Page Text
________________
૪૬૭
શ્રી સિદ્ધચક્ર
જુલાઈ - ૧૯૩૫ લયોપશમથી જ થવાવાળી છે. એક અંશે પણ અહીં પણ જ્યાં સુધી આત્માને સર્વશપણું કે જૈનમતની તપસ્યા ઔદયિકરૂપ એટલે પહેલા બૌદ્ધની અપેક્ષાએ નિર્વાણ પ્રાપ્ત થાય નહિ ત્યાં ભવે બાંધેલા પાપના ઉદયથી થવાવાળી નથી. સુધી દરેક જીવ પાપે ભરાયેલો છે તો તેવા દુરંત છતાં જો એવી ત્યાગની પરિણતિથી અને કર્મક્ષય અને સંસારમાં ભ્રમણ કરાવનારા પાપનો ક્ષય કરી કરવા લારાએ મોક્ષની પ્રાપ્તિ માટે કરાતી તપસ્યા અવ્યાબાધ સુખની હંમેશાં સંપત્તિ રહે તે રૂપ જો પાપના ઉદયથી થતી માનવામાં આવે તો પછી મોક્ષનો લાભ વિચારનારો મનુષ્ય માત્ર કથંચિત્રૂપે બૌદ્ધદર્શનમાં પણ આદરવા લાયક તરીકે મનાયેલું કાયાનેજ થતી પીડાને અપીડારૂપે ગણે તેમાં બ્રહ્મચર્ય અને રાજ્યઋદ્ધિનો ત્યાગ કરવા દ્વારાએ આશ્ચર્ય જ નથી. પરિગ્રહનો ત્યાગ એ પૂર્વભવના મહાપાપના
ધનના ખરચવાની પણ આવશ્યકતા ઉદયથી થયેલો માનવો પડે, અને તે અપેક્ષાએ
વળી, એ વાત પણ ધ્યાનમાં રાખવાની છે તેમના સંસારી ભકતો કરતાં તેમના સાધુ મહાત્માઓ મહા દુ:ખવાળા અને પ્રચુર પાપી
કે જેમ બારે પ્રકારની તપસ્યામાં વિર્ય હોય તો મનાવા જોઈએ, પણ આ વાતને એક અંશે પણ
ફોરવવું જ જોઈએ તેમજ લાભાંતરાયના ખુદ બૌદ્ધદર્શનવાળો તો શું પરંતુ કોઈપણ આસ્તિક
ક્ષાયોપશમથી મળેલો ધનનો સમૂહ કે જે દેહની મતવાળો માની શકે તેમ નથી. તો પછી બૌદ્ધોએ
માફક આખા ભવમાં એક જ વખત મળનારો તપસ્યામાં પોતાની અશક્તિ જાહેર કરવી તે જ
નથી, પણ ઘણી વખતે બહારથી મેળવી શકાય છે. વ્યાજબી હતી, અને કાં તો પોતાની શક્તિને પોતે
વળી દેહ જેમ આખા જન્મ સુધી જીવની સાથે તપસ્યામાં ફોરવી શકતો નથી તેવી ભૂલ થાય છે
સ્થિરપણે રહે છે, તેવી રીતે જે મળેલી લક્ષ્મી એમ જણાવવું જોઈતું હતું, પણ તે નહિ કરતાં
ચંચળતાના સ્વભાવવાળી હોવાથી સ્થિરપણે રહેતી બૌદ્ધો જે તપસ્યાને દુઃખરૂપે વર્ણવી છે તે કેવળ
નથી. વળી જેમ દેહ આત્માની સાથે ક્ષીરનીર શિયાળીઆએ દ્રાક્ષને ખાટી કહી એ ઉખાણાને જ
ન્યાયે એકરૂપ થઈ મળી ગયો છે તેવી રીતે જે અનુસરે છે.
લક્ષમી કોઈ દિવસ પણ આત્મા કે શરીર સાથે
મળી જતી નથી, તેવી પ્રાપ્ત થયેલી લક્ષ્મી છે કે તપથી કથંચિત્ કાયપીડા છતાં શમસારપણું
ચાહે જેટલી વધારીએ અને પાસે રાખવા માગીએ જો કે જે મ બ્રહ્મચર્યપાલનમાં તથા તોપણ જિંદગીના અંતે જરૂર છોડી દેવી જ પડે છે. પરિગ્રહના ત્યાગમાં દૃષ્ટિવિપર્યાસ અને તૃષ્ણાને પુણ્ય અને પાપને અંગે કે સ્વર્ગ અને નરકને અંગે કાબુમાં લેતાં સજ્જડ મહેનત પડે છે, છતાં તે આસ્તિક અને નાસ્તિકોમાં મતભેદ રહે છે, પણ બ્રહ્મચર્ય અને આચિન્ય પરમ ભાગ્યશાળીને મેળવેલી લમી છોડવી પડશે તે વિષયમાં તો પ્રાપ્ય હોય એમ ગણવામાં આવે છે, અને જગતમાં કોઈપણ અંશે કોઈનો પણ મતભેદ છે જ નહિ, પણ હીરા, મોતી વિગેરેના વેપારી હીરા, મોતી તો પછી તેવી નાતરીઆ નાતની સ્ત્રી જેમ છોડીને વિગેરેના વેપાર કરતાં સુધા, તૃષા, શીત, તાપ ચાલી જવાના સ્વભાવવાળી હોવાથી પટ્પ્રજ્ઞાવાળા વિગેરેના દુઃખોને ભોગવે છે, છતાં પણ તે હીરા પતિને પ્રણય કે વિશ્વાસને પાત્ર રહેતી નથી. તેવી વિગેરેના વેપારમાં થતા મોટા લાભની અપેક્ષાએ રીતે પ્રણય કે વિશ્વાસને પાત્ર લક્ષ્મી પણ તેવા તે શીતાદિકને દુઃખરૂપે ગણતા નથી, તેવી જ રીતે સ્વભાવવાળી હોવાથી પ્રણય કે વિશ્વાસને પાત્ર
| SR No. | 520953 |
| Book Title | Siddhachakra Varsh 03 - Pakshik From 1934 to 1935 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ashoksagarsuri |
| Publisher | Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 696 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Siddhachakra, & India |
| File Size | 25 MB |