાખી આ લેખ સામાન્ય નિયમ પ્રમાણે જે વસ્તુને આપણે ઉત્તમોઉત્તમ સમાપ્ત કરવામાં આવે છે. ગણીએ, અને જે વસ્તુની પ્રાપ્તિ દરેક જીવો કરે એવું સામાન્ય રીતિએ ઉજમણાની રીત અને ઈચ્છીએ, તેમજ જે વસ્તુને પ્રાપ્ત કરનારાઓને તેમાં ધરવી જોઈતી વસ્તુઓની યાદી પરમેષ્ઠિપદમાં દાખલ કરી આરાધ્યકોટિમાં મેલીએ
શ્રીપાળ મહારાજના રાસને અંતે નવપદના તે વસ્તુની પ્રાપ્તિ કરનારા કૃષ્ણ મહારાજની માફક ઉજમણાને અંગે જે સમજણ આપી છે તે સમજણ પોતાના ઘરમાંથી કે અન્ય કુટુંબમાંથી ઉભા કરવા તો ટૂંકી અને ઉજમણું કરનારાને અત્યંત ઉપયોગી દૂર રહ્યા, પણ જેઓ સ્વયં તેવી ઉત્તમ વસ્તુને લેવાનું હોઈ અહીં તેની નકલ આપવામાં આવે છે. માત્ર તૈયાર થયા હોય તેના બાહ્ય અંતરાયોને દૂર કરીએ આ નકલ નવપદને અંગે હોવાથી બીજા