________________
૨૮૨
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૩-૪-૩૫ પ્રલયકારી પંકમાં ડૂબી જ ગયા હોત ! હવે આ LL.B. ની પરીક્ષાઓ પસાર કરે છે તો તમોને સંયોગમાં માતા વિચાર કરે છે કે મારો પુત્ર ચૌદ તેથી અત્યાનંદ આવે છે ! હજી તો જો કે એ વિદ્યા ભણ્યો છે, રાજામહારાજાઓ તેને અપૂર્વ પરીક્ષાથી તેને કશો જ લાભ થયો નથી. B.A, માન આપે છે, પ્રજા તેને વધાવી લે છે, પરંતુ આ કિવા LL.B., નો એકે અક્ષર કણીયો વેચાતો તેની સઘળી સમૃદ્ધિ તેને મહાભયાનક રીતિએ લઈને સવાશેર ખીચડી પણ જોખી આપવાનો નરકે લઈ જનારી છે. આવા પ્રસંગમાં માતા તરીકે નથી છતાં જ્યાં પરીક્ષા પાસ થવાની વાત સાંભળો મારી ફરજ છે કે મારે મારા પુત્રના આત્માનું હિત છો કે પેંડા વહેંચો છો ! પૌદગલિક સંપત્તિ થાય એવે જ માર્ગે તેને પ્રેરવો જોઈએ. મેળવવાનાં દ્વાર તમારો પુત્ર ઉઘાડે છે તેથી પોતાને ખીચડી પણ નહિ મળે.
આનંદ ન થતો હોય એવાં મા-બાપ આજે જગતમાં આર્યરક્ષિતના માતા આવો વિચાર કરે છે કેટલાં છે તે વિચારો. ત્યારે તે અજ્ઞાન નથી. તે જાણે છે કે હું મારા આત્માના કલ્યાણ માટે. પુત્રને જે માર્ગ દર્શાવવા માગું છું તે માર્ગ શું તમારા છોકરાએ પરીક્ષા પસાર કરી છે આત્માનું કલ્યાણ કરનારો છે પરંતુ એ માર્ગે એ વાત તમો સાંભળો છો યાર તમોને કદી એવો પોતાના સંતાનને વાળતાં તેને મળનારા રાજા વિચાર આવ્યો છે ખરો કે “મારા પુત્રે આ પરીક્ષા મહારાજાઓના માનસન્માનનો અંત આવશે. પાસ કરી છે એમાં મારો કે તેનો શો દહાડો તત્પશ્ચાત્ તેનું વડીલ તરીકે પણ પરિવારમાં સ્થાન વળવાનો હતો?” કદી નહિ!! પૌગલિક સંપત્તિને રહેશે નહિ. આટલું છતા માતા પોતાના સંતાનનું માર્ગે વળવાની જાહેરાત એટલે જ પરીક્ષા પસાર હિત કરવા તત્પર થાય છે અને તેને આર્યરક્ષિત કરવાપણું છે છતાં ત્યાં તમોને કદીએ દિલગીરી મળેલા આ વૈભવ અને વિદ્યાર્થી કશો જ આનંદ થતી નથી ! હવે આરક્ષિતજીની માતાના હૃદયનો આવતો નથી ! માતા શોક કરે છે કે હિંસાથી અહીં વિચાર કરો. આર્યરક્ષિતજીની માતાજી એમ પ્રેરિત એવા શાસ્ત્રો મારો સંતાન ભણ્યો છે તેને માને છે કે પુત્રે ચૌદ વિદ્યાઓની પ્રાપ્તિ કરી છે પરંતુ યોગે ભવમાં ભટકવાપણું તેના ભાગ્યમાં એ ચૌદે વિદ્યાઓ હિંસા, પરિગ્રહ, વિષય કષાય આલેખાયેલું છે તે એવા સંયોગોમાં મને આનંદ ઇત્યાદિને પોષનારી છે અને એ સઘળાં પરિણામ
ક્યાંથી થાય ? હવે આર્યરક્ષિતની માતાની આ દુર્ગતિનું છે. હવે એ વિદ્યાઓ દ્વારા મારો પુત્ર • મનોદશા જોડે આજની આપણી મનોદશા દુર્ગતિને પંથે જાય તો પછી મારે તેમાં આનંદ શા
સરખાવીએ તો માલમ પડે છે કે તેમનામાં રહેલા માટે માનવો જોઈએ? આવા વિચારે આર્યરક્ષિતજીની ધર્મના ભવ્ય સંસ્કારોનો સોમો ભાગ પણ આજે માતા પુત્રને મળતી સંપત્તિ, સંતતિ, માન, વૈભવ આપણામાં નથી ! તમારો છોકરો B.A. અથવા એ સઘળાને લાત મારવા તૈયાર થાય છે,