________________
४०६
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧૬-૬-૩૫ તમારા શત્રુને ઓળખો (શ્લોક)
માતાપિતાની દયાને નથી જોઈ શકતા! એટલું જ
નહિ પણ સામા પેલા છોકરાને શિખામણ આપવા ' અર્થાત્ દવા રોકનારો બાળકનો શત્રુ છે.
; તૈયાર થાય છે કે તારા માબાપ ઘાતકી છે, હવે તેમ “લાડવા આપીને પૌષધ શા માટે કરાવવો?”
દવા પાવા આવે તો સત્યાગ્રહ કરજે! દવા ન એવું કહીને આજે જેઓ ધાર્મિક ક્રિયાઓને
પીતો! મોટું ના ઉઘાડતો અને મોઢામાં બળાત્કારે અવરોધવાની વાતો કરે છે તેઓ પણ માની લ્યો
વેલણ નાંખે તો એને પકડી લેજે! કે માનવસમાજના મહાભારત શત્રુઓ જ છે!
કહો મહાનુભાવો! આવા સલાહકારોને તો આ કથનનો અર્થ પણ એટલો જ છે કે
બાળકોના મિત્રો કહેશો કે બાળકોના ઘોર શત્રુઓ દ્રવ્યક્રિયા પણ રોકવા જેવી તો નથી જ ! આજે
કહેશો? તમારે આવા મૂર્ના સલાહકારોની ગણના જે દ્રવ્યક્રિયાથી ધર્મમાં જોડાયેલો છે તે દ્રવ્યક્રિયા
બાળકોના શત્રુઓમાં જ કરવી પડશે! આવી વગર પણ સ્વતંત્ર ધર્મપાલન કરવા તો શીખવાનો
રીતના મૂર્ખાઓ ધર્મને વિષે પણ નજરે પડે છે; જ છે! માત્ર એ વાતાવરણને વાર લાગશે. એ જેમ બાળક આવા મૂર્ના સલાહકારોને જ અવલંબે
જેમ બાળક આવા મર્મા સલાહ જ્યારે સમજણો થશે, ધર્મની સાચી મહત્તાને તો રોગથી તે બાળકનો વિનાશ જ થાય છે તે જ સમજશે, દ્રવ્યક્રિયા વિનાના ધર્મોચરણોની ઉત્તમતા પ્રમાણે ધર્મને વિષે પણ આવા જે મૂર્ખાઓ છે દેખશે કે પછી તરત જ એ લાડવા માટે પૌષધ તેમને અનુસરનારાઓની એવી જ દશા થાય છે! કરનારો કિંવા પ્રભાવના માટે વ્યાખ્યાન સાંભળનારો
સાધુની પાસે છોકરાને બે કલાક ભણવા નહિ જ રહે! પણ એ સમજણો થયો નથી તે
બેસાડ્યો ઃ બાળકે ઉપવાસ કર્યો, પૌષધ ર્યો કે સ્વતંત્ર ધર્મની મહત્તાને જોઈ શક્યો નથી ત્યાં
આવા નકલી ધુતારાઓ તરત બૂમ મારી ઉઠે છે સુધી તે દ્રવ્યક્રિયાને અનુસરીને પણ ધર્માચરણ
કે : “અરે બિચારાને ગોંધી મૂક્યો, બિચારાને કરતો હોય, તો એનું તે ધર્માચરણ “લાડુ સાથેની
ભૂખે માર્યોઃ” આવા આવા શબ્દો બોલીને આ દવા” પ્રમાણે ચાલવા દેવું જોઈએ અને એવા
મૂર્ખાઓ દવારૂપી ધર્મક્રિયાથી ખોટી દયા ખાઈ ધર્મચારણ સામે જેઓ લાલ આંખો કરે છે તેઓ
મનુષ્યોને ઉપવાસાદિમાંથી રોકે છે પણ દિલગીરીનો નિઃસંશય સમાજના શત્રુઓ છે મિત્રો તો નથી જ! વિષય છે કે તેઓ અધમ આત્મા એ તમારે સમજી લેવું ઘટે!
રખડપટ્ટીનો ખ્યાલ કરી શકતા નથી. આવા બાળક દવા નથી પીતો, ત્યારે તેના માબાપ સલાહકારો પોતે ડૂબે છે અને સાથે સાથે તેઓ તે બાળકને બળાત્કારે દવા પાય છે. આ દવા બીજાને પણ ડૂબાડતા જાય છે. પાવામાં માતાપિતાની શું ક્રૂરતા છે એમ તમો કહી આત્માની રખડપટ્ટીનો ખ્યાલ કરો શકશો? કોઈ પણ સમજણો માણસ એમ કદી ન કહે કે આ રીતે માબાપ બાળકો પર અત્યાચાર કરે
| વિચારો જ ન કરનારા કરતાં વિચારો છે : બાળક વધારે તોફાની હોય! દવાનું નામ
કરનારો સારો છે, જેને બિલકુલ ધર્મ સાથે સાંભળીને કંપતો હોય ત્યારે માબાપને બાળકોને
લેવાદેવા જ નથી, તેના વિચાર સરખા પણ જેના પરાણે પકડીને તેના મોઢામાં વેલણ ઘાલીને તેને
મનમાં આવતા નથી, તેના કરતાં જેના અંતરમાં દવા પાવી પડે છે! દોઢડાહ્યાઓ આ પ્રસંગે
“હું ધર્મ ક્યારે સાધીશ! એવો વિચાર આવે છે તે માબાપની ક્રૂરતા જુએ છે પરંતુ તેઓ દવાને અંગે,
પણ ઉત્તમ છે. તે જ પ્રમાણે દ્રવ્યથી થયેલી ધર્મપ્રવૃત્તિ પણ સારી છે કારણ કે તેથી ધાર્મિક ભાવની